30.10.2017 1 Temel Kavramlar

30.10.2017
Eğitim Teknolojisi Nedir?
Öğretim Teknolojileri ve Materyal
Tasarımı
• Eğitim teknolojisinin eğitim süreci içindeki yeri
• Program Geliştirme: “Eğitimin planlanması, yürütülmesi ve
değerlendirilmesi işlemleri”dir Çilenti (1984).
• Program Geliştirmede aşamalar:
Temel Kavramlar
• Eğitimin planlanması,
• Eğitimin yürütülmesi
• Değerlendirme
-2-
Eğitim Teknolojisi Nedir?
Eğitim Teknolojisi Nedir?
• Eğitim teknolojisi, “öğretme-öğrenme süreçlerinin
• Eğitim teknolojisinin başlangıcı: “Bunu nasıl öğretirim?”
yapısallaştırılması, yani öğretme-öğrenme
süreçlerinin tasarlanması, uygulanması,
değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işi” dir (Alkan,
1998).
• Program geliştirme süreciyle bağlantısı: “eğitimin yürütülmesi”
aşaması, yani bireylerin özel amaçlara (hedeflere) ulaşmalarının
sağlandığı aşama.
• Eğitim teknolojisi, “öğrencileri, eğitim programlarında
• Eğitim teknolojisi, “öğrenme ile ilgili sorunların
belirlenmiş olan özel amaçlara ulaştırma süreciyle uğraşan
bilim dalı”dır.
analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri,
düşünceleri, araç-gereçleri ve organizasyonu içeren
karmaşık ve tümleşik bir süreç”dir (Ergin, 1998).
-3-
Sistem Yaklaşımı
Sistem Yaklaşımı ve
Öğretim Materyalleri
Öğretim Stratejisi
Öğretim
Hedefleri
Giriş Davranışları
Öğretim Yöntem ve
Teknikleri
-4-
Değerlendirme
• Öğretim sürecinde kullanılan araç ve materyallerin
Konu Alanı
• eğitim hedefleriyle,
Öğretim Materyalleri
• konu alanıyla,
Dönüt (Geri Bildirim)
• öğrenci giriş davranışlarıyla,
• öğretim strateji
Sistem yaklaşımı bir bütünü, onu oluşturan parçaları ve parçalar arasındaki
ilişkileri göz önünde bulundurarak ele alıp incelemektir. Program geliştirme
sürecine sistem yaklaşımıyla bakıldığında programın boyutlarından birinde
olan bir değişmenin sistemde yer alan diğer boyutları da etkilediği anlaşılır.
• yöntemleri
ile uyumlu olması gerekir.
-5-
-6-
1
30.10.2017
Öğretme-Öğrenme ve İletişim Süreçleri
İletişim-Öğrenme-Öğretme
• Bir öğretim etkinliği sırasında öğrenen bireylere herhangi
Başarılı bir öğretim etkinliği için etkili bir iletişim gereklidir.
bir konuda bir şeyin öğretilebilmesi için öğreticiyle
öğrenenler arasında o konuda bir iletişimin kurulması
gerekmektedir.
Öğrenme - Öğretme Süreci, en genel anlamıyla bir iletişim
sürecidir.
İletişim ise, iki birim arasındaki anlamlı mesaj alış verişi
süreci olarak tanımlanabilir.
• Öğretme-öğrenme süreçlerinde gerçekleştirilen tüm
etkinliklerin temelde birer iletişim etkinliğidir.
İletişim iki birim arasında birbiriyle ilişkili mesaj
alışverişidir.
-7-
-8-
İletişim Sürecinin
Ögeleri
İletişim Sürecinin
Ögeleri
• Bir iletişimde etkili olan beş değişkenden söz edilebilir:
• Kanal mesajın sunuluş biçimidir. Mesaj, sözlü ya da
Bunlar; "Kaynak, Mesaj, Kanal, Alıcı ve Dönüt" dür.
yazılı olarak sunulabilir.
• Kaynak bilgiyi, mesajı ileten birimdir. Bu birim, kitap,
• Alıcı mesajın gönderildiği birimdir. Mesajı okuyan,
gazete, dergi, radyo, TV ya da yüz yüze iletişimde bir
insan olabilir.
dinleyen, izleyen; kişidir.
• Dönüt ise, alıcının mesaja verdiği tepkidir; alıcının
• Mesaj iletişimin içeriğidir. İletilmek istenen bilgi, fikir,
mesajı nasıl yorumladığını gösterir.
mesajı oluşturur.
-9-
Geleneksel İletişim Modeli
Kaynak
Kim?
-10-
İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı
Alıcı
Mesaj
Kanal
Ne?
Nasıl?
Yaşantı Alanı
Yaşantı Alanı
Kime?
Kaynak Kodlama
Mesaj
Kod Çözme Alıcı
Geri Bildirim (Dönüt)
Neden?
Nerede? (Ortam)
Ortak Yaşantı Alanı
Ne zaman?
Dönüt
-11-
-12-
5N 2K
2
30.10.2017
Öğretme-Öğrenme Süreci ile
İletişim Süreci Arasındaki
Benzerlik
Sınıfta İletişim Süreci
KAYNAK
Mesajın ileti birimi
MESAJ
İletişimin içeriği
Kanal
Mesaj
Öğretmen
ALICI
Mesajın gönderildiği birim
Öğrenci
Öğretmen
Öğretim
İçeriği
(Kaynak)
(Mesaj)
Öğretim araç
ve yöntemleri
(Kanal)
Öğrenci
(Alıcı)
Yöntem
Öğrenme Tepkileri (Dönüt)
DÖNÜT
Alıcının mesaja verdiği tepki
KANAL
Mesajın sunuluş biçimi
-14-
-13-
Öğretmenin Yanıtlayacağı Sorular
İletişim Sürecinin Etkililiği
Öğretmenin iletişim becerisini artırmak amacıyla iletişim
olgusunu çözümlerken öncelikle kendi kendisine şu gibi
soruları sorması ve yanıtlaması gerekir;
Bir iletişim sürecinin etkililiğini belirleyen koşullar:
• Simgelerin benzer biçimde tanımlanması
• Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması
• Çoklu kanal kullanılması
• Dönüt sisteminin sağlanması
• İleteceğim mesaj sonrasında ne olmasını bekliyorum?
• Ortamı etkileme anlamında neyi başarmak istiyorum?
• Gerçekleştireceğim iletişim sonucunda öğrencilerimin neye
inanmalarını, ne söylemelerini, ne yapmalarını istiyorum?
• Psikolojik anlamda, öğrencilerimde hangi etkileri
oluşturmak ve onlardan hangi tepkileri almak istiyorum?
-16-
-15-
İletişim Süreci ve
Ögeler
İletişim Süreçleri ve Sonuçları…
• Bir iletişim etkinliği yaşanırken amaçlanan sonuçlara
• İletişim süreçleri
ulaşılmasında, tarafların (kaynak ve hedef) sorumluluk
almalarının önemli bir yeri vardır.
• Sınıfta öğretmenin çabaları yanında öğrencinin de katılımı
• Ortama yaptığı olumlu katkılar,
• Bıraktığı etkiler,
önemlidir.
• Başvurulduğunda/kullanıldığında yarattığı etkileşim
• Öğrenme-öğretme süreçlerinde mesajı ileten kişi her
açısından
zaman karşısında sorumluluk bilincine sahip, üst düzeyde
güdülenmiş bireyler bulamayabilecektir. Bu durum
mesajın iletilmesi sürecinde kalıcı etkilerin yaratılamayışı
anlamına gelir.
aynı niteliklere sahip değildir.
-17-
-18-
3
30.10.2017
İletişim Süreci ve
Ögeler
Materyal Nedir?
• Bunun anlamı şu şekilde açıklanabilir.
• Materyallerin, hedeflere ulaşmak için seçilip, belli
Mesajı ileten kişi olarak öğretmen:
• Mesajın içeriğini ve
• Mesajın iletilme biçiminin özenle düzenlenmelidir.
ilkeler doğrultusunda düzenlenen içeriğin, görsel ya
da yazılı formları oldukları söylenebilir.
-19-
Materyal
Nedir?
-20-
•
•
•
•
•
• İletmek istediğimiz içeriği ya da mesajı;
• görsel,
• işitsel,
• yazılı ya da
• dokunsal formlarda taşıyan
Öğretim Materyallerinin
Getirileri
Soyut fikirleri somutlaştırırlar.
Zamandan ekonomi sağlarlar.
İçeriğin tutarlı biçimde sunulmasını olanaklı kılarlar.
Bireysel farklılıklara hizmet etmeyi kolaylaştırırlar.
Öğretim ortamını zenginleştirirler.
öğrenme ortamı unsurları olarak tanımlanabilir.
-21-
Öğretim Teknolojisinin
Gelişimi
-22-
Bilgi?
• Bilgi güç müdür?
• Bilgi patlar mı?
• Bilgiyi elinde tutan toplum, gelişmiş toplum mudur?
“İşitirsem unutmam, görürsem bilirim, yaparsam anlarım“
4
30.10.2017
•
•
•
•
Ne
•
•
•
•
• Nerede
• Ne zaman
• Ne kadar
Nasıl
Niçin
Kim
Bilginin kuramsal yapısı
Nesnel sağlamlığı olan bilgiler bütünü
Bilimsel yöntemlere ve gerçeklere dayalı olan bilgi
Çeşitlilik, süreklilik, yenilik, ayıklanma
İNSANLARI BİLİMLE UĞRAŞMAYA
YÖNELTEN SEBEPLER NELERDİR ?
Merak?
Korku?
Güçlü olma arzusu?
Tembellik?
Faydalı olma inancı?
Doğaya üstünlük kurma isteği?
Anlama
Açıklama
Kestirme
Teknoloji nedir?
Kontrol
Öğrenme zorluklarının
Öğrenme zorluklarının
Öğrenme zorluklarına
Etkili öğrenme modeli ile
bulunduğunu
nedenlerini açıklama
yönelik çözüm
öğrenmeyi kontrol altına
öngörülerinde bulunma
alma
gözlemleme
Bilim Nedir?
Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen,
deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar
çıkarmaya çalışan düzenli bilgi(TDK Sözlüğü).
Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan, belli bir
ereğe yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma
süreci(TDK Sözlüğü).
• İnsanların yaşamlarını kolaylaştıracak
- bilgileri üretme
- pratik olarak uygulama yolları
• Bilimsel ya da diğer sistematik bilgilerin uygulama
alanlarına sistemli bir şekilde uygulanması
• Bilimsel bilginin uygulamaya dökülmesi
5
30.10.2017
Teknoloji ve Bilim
BİLİM
TEKNOLOJİ
Toplumların Geleceği
Teknoloji
Üretkenlik
Bilim
TOPLUM
MAKİNA
Gelişen Teknoloji
BİLİM
KÜLTÜR
• Matbaa
• Yazılı materyaller
TEKNOLOJİ
• Karatahta
• İletişim Teknolojileri
TOPLUM
ORGANİZASYON
Eğitim ve Teknoloji
• Bilim ve teknolojileri kullanan ve bunları üreten bireyler yetiştirmek
Eğitim-Teknoloji İlişkisi
• Öğrenme-öğretme ortamlarında kaliteyi artırmak için birlikte kullanılırlar.
• Ayrı birer bilim dalı olup, ayrı kuram ve teknikleri kapsamaktadır.
Teknolojinin eğitim - öğretim ortamlarında
etkili olarak kullanılması gerekliliği
6
30.10.2017
RESMİ PROGRAM
Eğitimi Etkileyen Etmenler
•
•
•
•
•
Çevresel Şartlar
Bilgi patlaması
Değişen toplumsal gereksinimler
Değişen öğrenci profili
Bilimsel ve teknolojik gelişmeler
Kalite anlayışının değişmesi vb.....
Öğretim ve öğrenim stratejileri
Kaynaklar
Öğrenenin karakteristik özellikleri
UYGULANAN PROGRAM
Eğitim Teknolojisi
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ
Eğitim
Teknolojisi
Eğitim
TEKNOLOJİ
EĞİTİM
TEKNOLOJİSİ
BİLİM
Teknoloji
“Öğrenme ile ilgili sorunların analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri, düşünceleri, araç-gereçleri ve
organizasyonu içeren bir süreç”
NİÇİN EĞİTİM TEKNOLOJİSİ:
Eğitim Teknolojisi
Nüfus Artışı
Öğrenme sürecini geliştirmek için oluşturulan her türlü sistem,
Eğitim
Teknolojisi
Öğrenme-öğretme
süreçlerinin
tasarlanması,
Eğitim Sistemi Dışında Kalan Milyonlar
Küreselleşme
yöntem, teknik ve yardımın
Ekonomik Beklentiler
uygulanması,
Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeler
Eğitim ve Sosyal Talepler
değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işidir. (Alkan, 1998)
7
30.10.2017
NİÇİN EĞİTİM TEKNOLOJİSİ?
EĞİTİM HEDEFLERİ
• Okullaşma oranı
• Kalite
Okullaşma Oranı
• Eğitim Giderleri
Eğitim Teknolojisinin Amaçları
Eğitim hizmetlerini daha geniş kitlelere ulaştırmak
Öğrenme-öğretme süreçlerini daha verimli hale getirmek
Öğrenme-öğretme etkinliklerini bireyselleştirmek
Eğitim personelinin etkililiğini ve verimini artırmak
EĞİTİM
Kalite
Eğitim Giderleri
Eğitimle ilgili sorunların çözümünü uygulamaya koymak
Öğretim Teknolojisi
“Özel amaçların gerçekleştirilmesinde etkili öğrenmeyi sağlamak için,
iletişim ve öğrenmeyle ilgili araştırmalardan
hareketle,
insangücü ve insangücü dışı kaynaklar kullanılarak,
öğrenme-öğretme sürecinin tasarımlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesinde
sistematik bir yaklaşım”
Öğretim Teknolojisi
Öğretimin, eğitimin bir alt kavramı olduğu anlayışına dayalı olarak ve belirli
öğretim disiplinlerinin kendine özgü yönlerini dikkate alarak düzenlenmiş
teknolojiyle ilgili bir kavram (Alkan, 1995).
Öğrenme-öğretme ortamının en etkin şekilde düzenlenmesi için gösterilen
sistematik ve planlı etkinlikler bütünü.
Öğretim teknolojisinin amacı
Eğitim Teknolojisi - Öğretim Teknolojisi
• Eğitimi daha üretken ve daha bireysel hale getirmek,
• daha bilimsel bir öğretim sağlamak,
• herkesin ulaşabildiği, eşitliği öngören, daha güçlü ve daha hızlı bir öğretime ulaşmak
* Öğrenmeöğretme süreci
ile ilgili özgün
bir disiplin
* Eğitim
kavramına
dayalı
Araç-gereç
Öğrenme-öğretme
kuramları
Öğretim
ortamlarının
tasarımı
* Bir konunun
öğretimi ile ilgili
öğrenmenin
kılavuzlanması
* Öğretim
kavramına
dayalı
8
30.10.2017
Öğretim Teknolojisinin Yapısı
Öğretim Teknolojisinin Yeri
Niçin?
Araçların etkililiğini ve öğrencilerin
başarı durumlarını değerlendirmek için
uygun değerlendirme yöntemlerinin
kullanılması
Amaç
Neyi?
Ne Kadar?
Eğitim
Programı
İçerik
Değerlendirme
Öğrenme-Öğretme Süreci
Nasıl?
Öğretim Materyali
Öğrenme ve öğretme etkinlikleri sırasında öğrencinin
öğrenmesi ve öğretmenin etken bir öğretim sağlayabilmesi
için bilgilerin kavratılmasında varlıkların tanıtılmasında
üzerince gözlem ve araştırma yapmada kullanılan her türlü
öğretme-öğrenme yardımcıları.
Öğrencinin
ulaşması
hedeflenen
amaçların
tanımlanması
öğrenme sürecini
geliştirmek için
oluşturulan her türlü
sistemi, tekniği ve
yardımı içerir
Konunun
aktarılabilmesi
için uygun
ortamın seçilip
kullanılması
Öğrenilecek konunun öğretim ilkelerine göre
analiz edilip, öğrenilmeye uygun şekilde
yapılandırılması
Öğretim Materyali
Öğretim materyallerinin öğretme-öğrenme sürecine olan
etkileri nelerdir?
Çoklu öğrenme ortamı sağlarlar;
Bireysel öğrenim etkinliklerini desteklerler;
Dikkat çekerler;
Soyut kavramları somutlaştırırlar;
Zamandan tasarruf sağlarlar;
Güvenli gözlem yapma imkânı sağlarlar;
Defalarca kullanılabilirler.
Teknolojinin Tarihsel Gelişimi
Sözlü-Yazılı
T
A
R
İ
H
Ç
E
Görüntülü-Sesli
İkilem
Otomasyon
Sibernasyon
Yazının bulunuşundan önce
Yazının bulunuşu ve sonrası
Matbaa ve sonrası
Görsel-İşitsel araçlar
TV’nin başlangıcı
Bireysel öğretim
Kitlesel öğretim
Bireysel ve kitlesel öğretimin
birleştirilmesi
Yapay zeka, Bilgisayar
Bilişim dönemi
BDE, WDE, Uydu yayınları
Eğitimde Varolan Sorunlar
• Kalabalık sınıflar
• Bireysel ilgi yoksunluğu
• Değişime direnç
• Dengesiz dağılım
- Sosyal talep
- Bireysel gereksinim
- Fırsat eşitliği
9
30.10.2017
İletişim nedir?
İletişim nedir?
İletişim, iki birim arasında mesaj alış-verişidir.
İletişim, anlamı ortak kılmaktır.
Düşündüğünüz / Söylemek istediğiniz / Söylediğinizi sandığınız
/Söylediğiniz / Karşınızdakinin duyduğu / Anladığını sandığınız
İletişim, bir etkileşim, bir ilişki ve bir toplumsal süreçtir.
/Anladığı..." arasında farklar vardır.
İletişim, bizim başkalarını, başkalarının da bizi anlamalarına
yarayan bir süreçtir.
İletişimin Bileşenleri
İletişim Türleri
Ses Tonu
%30
Beden Dili
%55
Sözler
%10
Yazılı İletişim
İletişim Süreci
Kim
KAYNAK
Davranışlar
Fikir
Bilgi
Duygu
Tutum
Beceri
İletişim
Ne söyledi
MESAJ
Hangi yolla
KANAL
Araç&
Semboller
Yöntemler
Gerçek obje
Sözsüz
Modeller DÖNÜT
Sözlü
Resim
Basılı
Hareket
Ne etkisi oldu
Yazılı
Ses
Yöntemler
Kime
ALICI
Davranışlar
Fikir
Bilgi
Duygu
Tutum
Beceri
GÜRÜLTÜ
KAYNAK
ALICI
KOD ÇÖZÜMÜ
KODLAMA
KAYNAK
KANAL
Mesaj
ALICI
KODLAMA
KOD ÇÖZÜMÜ
GERİ BİLDİRİM
10
30.10.2017
İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖĞELERİ
Hedeflenen kişi ya da grupta
davranış değişikliği oluşturmak üzere
iletişim sürecini başlatan kişidir.
Kaynağın Başarısını Etkileyen Etmenler
Kendisi, alıcısı ve ileteceği konu hakkındaki bilgi ve becerileri
Kendisini iyi tanıyor mu?
Gireceği iletişim biçimin sürdürebilecek yeterlilikte mi?
Kaynak
İletişimi yönlendirecek kapasitede mi?
Bu konularda kendisine güveniyor mu?
Hedef kitlenin özelliklerini biliyor mu?
İleteceği konu hakkında uzman mı?
İyi örnekler sergileyebilecek mi?
Kaynağın Başarısını Etkileyen Etmenler_2
Kendisine, alıcısına ve ileteceği konuya karşı tutumu
İç dünyasındaki rahatsızlıkları ortama yansıtma
Hoşlanmadığı konuları anlatmadaki tutumu
Kaynağın Başarısını Etkileyen Etmenler_3
Toplumsal ve Kültürel Ortamın Etkileri
Bulunduğu bölgenin özelliklerini tanıması
İletişime girdiği kişinin özelliklerini tanıması
Kaynağın Başarısını Etkileyen Etmenler_5
Kaynağın Başarısını Etkileyen Etmenler_4
Kaynağın, alıcısını özellikle tutum kazandırmak üzere ikna
İletişim becerisi
edebilmesi için
Konuşma
Yazma
Güvenilirliği
Kodlama
Dinleme
Okuma
Düşünme
Kod Çözme
Uzmanlık
İnanılırlılık
Çekiciliği
Benzerlik
Görünüş
Hoşa gitme
11
30.10.2017
İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖĞELERİ
Kaynağın Başarısını Etkileyen Etmenler_7
MESAJ
Yaşantı Alanı
Yaşantı Alanı
Kaynak
Kodlama
Mesaj
Kod Açma
Alıcı
Ortak Yaşantı Alanı
Dönüt
Mesaj Düzenleme İlkeleri
• Öğrenen özelliklerine uygun olmalıdır.
• Basit, sade ve anlaşılır olmalıdır.
Mesaj Düzenleme İlkeleri_3
• Bir figürün algılanması sadece bu elemanın özellikleri yoluyla değil, bu elemanı
çevreleyenlerin de aracılığıyla olmaktadır.
• Amaç ve davranışlara uygun düzenlenmelidir.
• Öğrenme ilkelerine uygun düzenlenmelidir.
• Çoklu materyal ve etkinlikleri içermelidir.
• Görsel özelliklere dikkat edilmelidir.
• Algılama ile ilgili özellikler dikkate alınmalıdır.
Mesaj Düzenleme İlkeleri_4
Mesaj Düzenleme İlkeleri_5
• Algısal Tamamlama: Tam olmayan şekilleri tam olarak görme eğilimi
Birbirine benzer birimler algısal olarak bütünlük oluştururlar.
12
30.10.2017
İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖĞELERİ
Mesaj Düzenleme İlkeleri_6
KANAL
Yakınlık İlkesi: Bir alandaki öğeler, birbirine olan yakınlıklarına göre gruplandırılarak
algılanırlar.
Mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç, materyal, ortam ve
yöntemlerdir.
Mesajlar görsel-işitsel teknolojiler, sözlü iletişim, renkli, yazılı, resimli
materyaller gibi çeşitli şekillerde kanal halini alabilirler.
Kanal seçiminde önemli olan iletilmek istenen mesajı en etkili şekilde
alıcıya ulaştırmaktır.
İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖĞELERİ
İLETİŞİM SÜRECİNİN ÖĞELERİ
ALICI
Kanaldan gelen mesajı alan ve kaynağa dönüt veren kişi.
Alıcı kaynağa dönüt verdiği sürece mesajın doğru iletilip iletilemediği
anlaşılabilir.
Kaynaktan gelen mesaja alıcının gösterdiği tepkinin tekrar
ulaşması sürecidir.
kaynağa
Gönderilen mesajın tekrar edilmesi, düzeltilmesi ya da değiştirilmesini
alıcıdan gelen dönütler belirler.
İletişim
Etkili dönüt verebilmek için;
İLETİŞİM OLARAK ÖĞRETİM SÜRECİ
• Verilen dönütler açık, anlaşılır ve belirgin olmalıdır.
KAYNAK
• Dönüt yıkıcı değil, yapıcı olmalıdır.
Öğretmen
Bilgisayar
• Dönüt verirken karşıdaki bireylerin tepkilerine duyarlı olunmalıdır.
Kitap
Uzman
• Farklı dönüt çeşitlerinden yararlanılmalıdır.
KANAL
ALICI
Sözsüz iletişim
Fikir
Sözlü İletişim
Bilgi
Basılı/yazılı
araçlar
Duygu
İş ortamı
MESAJ
Tutum
İçerik
Beceri
Nesne
GERİ BİLDİRİM
13
30.10.2017
Öğrenme Yaşantıları ile Teknoloji Arasındaki İlişkiler
Sözcükler
Diyagramlar
Soyut
Haritalar
Resimler
Slaytlar
Filmler
Modeller
Somut
Nesneler
Gerçek Yaşantı
İLETİŞİM ENGELLERİ
Yaşantı Konisinin dayandığı bilimsel ilkeler
Kaynak olarak öğretmenin;
Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi
öğrenir ve geç unuturuz.
En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir.
Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz.
En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.
•
•
•
•
•
•
•
Öğrencileri iyi tanımaması
Alanında yeterli bilgi birikimine sahip olmaması
Öğrenciler tarafından inanılır ve güvenilir bulunmaması
Derse hazırlıksız girmesi
Mesajlarını sadece sözel anlatıma dayandırması
Dersin sunumunda öğrencilerin özelliklerini dikkate almaması
Öğrencilerden gelen dönütleri dikkate almaması
İletişim Engelleri_3
İletişim Engelleri_2
Alıcı olarak öğrencinin;
•
•
•
•
•
Sınıf ortamında bulunma amacını dikkate almaması
Öğretme-öğrenme ortamının;
• Oturma yerleri ve oturma düzeninin rahatsızlık vermesi
• Ortamın havasız, ışıksız, çok sıcak ya da çok soğuk olması
Dikkat dağınıklığı ve ilgisizlik
İşlenen konuların kendisine yararlı olacağına inanmaması
Derse katılmaktan kaçması
Etkili dinlememe
Araç-gereçlerin;
Öğrenci düzeyine uygun olmaması
Amaçlarla tutarlılık göstermemesi
Görüntü ve/veya sesi iyi verememesi
Kullanılmayacak ölçüde bozuk olması
14
30.10.2017
Sınıf içi iletişimi geliştirmek için;
İletişim
• Öğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeli
DUYGULARIN İLETİMİ
• Ders iyi bir şekilde planlanmalı
• Öğrenci gereksinimleri, yetenek ve ilgileri değerlendirilmeli
55%
• Öğrencilerin ilgisini dağıtan durumlar ortadan kaldırılmalı
38%
SÖZ ÖTESİ
• Öğrencilerin dikkatini çekmek için birden fazla duyu organına hitap edilmelidir.
7%
SÖZLER
YÜZ İFADELERİ
İletişim
İletişim
Beden Dilinin Öğeleri
Beden Duruşu
Beden Duruşu
Jestler
Mimikler
Göz Teması
Başın Kullanımı
Ayakların Kullanımı
Oturmak İçin Seçilen Yer
Oturma Biçimi
Giyim
Mesafe
Fiziksel Bakım
Kullanılan Aksesuarlar
İlişkide olduğu kişiyi doğrudan karşısına alan ve dik bir beden duruşuna sahip bir kişi,
mesajında güvenli bir özellik katmış olacaktır.
ETKİLİ İLETİŞİM = ETKİLİ DİNLEME
İletişim
Doğrudan Göz İlişkisi
Gerçek iletişim,
“Gözlerin konuştuğu dil her yerde aynıdır.”
(Herber)
Bir kişiye konuşurken dikkat edilecek en önemli noktalardan biri, nereye bakıldığıdır
benim ne anlatmak istediğim,
hatta ne söylediğim değil;
sizin, kendi bakış açınızdan, bunlardan ne anladığınızdır.
15
30.10.2017
Dinlerken Nelere Dikkat Ederiz?
• Seslere
• Sözcük seçimine
• Tonlamalara
• Konuşma hızına
Ne Zaman Dinleyemiyoruz?
•
•
•
•
Konuşmalar arasından ilgimizi çekenleri seçtiğimizde,
•
•
•
•
Konuşmacıya tepki duyduğumuzda,
Konuşma hızı ve düşünme hızı çarpıştığında
Konuya ilgi duymadığımızda,
İnançlarımız ve davranışlarımıza karşı gelen konularda,
Önyargılı olduğumuzda,
Kullanılan sözcüklere karşı hassas olduğumuzda,
Ortamda fiziksel engeller bulunduğunda…
• Beden diline
Başarılı Bir Dinleme İçin;
Bakın ve ilgili görünün
Anlatılan konuyu belirleyin
Yargılamayı erteleyin
ÇEŞİTLİ ÖĞRETİM MATERYALLERİNİN
SEÇİMİ,TASARIMI VE HAZIRLANMASI
Anlayıp anlamadığınızı kontrol edin
Duygularınızı bir kenara bırakın
Not alın, dinlediğinizi ve anlatmaya devam
etmesini istediğinizi küçük ünlemlerle ve beden
diliyle belirtin
Anlayışlı davranın
Öğretim Materyali
Öğretim Materyali Neden Gereklidir?
Çoklu öğrenme ortamı sağlar.
Farklı araçlarla sunulan bilgiler, mesajlar ve malzemeler.
%10
%20
Bazı öğretim ortamlarında
öğretimi destekleyici amaçla,
bazı ortamlarda
öğretmen rolü üstlenerek içeriği doğrudan öğrencilere
aktarmaktadır.
%30
%50
%70
%90
16
30.10.2017
Her Zaman Yararlı mıdır?
Neden Gereklidir?
Öğrencilerin bireysel gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olur.
Öğrencileri daha az düşünmeye yönlendirebilir.
Dikkat çeker ve hatırlamayı kolaylaştırır.
Dilin kullanımını azaltabilir.
Soyut kavramları somutlaştırır.
Aracın elde edilmesi pahalı olabilir.
Zamandan tasarruf sağlar.
İçeriğin birbiriyle ilişkilendirilmesinde
kolaylık sağlar.
Tekrar tekrar kullanılabilir.
İstenilen her aracı anında etkili bir şekilde kullanmak için gerekli
zaman ve hazırlık yeterli olmayabilir.
Bazı araçların kullanımında ilgi çabuk dağılabilir.
Öğretim Materyali Seçim Süreci
Gerçekleştirilmesi planlanan öğrenme etkinliğine uygun bir
Öğretim Materyali Edinme
Varolan materyalin seçilmesi
Varolan materyalin değiştirilerek kullanıma hazır hale getirilmesi
Yeni materyallerin tasarlanması
yöntemin seçilmesi
Yöntemin uygulanmasına elverişli bir araç biçiminin (format)
seçilmesi
Seçilen araç biçimine uyumlu materyallerin seçilmesi,
değiştirilmesi ve tasarımı
Tasarımda Uygulanacak Ölçütler
Materyal Hazırlama İlkeleri
Öğretim Amacı
Öğrencilerin ne öğrenmesi istenmektedir?
Hedef Kitle
Öğrenenlerin özellikleri nelerdir?
Dersin amaç ve davranışlarına uygun hazırlanmalıdır.
Maliyet
Yeterli bir bütçe var mı?
Önemli ve özet bilgilerle donatılmalıdır.
Basit, sade ve anlaşılabilir olmalıdır.
Uzmanlık
Gerekli uzmanlığa sahip misiniz?
Malzeme
Gerekli ve yeterli malzemeniz var mı?
Bina-Donanım
Materyalin kullanılacağı ortam uygun mu?
Zaman
Gerekli zamanı ayırabilecek durumda mısınız?
Görsel özellikler önemli noktalarını vurgulama amacıyla
kullanılmalıdır.
Kullanılan yazılı metinler, görsel-işitsel öğeler, öğrencinin
özelliklerine uygun olmalıdır.
Gerçek hayatla tutarlılık göstermelidir.
17
30.10.2017
Materyal Hazırlama İlkeleri_2
Öğrenciye alıştırma ve uygulama imkanı sağlamalıdır.
Her öğrencinin erişimine ve kullanımına açık olmalıdır.
Öğretmenler kadar öğrencilerin de kullanabileceği düzeyde olmalıdır.
Tekrar kullanılabileceği için dayanıklı olmalıdır.
Gerektiğinde kolaylıkla geliştirilebilir ve güncelleştirilebilir olmalıdır.
18