İlgili Kanun/md - çalışma ve toplum

Yargıtay Kararları – Çalışma ve Toplum, 2013/4
İlgili Kanun / Madde
4857 S. İş. K/18-21
6356 S. STSK/25
T.C
YARGITAY
7. HUKUK DAİRESİ
Esas No. 2013/14708
Karar No. 2013/10496
Tarihi: 05.06.2013
 FESHİN SENDİKAL NEDENE DAYANDIĞININ SADECE TANIK BEYANLARIYLA
İSPAT EDİLEMEYECEĞİ
 İŞE İADE TAZMİNATININ ALT VE ÜST
SINIRLARININ BELİRLENMESİNDE İ.K’NUN
53. MADDESİNDEKİ KIDEM SÜRELERİNİN
DİKKATE ALINACAĞI
ÖZETİ: Davalı işyerinde uygulanan bir TİS olduğu,
Sendika Yeni Yönetimine aday olacaklardan Metin
Şencan (Başkan Adayı), Murat Kaya (Başkan Yrd.)
olacağı dışında diğer üyelerin kimler olacağı
konusunda tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu
ve sadece tanık beyanlarıyla bu durumun ispatlanamayacağı dikkate alındığında feshin sendikal nedene
dayandığı ispat edilemediğinden feshin sendikal
nedene dayandığının kabulü hatalı olmuştur.
Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki
kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında
kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi
olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6
aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın
belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu
miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin
gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması
halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan
belirlenmektedir.
Dava Türü: İşe İade
453
Yargıtay Kararları – Çalışma ve Toplum, 2013/4
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca
incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu
anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin sendikal nedenle geçerli nedenle işverence
feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe
başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer
haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshedildiğini belirterek
davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesi ile feshin
geçersizliğine ve davacı işçinin işe iadesine, işe başlatma tazminatının altı aylık ücret
tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının
belirlenmesine karar verilmiştir.
Davalı işverence feshin geçerli nedene dayandığı kanıtlanamadığından,
mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmiş olması doğrudur. Ancak davalı
işyerinde uygulanan bir TİS olduğu, Sendika Yeni Yönetimine aday olacaklardan
Metin Şencan (Başkan Adayı), Murat Kaya (Başkan Yrd.) olacacağı dışında diğer
üyelerin kimler olacağı konusunda tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu ve
sadece tanık beyanlarıyla bu durumun ispatlanamayacağı dikkate alındığında feshin
sendikal nedene dayandığı ispat edilemediğinden feshin sendikal nedene
dayandığının kabulü hatalı olmuştur.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 21. maddesinin birinci fıkrasında işe başlatmama
tazminatının alt ve üst sınırları gösterilmiş olup; söz konusu tazminatın belirtilen
sınırlar arasında işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak
belirlenmesi gerekir. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar
Kanunu'nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Anılan
maddeye göre feshin sendikal nedene dayanması halinde işe başlatmama
tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesi gerekir. Dairemizin
uygulaması bu yöndedir. Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem
sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl
arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti
tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine
göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile
fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması
halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Dosya içeriğine göre söz konusu tazminatın davacının 6 aylık ücreti tutarı
olarak belirlenmesine karar verilmesi hatalıdır. Fesih nedenine ve davacının 10 yıl
11 ay 14 gün kıdeminin olmasına göre davacının 5 aylık ücreti tutarı olarak
belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
Belirtilen nedenlerle, davalının bu yöndeki temyiz itirazının kabulü ile 4857
sayılı Kanun1 un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle
ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
454
Yargıtay Kararları – Çalışma ve Toplum, 2013/4
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK
ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde
işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin beş aylık
ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak
kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık
ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Alınması gereken 24.30 TL harçtan peşin alınan 21.15 TL harcın tenzili ile
bakiye 3,15 TL harem davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT1
ne göre 1.320,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 170,75 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp
davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Yatırılan gider ve delil avansından artan miktarın istek halinde ilgililere
iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının davalıya iadesine, 05.06.2013 tarihinde
oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.
455