4 DENEY NO : 2 DENEYİN ADI : Doğrultucular (Redresörler

DENEY NO
:2
DENEYİN ADI
: Doğrultucular (Redresörler)
DENEYİN AMACI : Alternatif akım kaynağından doğru gerilim elde etmek
Deneyle İlgili Ön Bilgi:
Değişken bir gerilimi doğrultmak için genelde iki yöntem kullanılır;
a) Tek yollu doğrultucu (yarım dalga doğrultucu devresi yöntemi),
b) Çift yollu-köprü redresör-doğrultucu (tam dalga doğrultucu devresi yöntemi).
Her iki tip doğrultucuda da doğru gerilim bileşeninin yanı sıra çıkış gerilimde değişken
bileşenler bulunur. İyi bir doğru gerilim kaynağı elde edebilmek için bu değişken bileşenlerin
süzülüp atılmaları (filtre edilmeleri) gerekir. Kullanılabilecek en basit süzgeç (filtre), çıkıştaki
yük direncine paralel bağlanacak bir kondansatördür. Kondansatörün değerine göre çıkış
geriliminin dalgalılığı (testere dişi biçiminde) değişir. Dalgalılık gerilimi, yük akımının ve
kapasite değerinin bir fonksiyonudur. Dalgalılık geriliminin tepeden tepeye değeri Vr ile
gösterilirse, gerilimin tepe değeri de Vm ise Şekil 1’ de görüleceği üzere;
V
Dalgalılık= r dir.
Vm
(Vr→Vripple )
Şekil 1. Dalgalılık
Deneyden Önce Yapılacaklar:
1. Doğrultucular hakkında bilgi edininiz.
2. Elektrolitik kondansatörler hakkında bilgi edininiz.
4
Deneyin Yapılışı:
A) Tek yollu Doğrultucu (Yarım Dalga Doğrultucu)
Şekil 2. Tek yollu doğrultucu
1. Şekil 2’deki devreyi kurunuz (Yük direnci olarak 10kΩ’luk bir direnç, alternatif akım
kaynağı olarak ta bir AC Sinyal jeneratörü kullanılacaktır). 50 Hz frekanslı işaret
genliğini, sıfır volttan başlayarak dikkatli bir şekilde 10 Vpp (tepeden tepeye) değerine
kadar artırınız.
2. Devrenin girişine osiloskobun Kanal1’ ini ve çıkışına Kanal2’ yi bağlayınız.
Osiloskop ekranında gözlemlediğiniz giren ve çıkan sinyallerin dalga şekillerini
çiziniz.
ADIM 2: Giriş sinyali
5
ADIM 2: Çıkış sinyali
3. DA Voltmetre kullanarak çıkıştaki DA gerilim değerini ölçünüz ve kaydediniz.
Vçıkış ( dc ) 
4. Diyodu ters çevirerek (anot yerine katot bağlayarak) 1 ve 2 adımlarındaki işlemleri
tekrarlayınız.
ADIM 3: Giriş sinyali
6
ADIM 3: Çıkış sinyali
Vçıkış ( dc ) 
Şekil 3. Filtreleme
5. Şekil 3’de görüldüğü gibi RL yük direncine paralel olarak 0,1 µF, 10 µF, 25 µF
değerlerinde elektrolitik kondansatörleri sırasıyla bağlayınız. Her biri için DA çıkış
gerilimini ölçünüz ve çıkış geriliminin dalga şekillerini çiziniz.
Vçıkış (0,1 F ) 
Vçıkış (10  F ) 
Vçıkış (25  F ) 
7
ADIM 5: 0,1 µF için Çıkış Gerilimi
ADIM 5: 10 µF için Çıkış Gerilimi
8
ADIM 5: 25 µF için Çıkış Gerilimi
6. Her dalga şeklinde dalgalılık yüzdesini okuyarak hesap ediniz.
Dalgalılık (0,1 F ) 
Dalgalılık (10  F ) 
Dalgalılık (25  F ) 
B) Çift Yollu-Köprü Doğrultucu (Tam dalga doğrultucu devresi)
Çıkış gerilimi yarım dalga doğrultucu çıkışından büyüktür. Daha kolay filtre edilebilir.
Şekil 4. Tam dalga doğrultucu devresi
7. Şekil 4’deki devreyi kurunuz. Yarım dalga doğrultucu deneyindeki 1, 2 ve
4.adımlardaki işlemleri bu devre için tekrarlayarak sonuçları kaydediniz.
9
ADIM 7: Giriş sinyali
ADIM 7: Çıkış sinyali
Vçıkış ( dc ) tamdalgadoğrultucu 
10
ADIM 7: Giriş sinyali
ADIM 7: Çıkış sinyali
Vçıkış ( dc ) tamdalgadoğrultucu 
11
Malzeme Listesi:
12