17- Türkiye Büyük Millet Meclisi (S .Sayısı: 700)

-17-
doğrultusunda uygulamalar.! yapılmaktadır. Türkiye bugün çevre ile
ilg.il i 30'a yakın uluslararası sözleşme ve protokol .ile bir o
kadar çevre deklarasyonuna taraftır.
Ekonomi politikaları açısından baka ldığında; kalkınma planlarında
yeralış şeklinden de görüleceği gibi, Türkiye'de çevre
politikaları önceleri sadece ortaya çıkan kirliliği giderici
amaçlara dayanırken, daha sonra önleyici politikalar ve nihayet
sürdürülebilir kalkınma anlayışına uygun bir şekilde, çevre ve
ekonominin entegrasyonunu öne çıkaran politikalar şeklinde bir
geliştirme göstermiş olup, bu gelişme başta Avrupa Toplulukları
ve OECD gibi kuruluşlar olmak üzere, dünyadaki gelişmelere de
paralel bir süreç izlemiştir.
Çevre sorunları ilk kez 1973-77 dönemini kapsayan 3.Beş Yıllık
Kalkınma Planı'nda ayrı bir bölüm olarak yer almıştır. Bu
dönemdeki çevre politikalarını belirleyen temel yaklaşım,
Türkiyede'ki çevre sorunlarına gelir azlığı ve kaynakların
yeterince
kul 1 anılamamasıhm
sebep
olduğu
varsayımıyla,
•sanayileşme ve kalkınmaya zarar verecek çevre politikalarının
kabul edilemez olduğu anlayışı olmuştur.
1979-1983 dönemini kapsayan 4.BYKP ise, çevre konusunda önleyici
politikaların esas alınmasını kabul ederek/ temel yaklaşım olarak
sanayileşme, tarımda modernleşme ve şehirleşme sürecinde çevrenin
de dikkate alınmasını öngörmüştür.
1985-1989 dönemini içeren 5.BYKP'daki temel ilke ise, sadece
mevcut kirliliğin ortadan kaldırılması ve muhtemel kirliliğin
engellenmesi
değil,
kaynakların
gelecek
nesillerin
de
yararlanabilmesi
için
en
iyi
şekilde
muhafazası
ve
geliştirilmesidir.
Halen uygulanmakta olan 6. BYKP'da, çevreyi temel makro ekonomik
kalkınma hedefleriyle uyumlu ve bütüncül bir şekilde ele alan bir
yaklaşım belirlenmiştir.
Türkiye'de sektörel planlamaya çevre boyutunu entegre etmek,
çevre konularını sektörel politika ve programlara dahil etmek
için dünyada bu yönde kazanılan gelişmelere paralel olarak,
6.BYKP'nın hazırlık aşamasından itibaren bir dizi çalışma
yapılmıştır. Planın temel stratejisi "sürdürülebilir kalkınma
kavramına dayanan, insan sağlığı ve doğal dengeyi koruyarak
sürekli bir ekonomik kalkınmaya imkan verecek şekilde doğal
kaynakların yönetimini sağlamak ve gelecek kuşaklara insana
yakışır bir doğal, fiziki ve sosyal çevre bırakmak temel ilkedir"
şeklinde belirlenmiştir.
1995 - 1999 yıllarını kapsayacak olan Yedinci Beş Yıllık Kalkınma
Planı hazırlıkları çerçevesinde ise çevre ile ilgili olarak
kurulan "Çevre özel İhtisas Komisyonu" Yedinci Plan döneminin
2000'li yılların hazırlıklarının tamamlanacağı bir dönem
olmasının bilincinde olarak, kalkınma ve çevre boyutunun
uzlaşısını. -sağlayacak
ilkelerin
bu
plan
döneminde
gerçekleştirilebilmesi amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S .Sayısı: 700)