XV. rnusal Kimya Kongresi, İstanbul, 2001 0K

0K-SI2
XV. rnusal Kimya Kongresi, İstanbul, 2001
DEKALİN VE NAFTALİNİN BROM İNASYONU
Arif Pastan *. Metin Balcı**
Itatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 25240 Erzurum.
'*Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak., Kimya B., 06531 Ankara.
Giriş
n sanilıa^°jen bileşikleri, bazı organik molekülerin sentezi için anahtar moleküllerdir. Bununla
berabe'u moleküller, insektisit, yangın söndürücü ve plastik gibi sanayi ürünlerinin temel materyali
olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu yüzden organik moleküllerinin halojenasyonu
öner bir prosestir. Alkenlerin halojenasyonu çok geniş olarak incelenirken, doymuş
şarbonların ve aromatik moleküllerin halojenasyon reaksiyonlan fazla yaygın değildir.
y em
çalışmada doymuş bir hidrokarbon olan Dekalin ve aromatik bir molekül olan Naftalinin düşük
ıklık, yüksek sıcaklık ve fotokimyasal brominasyon reaksiyonları incelendi.
onııç
^ekalinin değişik sıcaklık aralığında ve fotokimyasal olarak brominasyonu sonucu, tetrabromür 1
basta olmak üzere pek çok poli bromlanmış ürünün oluştuğu tespit edildi1. Benzer bir şekilde
Naftalinin değişik şartlar altmda brominasyonu sonucu, bazı bromo naftalin türevlerinin yanında, 5 ve
6 yapısında pek çok sayıda izomerik doymuş poli bromo naftalin türevlerinin oluştuğu gözlendi2. Elde
edilen ürünler kromatografî ve fraksiyonlu kristalizasyon yöntemleriyle izole edilirken, yapı analizleri
ise, spektral ve kimyasal yöntemlerle tespit edildi.
Bf
Br
oçc
Kaynaklar
(1) Daştan, A.; Tahir, M. N.; Ülkü, D.; Shevlin, P. B.; Balcı, M.,7. Org. Chem., 1997, 62,4018-4022.
(2) Daştan, A.; Tahir, M. N.; Ülkü, D.; Balcı, M., Tetrahedron 1999,55,12853-12864.