TBMM B:54 5.2.2009 O: 1 Son olarak, Sayın Barış`in bu protokol ile

TBMM
B:54
5.2.2009
O: 1
Son olarak, Sayın Barış'in bu protokol ile ortaya çıkan havayı kirletme hakkı... Efendim, bu hak
meselesi değil, böyle bir hak değil. Eğer bazı ülkelerde, diyelim ki hidroelektrik santral potansiyeli
varsa, bu karbon ticaretiyle katkı sağlıyor bunun bir an önce devreye çıkması için; yoksa, havayı
kirletme hakkı olarak düşünmemek gerekir veya katı atık bertaraf tesisi... Bazı ülkelerde bu katı atık
bertaraf tesisi yapılmamışsa katkı sağlıyor. Oradan onu bir kazanç olarak kabul ediyor. Bence, bu hava
kirletme hakkı değil, belki bir an önce diğer kaynakların emisyonu azaltıcı birtakım faaliyetlerin
diğer ülkelerde de gelişmesi için bir katkı gibi düşünmek gerekir diye düşünüyorum.
Teşekkür ediyorum efendim.
BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Eroğlu.
Madde üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.
2'nci maddeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... 2'nci madde kabul
edilmiştir.
3'üncü maddeyi okutuyorum:
MADDE 3- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
BAŞKAN - 3'üncü madde üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Ankara Milletvekili
Tekin Bingöl konuşacaktır.
Buyurunuz Sayın Bingöl. (CHP sıralarından alkışlar)
CHP GRUBU ADINA TEKİN BİNGÖL (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine Yönelik Kyoto Protokolü'nün kabulü
doğrultusunda hazırlanan ve görüşmekte olduğumuz 268 sıra sayılı Yasa Tasarısı'nın 3'üncü maddesi
üzerinde söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlarım.
Küresel ısınma sonucunda ortaya çıkan iklim değişikliğinin yol açtığı çevre sorunları, birçok
etkenler sonucunda ortaya çıkmakla birlikte, temelde sera gazı salımlarının artışıyla söz konusu
olmuştur. Bu artış, çevre sorunlarıyla birlikte bazı birtakım sorunları da beraberinde getirmiş ve
dünyanın birçok bölgesi bu iklim değişikliğinden çok olumsuz bir şekilde etkilenmiştir. Sera gazı
şahmının birtakım faktörlere bağlı olmasıyla birlikte asıl önemli etkenleri, fosil yakıtlarının çok
yoğun bir şekilde kullanılması, sanayi faaliyetlerinin çok yaygınlaşması ve maalesef orman
alanlarının talan edilmesiyle ortaya çıkmıştır. Bütün bu olumsuzluklar, artan sera gazı salımıyla
birlikte değişen iklim koşulları Birleşmiş Milletleri harekete geçirmiş ve nihayet 1997 yılında
Kyoto'da toplanan katılımcı ülkeler bu protokolü hazırlayarak hayata geçirmişlerdir. Hazırlanan bu
protokol birtakım önemli işlevler üstlenmekle birlikte, temelde sera gazı şahmının yüzde 5,2 düzeyine
çekilmesini amaçlamaktadır. Nihayet Türkiye'nin geç de olsa bu protokole dâhil olma gayreti olumlu
ve önemlidir ancak gerçekten geç kalınmıştır.
Değerli milletvekilleri, Türkiye'nin bu protokol hayata geçtikten sonraki yıllarda şöyle bir
aymazlığı söz konusu olmuştur: Türkiye'de sera gazı salımı yüksek düzeylerde değildir ama maalesef,
son dönemlerde açıklanan birtakım raporlar ve verilerde görülmektedir ki, Türkiye'de sera gazı salımı
çok ciddi rakamlara ulaşmış ve tehlike sınırına gelmiştir. Dünya Bankası verilerinin bize gösterdiği
bir somut veri vardır ki, 2004 yılında Türkiye'de kişi başına 3,2 ton karbondioksit doğaya
salınmaktadır. Yine Birleşmiş Milletler Kalkınma Bürosu'nun yapmış olduğu bir araştırmanın
sonucunda da Türkiye'nin dünya ülkeleri arasında sera gazı saliminin en yüksek olduğu ülke
sonucuna varılmıştır.
-142-