Şili Atacama Çölü`ndeki Dünyanın En Büyük Radyo

user story
2012
ALMA radyo teleskobu Şili Atakama Çölü'ne Fransız firma Duqueine tarafından FARO Laser Tracker yardımıyla monte edildi.
Şili Atacama Çölü’ndeki Dünyanın En
Büyük Radyo Astronomi Projesi
Duqueine 2008 sonbaharında Şili’nin
Atacama Çölü’ndeki Alma radyo teleskopuna ilk Avrupa yapımı anten monte edildi.
Duqueine tarafından yapılan ve 25 adetlik
bir serinin ilki olan karbon kompozit çanak
anten hassasiyetini büyük oranda FARO
Laser Tracker’a borçlu.
AEM 2008 sonbaharında, merkezi LyonFransa’da bulunan Duqueine’den yüksek performanslı kompozitlerin üretiminde uzman birçok
mühendis ve teknisyen Şili’deki Andean dağla-
rındaydı. Bu seyahatin amacı, kısaltılmış adıyla
ALMA (Atacama Large Milimetre Array) olarak
bilinen Avrupa interferometrik radyo teleskop
antenleri serisinin ilk anteni için, iki karbon kompozit yarı-praboloidinin montajlanması; 2012
yılı itibariyle 60 civarında anten hizmete alınmış
olacak. Bileşenlerinin büyüklüğü ve hassasiyeti
nedeniyle yeni bir niş pazar açmış olan bu proje, hem teknik ekip hem de firma için eşsiz bir
deneyim.
Astronomlar yıldızları incelemek için en ileri
düzeydeki koşullara gerek duyarlar. Chajnantor
Platosu’ndaki Atacama Çölü’nde 5000 metreden
fazla yükseklikte yürütülen Alma, dünyadaki en
bizi ziyaret edin @ www.faro.com
büyük radyo astronomik proje. Saha oldukça elverişli koşullar sunuyor: bulutsuz gökyüzü, kuru
ve temiz hava. Her bir anten radyo dalgalarının
bir bölümünü topluyor, ardından bu veriler bir
kablo aracılığı ile daha aşağıda, 2900 metre
rakımda kurulu sabit bir istasyona aktarılıyor.
Alma’nın asıl özelliği interferometre: her bir antenin temin ettiği bilgi “toplanıyor”, böylece 60
anten, kompakt düzende 160 x 250m arasında
değişen bir boyuta ve 15km’ye varan çapa sahip
devasa bir teleskopa dönüşüyor. (Her bir teleskop 100t ağırlığında, bu nedenle özel araçların
yardımı kaçınılmaz.)
>>
– k u ll a n ı c ı h i k ay e s i –
–4 iyi neden–
1
L azer dalgası ölçümün gecikmesiz
olarak yapılabilmesi için her an
“yakalanabilir” . Tracker özellikle
ulaşılması zor alanlarda avantaj
sunar.
2
Anında Devreye Giren Lazer: Lazer
tüpün ısınmasına ihtiyaç yoktur..
3
S maAkıllı Soğutma: Stabilizasyonsüresini başlangıçtaki ısı
değişiminin ölçümlerdeki etkisini
minimize etmek üzere hızlandırır.
Neredeyse her türlü ortamda
çalışmayı mümkün kılar.
Duqueine tarafından yapılan karbon kompozit anten 25'lik serinin ilkidir ve hassasiyetini büyük or-
4
tomatik dengeleme: Yüksek
O
hassasiyeti sağlayabilmek için Laser
Tacker’ın parametrelerini otomatik
olarak ayarlar.
anda FARO Laser Tracker'a borçludur.
>>
Avrupa antenleri, AEM konsorsiyumu (Alcatel
Alenie Space, European Industrial Engineering SrL, MT
Aerospace) ve aralarında Duqueine’in de bulunduğu
yüklenici firmalar tarafından üstlenildi. Duqueine pazarlama ve satış yöneticisi Jerome Aubry şöyle belirtiyor, “Anten yansıtıcısı için piyasaya girmek çok zordu
çünkü bu oldukça prestijli bir Avrupa referans projesi.
Sözleşme 2006 yılının sonunda yapıldı.”
Her mikrometrenin önemi var
www.faro.com/lasertracker
inceleme
hizalama
Antenin merkezindeki parabolik çanak radyo dalgalarını topluyor ve odak noktasında bulunan alıcı
üzerinde yoğunlaştırıyor. Projeyi yöneten ve başlatan Francis Sedeilhan şöyle belirtiyor: “Bu parabol 12 metre çapa, 3 metre yüksekliğe ve 5 ton
ağırlığa sahiptir. Parabolik yüzey ideal biçimden en
fazla ± 1.5 mm düzeyinde sapma göstermelidir. Böyle bir hassasiyet, yansıtıcı yüzeyi kaldıran mikrometrik
ayar destekleri bu yüzeye sabitlenmiş olduğu için gereklidir. Yansıtıcı yüzey yalnızca ± 25 µm’lik toleransa
sahiptir.”
Çalışmalara sözleşme yapılır yapılmaz başlandı.
Parabol geometrik (boyut ve toleranslar) ve fonksiyonellik (katılık, genleşebilirlik ve rüzgar direnci vb.) açısından tanımlandı fakat bunun yanısıra detaylı bir şekilde tasarlanması da gerekiyordu. Duquenine’deki
tasarım ofisi (yaklaşık 30 mühendislik bir kadroyla) bu projeye “maliyete göre tasarım” yaklaşımı
ile büyük bir katkı sağladı. Kullanılan malzeme
394 GPa gibi çok yüksek bir (elastiklik) modülüne
sahip ACG karbon malzemesidir. Önceden kesilmiş panellerin yerleştirildiği kalıplar oluşturulup üretim sırası
belirlenmeliydi (karbonun kesilmesi ve takımlara dağıtılması, yerleştirilmesi, fırınlama sıcaklığı ve döngüsü,
su jeti ile parçaların kesilmesi vb.). Her bir parabolik
çanak her biri 15 ince parçanın yapıştırılması ile elde
edilmiş 16 parçadan oluşuyordu. Tüm montaj işi FARO
Laser Tracker X’in kullanıldığı bir tezgahta yapıldı. Kolay taşınması için yansıtıcı iki yarı-parabole bölündü.
Böylece, sadece ilk anten için mühendisler Şili’ye gitmek zorunda kaldı.
bizi ziyaret edin @ www.faro.com
5 ton ağırlık, 3 metre yükseklik ve 12 metre
çapında.
Duqueine HAKKINDA
Firma 1982 yılında Gilles Duqueine tarafından spor,
eğlence ve yarış sektörlerine hizmet vermek üzere
kurulmuştur. 2001 yılında sadece firmanın çalışan sayısı
sadece yirmi civarındaydı. Grup bugün 340 kişiyi istihdam
etmekte olup 19.7 milyon ₤’luk ciroya (%35’i ihracat)
sahiptir. Sayıları 3’ü geçen tesislerinde, çalışanların %60’ı
havacılık endüstrisi, %25’i üretim ve %15’i spor ve yarış
endüstrilerine hizmet vermektedir.
•Ain Departmanı, Massieu, Lyon’a 30km uzaklıkta, 6,
800m2 160 çalışanı mevcuttur.
•Nantes (2007 sonunda Bretagne Composites’in satın alınması ile), Airbus fabrikası yakınlarında, 6000m2’de %95’i
havacılık endüstrisi için çalışan 120 çalışanı mevcuttur.
•Timisoara, Romanya’da, 4000m2 %50-60 üretim endüstrisi, %40 spor ve eğlence (yılda 40000 bisiklet tekeri) ve
%10 havacılık endüstrisine hizmet vermektedir.
www.Duqueine.fr/uk