Farklı ülkelerden kaynaklanan göçlerle, Türkiye nüfusu artan bir

Giriş: Farklı ülkelerden kaynaklanan göçlerle, Türkiye nüfusu artan bir çeşitlilik
kazanmaya başlamıştır. Köken ve sosyo-ekonomik özellikleri açısından farklılıklar
gösteren ve daha görünür hale gelen yabancı nüfus, özellikle son yıllarda sürekli artış
eğilimindedir. Türkiye’ye yönelik farklı göç dalgalarıyla, farklı ülkelerden gelen nüfus,
bugün yarım milyonu aşmıştır. Gerekçe: Artan yabancı nüfusun görünürlüğüne dikkati
çekmek ve coğrafi dağılımının belirlenmesi, ayrıca, yabancı nüfusun dağılışının
yarattığı mekânsal kümelenmenin nasıl kategorilendirilebileceğinin de tartışılması
amaçlanmaktadır. Çalışma, yabancı nüfusa ilişkin düzenli, detaylı bir veri setinin
bulunmaması sebebiyle, söz konusu nüfusun ülkemizdeki görünümüne ait net bir
portre çizmenin güçlüğünü de vurgulama niyetindedir. Veri ve Yöntem: Yabancı nüfus
verileri oldukça parçalı olduğundan, araştırmada ADNKS başta olmak üzere farklı bazı
veri kaynaklarından yararlanılmıştır. İller ve ilçeler ölçeğindeki veriler, ADNKS kaynaklı
olarak TUİK'den elde edilmiştir. İlçelere göre yabancı nüfus ise, ADNKS’de verilerine
dayanarak, yazarlarca hesaplanmıştır. Tematik haritalar üretilmiş, kümelenme
eğilimleriyse mekânsal veri analizi yöntemleri (Moran’s I ve Lokal Moran’s I)
kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: 2008-2014 arasında ilçelere göre yabancı
nüfusta artış ve ülke geneline doğru yayılma eğilimi belirlenmiştir. Gerek lokasyon
katsayısı analizi, gerekse mekânsal kümelenme analizi (Moran's I ve Anselin Lokal
Moran's I) bunu doğrulamaktadır. Hiç yabancı nüfusa sahip olmayan ilçe sayısında bir
azalma, buna karşın yüksek sayılabilecek yabancı nüfuslu ilçe sayısında artış olduğu
saptanmıştır. Kümelenme konusunda, Akdeniz kıyısındaki ilçelerde önemli bir değişim
gözlenmektedir. Sonuç: Yabancı nüfus, il/ilçe ölçeklerinde belirli mekânsal özellikler
sergilemektedir. Yabancı nüfusun hem artış gösterdiği, hem de ülke genelinde
yayılışını sürdürdüğü anlaşılmaktadır. Bu çalışmayla, yabancı nüfus üzerine nerelerde
yerel çalışmaların yürütülebileceği ve yabancı nüfusla ilgili daha kapsayıcı bir veri
tabanına ihtiyaç olduğu görülmüştür.