TERBİYUM Tb sembolüyle gösterilen, nadir toprak metallerinden bir

TERBİYUM
Tb sembolüyle gösterilen, nadir toprak metallerinden
bir element. Periyodik tabloda IIIB grubunda bulunur.
Metalik terbiyum gümüş beyazı renktedir. Ancak
havada oksitlenerek kararır. Tabiatta bolluk
bakımından nadir toprak metallerinden en az
bulunanıdır. Nâdir toprak metalleri minerallerinde
bulunur fakat toryum kaynağı olan monazit
kumlarından yan ürün olarak elde edilir.
Atom numarası 65, atom ağırlığı 158,925, erime
noktası 1360 °C ve kaynama noktası 3041 °C’dir.
Elektron düzeni (Xe) 4f9 6 s2’dir. Bileşiklerinde hem +4
hem de +3 değerlikli olabilir. Elektron konfigürasyonu:
1s2 2s2p6 3s2p6d10 4s2p6d10f9 5s2p6 6s2 şeklindedir. Her Enerji Seviyesindeki Elektronlar:
2,8,18,27,8,2 (Kabuk Modeli) İyonik Yarıçap: 0.923Å Doldurulan Orbital: 4f9, Elektron Sayıları: 65,
Nötron Sayıları: 94, Proton Sayıları: 65 ve Valans Elektronları: 4f9 6s2’dir.
Kimyasal Özellikleri:


Elektron Negatiflik (Pauling):1.2
İyonizasyon Potansiyeli
Birinci: 5.86
İkinci: 11.525
Üçüncü: 21.91

Valans Elektron Potansiyeli (-eV):46,8
Fiziksel Özellikleri:




Ortalama atomik Kütle: 158.9253
Kaynama Noktası:3296K 3023°C 5473°F
Boyca Genleşme Katsayısı: 0.0000118cm/cm/°C (0°C)
İletkenlik
Elektrik: 0.00889 106/cm ohm
Isı: 0.111 W/cmK
Yoğunluk:8.23g/cc @ 300K


Niteliği: Gümüşümsü nadir toprak metali.
Elastik katsayı:
Bulk: 38.7/GPa
Rigidity: 22/GPa
Youngs: 56/GPa

Kütle numarası: 158.924


Kaynama Noktası (°C): 2800
Erime Noktası (°C): 1630K 1357°C 2475°F

Yoğunluk: 8.27

Buharlaşma Isısı: 70

Kaynaşma (füzyon) Isısı: 3.9

Elektriksel iletkenlik: 0.009


Isıl iletkenlik: --




Molar Hacmi: 19.31 cm3/mole
Fiziki Hali (at 20°C & 1atm): Katı
Isınma Isısı: 0.18J/gK
Özgül Isı Kapasitesi: 0.044
Sertlikleri:
Brinell: 677 MN m-2
Vickers: 863 MN m-2
Keşfeden: Carl Mosander
Yeri: İsveç
Yılı:1843
Disprosyum
Periyodik cetvelin lantanitler serisinden
gümüş beyazı renkte metal element.
Nadir toprak metalidir. Bıçakla
kesilecek kadar yumuşaktır. Oda
sıcaklığında kararlıdır. Seyreltik ya da
derişik inorganik asitlerde çözünür.
Oksijenle disprosya adlı maddeyi, bazı
ametallerle de parlak renkli tuzlar
oluşturur. Nükleer reaktörlerin kontrol
ünitelerinde, manyetik alaşımlarda ve
daha parlak bir ışık vermesi için cıva
buharlı lambalarda kullanılır.
1886 yılında Lecoq de Boisbaudran tarafından bulunmuş fakat izole edilememiştir. Saf hali 1950'li
yıllarda Spedding ve arkadaşları tarafından iyon değişim ve ayrıştırma sistemleri geliştirilince elde
edilebilmiştir. Diğer lantanitler ile birlikte aynı minerallerde bulunmaktadır.
Fiziksel Özellikleri:










Atom numarası: 66 Simge: Dy
Kütle numarası: 162.5
Kaynama Noktası : 2600
Erime Noktası : 1407
Yoğunluk: 8.54
Buharlaşma Isısı: 67
Kaynaşma (Füzyon) Isısı: 4.1
Elektriksel iletkenlik: 0.011
Isıl iletkenlik: 0.024
Özgül Isı Kapasitesi: 0.041