eskişehir ticaret odası hong kong bülteni

ESKİŞEHİR TİCARET ODASI
HONG KONG BÜLTENİ
Resmi Dil(ler)
Çince, İngilizce
Yönetim Biçimi
Baş Yönetici
Kısmı Demokrasi
Donald Tsang
Kuruluş
Britinya Hâkimiyeti 29 Ağustos 1842,
Çin Hâkimiyeti 1 Temmuz 1997
Nüfus
7.055.071,00
GSYİH
293.311 milyar $
Para Birimi
Hong Kong Doları (HKD)
Zaman Dilimi
Türkiye + 5 (saat)
Telefon Kodu
+ 852
1- 2010 YILINDA HONG KONG EKONOMİSİ
2009 yılında küresel krizin tüm etkilerinin derinlemesine yaşanmasına rağmen 2010 yılında
artan Hong Kong GSMH'sı % 6,8 oranında artarak kriz öncesi seviyenin üzerine çıkmış ve 225 Milyar
ABD Doları olarak kaydedilmiştir.
Başlıca Ekonomik Göstergeler
GSYIH ($, piyasa fiyatları) (Milyon ABD $)
GSYIH artış (%) Bir Önceki Yıla Göre
Kişi Başına GSYIH-MG ($)
(piyasa fiyatlarıyla)
Enflasyon Oranı - Tüketici Fiyat İndeksi
İşgücü (Faal Nüfus)
İşsizlik Oranı (%)
GSYIH-Bileşenleri
Tarım, Balıkçılık, Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Hizmetler
Dış Ticaret (Milyar ABD$)
İhracat (Fob)
İthalat (Cif)
Denge
Dünya Ticareti içindeki Payı (%)
Türkiye ile Ticaret (Milyon ABD $)
İhracatımız
İthalatımız
Denge
Ülke Toplamı İçinde Türkiye'nin Payı (%)
İhracat
İthalat
Dış Borç Stoku (Milyon HK $)
Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları (Milyar ABD$)
Emisyon Hacmi (mahalli para) (Milyar HK $)
Kaynak: Hong Kong Sayım ve İstatistik Kurumu
2007
207,1
6,4
29.904
2008
215,0
2,3
30.813
2009
209,3
-2,7
29.879
2010
223,5
6,8
31.625
2.0
4.3
3.629.600 3.648.900
4.0
3.6
0.5
3.676.600
5.4
2.4
3.675.900
4.3
0.1
2.0
2.6
2.6
92.8
0.1
1.9
2.5
3.0
92.5
0.1
1.8
2.3
3.2
92.6
-
344.6
367.7
- 23.1
2.5
362.1
387.9
- 25.8
2.3
316.5
345.2
- 28.7
2.7
388.6
431.4
- 42.8
-
165.0
624.0
- 459.0
175.8
680.8
- 505
174.8
619.4
- 444.6
241.1
737.7
- 496.6
0.18
0.045
5.547,7
0.19
0.045
5.141,8
0.2
0.051
5.184,8
1 177.5
6.139,8
816.2
6.300,8
912.2
6.626,8
0.19
0.056
5.855,9
(Q3,2010)
~
7.010,4 (Q3,
2010)
Dış Ticaret
Yerel İhracat Re-Eksport
İthalat
Milyon ABD $
Hacim
Denge
2002
2003
16.785,38
15.600,90
183.280,76
207.788,33
Toplam
İhracat
200.066,14
223.389,23
2004
2005
16.151,54
17.445,77
242.709,23
271.066,15
258.860,77
288.512,05
270.656,79
298.690,64
529.517,56 11.796,03
587.202,69 10.178,59
2006
17.247,05
298.269,23
315.516,28
333.308,20
648.824,48 17.791,92
2007
13.990,00
330.563,07
344.552,94
367.693,71
712.246,66 23.140,64
2008
11.635,51
350.435,13
362.070,64
387.857,44
749.928,08 25.786,79
2009
7.402,82
309.147,05
316.549,87
345.173,84
661.723,71 28.624,10
2010
8.911,82
379.680,36
388.592,18
431.389,73
819.981,91 42.797,55
207.617,82
231.508,97
407.684,10
454.898,20
-7.551,68
-8.119,74
Bir önceki yıl % 12,7 oranında gerileyen ihracat; Asya pazarlarında sanayi üretimi ve
yatırımların artmasıyla birlikte; 2010 yılında %17,3 oranında artarak 388 milyar ABD Dolarına
ulaşmış, gelişmiş ülkelerin artan ithalat talepleri de bu gelişmeye katkıda bulunmuştur. Ancak bu
ülkelerle ticaretin seviyesi henüz kriz öncesi düzeye ulaşamamıştır.
Mevsimlik etkilerden arındırılmış verilerle yapılan hesaplamalara göre; 2010 yılının ilk üç
döneminde ihracat bir önceki yılın aynı dönemlerine oranla %20 civarında artarken son çeyrekte
yavaşlamış ve %8,4 oranında bir artış kaydedilmiştir.
Dış ticaretinin çok büyük bölümü re-eksporttan oluşan Hong Hong'un; re-exportunda en
önemli ürünler: bilgi işlem, komünikasyon, elektrikli cihaz ve ekipman ve parçaları, baskı makinaları
ve parçaları, ham gümüş, oyuncaklar, ayakkabılar, mücevher ve parçalarıdır. Toplam ihracatın
sadece %2,3’ünü teşkil eden yerel ihracatta en önemli ürünler: elektronik eşya ve parçaları,
mücevherat ve parçaları, sigara, demir çelik döküntü ve hurdaları, çeşitli giyim eşyası, platin, gümüş
ve altın, kitaplar, kağıt ve kartondan etiketler, plastik hammaddeleri ve mamulleridir.
Yukarıdaki tablonun incelenmesinden de anlaşılacağı üzere yerel ihracatın toplam ihracat
içindeki payı giderek azalmakta olup, 2002 yılında %8,4 iken 2010 yılında %2,3’e kadar düşmüştür.
Bu gelişmenin nedeni; Hong Kong imalat sektörünün zaman içinde başta Guandong bölgesi olmak
üzere Çin Halk Cumhuriyeti(ÇHC)'ne ve çevre ülkelere kaydırılmasıdır.
ÇHC hariç tutulduğunda Hong Kong'un ithalatındaki en önemli ürünler; bilgi işlem ve
komünikasyon cihaz ve sistemleri ve parçaları, saat ve mücevherat ve parçalan, sanayide kullanılan
yağ ve müstahzarlar, tavuk eti ve sakatatı, ABS kopolimerleri, telli telefon ve telgraf için elektrikli
cihazlar ve parçaları, amplifikatörler, çeşitli kameralar olarak sıralanmaktadır.
Hong Kong'un en fazla ihracat yaptığı ülkeler sırasıyla; ÇHC, ABD, Japonya, Hindistan, Tayvan,
Almanya, İngiltere, Kore, Singapur ve Vietnam, en fazla ithalat yaptığı ülkeler ise sırasıyla ÇHC,
Japonya, Singapur, Tayvan, ABD, Kore, Malezya, Tayland, Hindistan ve İsviçre'dir.
Hong Kong'un GSMH'sı içinde hizmet sektörünün payı %92-93 aralığında seyretmekte olup,
hizmet ihracatı 2009 yılında sadece %0,3 artmışken, 2010 yılında %15 oranında artarak 108 milyar
ABD Doları düzeyine ulaşmıştır. Bu gelişmeye; 22 milyonu ÇHC vatandaşlarından oluşan ve toplam
sayısı 36 milyona ulaşan ziyaretçi ile elde edilen turizm gelirlerinin yanısıra; ticaret ve transport
hizmetleri, borsa faaliyetleri; fınans ve mesleki hizmet sektörleri de katkıda bulunmuştur. Mal
ihracatındaki yavaşlama eğilimi üç aylık dönemler itibarıyla hizmet ihracatında da aynı şekilde
cereyan etmiş ve ilk üç dönem ortalaması %17,3 olan bir önceki yılın aynı dönemine göre artış
oranları yavaşlamış ve son çeyrekte %9,4 olarak gerçekleşmiştir.
Mal ithalatı da aynı seyri izlemiş olup bir önceki yılın aynı dönemlerine göre ilk üç çeyrekte
ortalama %22,5 artan ithalat, son çeyrekte sadece %7,4 oranında artmış ve yıl sonu itibarıyla 431
milyar ABD Dolarına ulaşmıştır.
Hizmet ithalatı da benzer bir eğilim sergilemiş ve 2010 yılının ilk üç çeyreğinde ortalama
%12 oranında artıştan sonra son çeyrekte %7,8 oranında büyüme kaydedilmiş ve 51 milyar ABD
doları düzeyine çıkmıştır.
İç Ticaret
Varlık piyasalarının performansıyla birlikte artan istihdam ve gelir artışı beklentileri Hong
Kong'lu tüketicilerin moralini yükseltmiş ve iç pazar 2010 yılında genişlemiş, özel tüketim
harcamaları üç aylık dönemler itibarıyla %7,2, 3,6. 4,9 ve 7,1 oranlarında artmıştır. Hükümet
harcamaları da 2010 yılında %2,7 oranında artmıştır.
Gayri safı iç sermaye oluşumu şeklinde ifade edilen toplam yatırımlar 1997 yılından bu yana
en büyük artışı gösterecek şekilde %8,1 oranında artmıştır.
Özel sektörün makine ve ekipman yatırımları da 2010 yılında %5.8 oranında artmış olup, son
çeyrekteki artışın daha önceki iki dönemden yüksek olması iş dünyasının iyimserliğinin
göstergesi olarak yorumlanmaktadır.
Diğer taraftan; Hong Kong Sayım ve İstatistik Bürosu (CENSTAD) tarafından yapılan araştırmalar;
2010 yılı sonu itibarıyla halen tamamen ortadan kalkmayan belirsizlikler nedeniyle KOBİ'lerin
temkinli davranmayı sürdürdüklerini ortaya koymaktadır.
Kamu sektöründe altyapı projeleri ve inşaat faaliyetlerinin hızlandırılmasıyla toplam
harcamalar artarken, özel sektörün inşaat ve emlak faaliyetlerinin 2010 yılında zayıf seyrettiği
kaydedilmiştir.
İstihdam
İşgücü piyasaları 2010 yılının son döneminde kriz öncesi seviyeleri geride bırakacak ölçüde
gelişmiştir. Mevsimlik etkilerden arındırılmış istatistiklere göre işsizlik oranı %4'ün altına
düşmüştür. Yetersiz istihdam oranı da 2010 yılının son çeyreğinde %1,8’e kadar gerilemiştir.
Varlık Piyasaları
Yıl boyunca performansı çeşitli dalgalanmalara maruz kalmış ve özellikle büyük
ekonomilerin merkez bankalarının izlediği çıkış stratejileri nedeniyle yılın ilk döneminde piyasanın
morali bir miktar düşmüş olmakla birlikte; Hong Kong borsası 2010 yılını bir önceki yılın üzerinde
göstergelerle kapatmış, Nisan ayında 18 986'ya kadar düşen Hang Seng İndeksi Kasım ayında
25.000'e kadar çıkmış ve yılı 23.035 düzeyinde kapatmıştır. 2010 yılında ilk defa halka arz edilen
hisselerle, 2009 yılına göre %73 oranında artışla, 445 milyar HKD tutarında fon toplanmıştır.
Ekonominin iyileşmesiyle birlikte; düşük faiz oranları, kısıtlı arz, yüksek talep ve piyasadaki
likidite bolluğu nedeniyle konut piyasaları hareketli bir dönem yaşamış ve fiyatlar ortalama %20
oranında artmıştır. 1990-99 döneminde ortalama %51,3 oranında seyreden konut edinebilme
indeksi (affordability index) %44,5’e düşmüş ve hükümet konut piyasasını istikrara kavuşturmak
ve düzenlemek için çeşitli önlemler almak zorunda kalmıştır. Nitekim 2011-12 bütçesinde de
yıl içinde daha fazla konut üretilmesine ilişkin önlemler yer almaktadır.
Enflasyon
Özellikle dünya gıda ürünleri fiyatları ve kiralardaki artış ve döviz kurunun ABD Dolarına
bağlı olması nedeniyle enflasyon artmış ve 2009 yılında %0,5 olan tüketici fiyat indeksi 2010 yılında
%2,5'e çıkmıştır. Hükümetin aldığı önlemlerin etkilerinin de hesaplanmasıyla düzeltilen bileşik
tüketici fiyat indeksi %1,7 olarak kaydedilmiştir. Diğer taraftan 2009 yılında %0,6 oranında düşen
GDP deflatörü ekonomideki iyileşmeyi gösterecek şekilde %0,9 oranında yükselmiştir.
Sektörel GSMH
Geçtiğimiz yılın ilk üç çeyreğinde hizmetler sektörünün hasılası %8,4, 5,8 ve 6,8 oranlarında
artmıştır. İthalat, ihracat ve perakende satış sektörleri küresel ekonominin iyileşmeye başlaması, ticari
faaliyetlerin canlanması ve güçlü iç talebe paralel olarak artmıştır. Aynı şekilde nakliye ve depolama
sektörü de artan kargo ve yolcu trafiği nedeniyle canlanmış, turizm hareketlerindeki artışla birlikte
otelcilik ve yerel alışveriş ortamı hareketlenmiştir.
Diğer taraftan halka arzlar ve diğer finans ve ticaret hizmetlerinin de gelişimiyle finans ve
sigortacılık sektörleri ve profesyonel hizmetler sektörleri verimli bir yıl geçirmişlerdir. Özel sektörün
emlak inşaat faaliyetleri 2009 yılının gerisinde kalmış olmakla birlikte kamu kesiminin faaliyetleriyle
toplam inşaat sektörü hasılası iki haneli rakamlarla büyümüştür. Dış talebin canlanmasıyla
imalat sektöründe nispi bir iyileşme kaydedilmiştir.
Böylece hizmetler sektörü Hong Kong ekonomisinin temeli olarak yerini korumuş 2010 yılının ilk
üç döneminde toplam istihdamın %88,3’ünü teşkil etmiştir.
Hong Kong'un 2010 Yılında Diğer Ülkelerle Ekonomik İlişkileri
Hong Kong'un ithalatındaki ilk on ülke sırasıyla ÇHC, Japonya, Singapur, Tayvan, ABD, Güney
Kore, Malezya, Tayland, Hindistan ve İsviçre, İhracatındaki en önemli ülkeler ise yine sırasıyla; ÇHC,
ABD, Japonya; Hindistan, Tayvan, Almanya, İngiltere, Güney Kore, Singapur ve Vietnam'dır.
Hong Kong ve ÇHC arasında 2003 yılında imzalanmış olan bir serbest ticaret anlaşması olan
CEPA'nın (Closer Economic Partnership Arrangement) kapsamı her yıl gözden geçirilerek
geliştirilmektedir.
ÇHC dışındaki ilk serbest ticaret anlaşması Yeni Zelanda ile 2010 yılının Mart ayında
imzalanmıştır. EFTA (European Free Trade Area) ile serbest ticaret anlaşması yapılması için
müzakereler devam etmektedir.
Hong Kong Özel İdare Bölgesi 2010 yılında Malezya, Brunei, Hollanda, Endonezya, Kuveyt,
Macaristan, Avusturya, İngiltere, İrlanda, Liechtenstein, Fransa, Japonya, Yeni Zelanda ve İsviçre ile
çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları imzalamıştır.
Hong Kong'un uzakdoğunun şarap merkezi haline getirilmesi kapsamında daha önce imzalanlara
ilave olarak 2010 yılında ÇHC, ABD, Portekiz, Şili, Fransa'nın Bordo ve Burgundy bölgeleri ile şarap
ticaretinin geliştirilmesi ve kolaylaştırılmasına yönelik mutabakat zabıtları imzalamıştır.
Yukarıdaki anlaşma ve mutabakat zabıtları dışında;
 Ocak ayında Şangay Ayalet Hükümeti ile bir Finans Hizmetleri Anlaşması,
 ÇHC Merkezi Hükümeti ile İnternet Üzerinden Korsanlığın Önlenmesi Düzenlemesi,
 Guandong Eyaleti ile İşbirliği Paktı,
 ÇHC Merkezi Hükümeti ile Ticaret İşlemlerininde Ödemelerin RMB ile Yapılması,
 Hong Kong Para Kurumu ( HKMA) ve Bank Indonesia arasında bir sınır ötesi ödeme
programı uygulanması,
 Tayvan ile ekonomik ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi için bir HK- Tayvan Ekonomik
ve Kültürel İşbirliği ve Tanıtım Konseyi kurulması,
 Hong Kong Guandong İşbirliği Çerçeve Anlaşması,
 Hong Kong Zuhai Macau Köprüsünün inşaası için Ortak Komite kurulması,
 Hong Kong Cyberport ve Sangay Bilgi ve İnnovasyon Topluluğu arasında işbirliği
anlaşmaları imzalanmıştır.
2- TÜRKİYE HONG KONG TİCARİ İLİŞKİLERİ
Hong Kong'un
yerel ihracatı
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2010 yılında
(%) artış
Hong Kong'un
Re-Eksportu Hong Kong'dan
toplam İthalat
Milyon ABD $
İhracatın
İthalatı
karşılama
İhracat Hacim
oranı (%)
25,47
13,54
16,46
13,07
24,56
33,24
38,68
13,91
15,64
260,18
375,73
496,72
582,81
577,24
590.72
642,14
605,50
722,11
285,67
389,27
513,17
595,87
601,81
624,01
680,82
619,41
737,75
131,55
132,32
154,56
125,44
127,12
165,00
175,78
174,77
241,12
12,44
19,26
19,11
37,95
417,2
0521,5
667,7
9
721,3
4
1728,9
789,0
3
1856,6
794,1
0
978,8
8
7
23,26
46
34
30
21
21
26
26
28
32
14,2
Yukarıdaki tablonun incelenmesinden Hong Kong ile ticaretimizde sürekli olarak açık vermekle
birlikte; 2006 yılına kadar düşen ithalatın ihracatı karşılama oranının iyileşmekte olduğu görülmektedir.
Hong Kong'a ihracatımızda en önemli ürünler; mücevherat, kümes hayvanları sakatatı, deri,
kösele ve bunlardan mamul giyim eşyası, plastik döküntü ve hurdaları, tam otomatik çamaşır
makineleri, dokunmuş mensucat, giyim eşyasıdır.
Hong Kong'dan ithalatımızda en önemli ürünler ise; ses ve görüntü kayıt cihaz ve parçaları,
saatler, bilgi işlem makine ve parçaları, kameralar ve diğer görüntü kaydedici cihazlar, komünikasyon
cihazları, aksam ve parçaları, ayakkabılar, statik konvertörler, güneş gözlükleri, elektronik devreler,
yarı iletken devreler, mücevherci eşyası, sentetik ve suni liflerden giyim eşyası, plastik hammadde ve
mamulleridir.
Diğer İlişkiler
Hong Kong'a, 2005 yılında yapılan DTÖ Bakanlar konferansından sonra, ilk defa Bakan
düzeyinde bir resmi ziyaret gerçekleştirilmiş ve dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan
ve beraberindeki heyet, 31 Ekim - 2 Kasım tarihleri arasında yatırım, ticaret ve müteahhitlik
konularında Hong Kong'lu muhatapları ile temaslarda bulunmuşlardır.
Toplantı ve görüşmelerde; ticari ve ekonomik ilişkilerin artırılmasının yanı sıra üçüncü
ülkelerde de müteahhitlik sektöründe işbirliği yapılması üzerinde durulmuştur.
Yıl içinde Türkiye'den dördü milli katılım ( iki mücevherat, bir deri ve bir ev eşyaları fuarı)
olmak üzere 17 fuara 189 firma ile iştirak edilmiştir.
Hong Kong Hükümetinin Yatırım Ajansı olan InvestHK diğer hedef ülkelerle birlikte Türkiye'de
yerleşik Renova Yatırım Danışmanlığı firmasına temsilcilik vermiş olup, 2010 yılı Ocak ayından
itibaren, bu firma tarafından Türk firmalarına Hong Kong'da yapacakları yatırımlarla ilgili olarak
ücretsiz danışmanlık hizmeti sağlanmaktadır.
Diğer taraftan Hong Kong Ticareti Geliştirme Konseyi (Hong Kong Trade Development Council)
de Türkiye'de Persona İletişim ve Eğitim Hizmetleri Ltd.Şti'ne Türkiye Temsilciliğini vermiş olup,
HKTDC İstanbul Ofisinin açılışı 2 Kasım tarihinde gerçekleştirilmiştir.
3- GENEL DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLER
2010 yılında Hong Kong'a ihracatımız %38 ithalatımız ise %19 oranında artarak ticaret
hacmimiz 978 milyon dolara ulaşmıştır. İhracatımızdaki artışın yüksekliği sevindirici olmakla birlikte
ticaret açığındaki artışın yarım milyar dolara dayandığı görülmektedir.
Hong Kong'un ithal ettiği ürünler listesi incelenerek tespit edilen ve daha fazla tanıtım
yapılması halinde bu pazara ihraç edilebilecek ve ihracatı artırılabilecek ürünler; sakatat, peynir, süt
tozu, bal, kemik, hayvan kıl ve döküntüleri, taze ve kurutulmuş meyve ve sebzeler, kesme çiçek,
yağlı tohumlar, meyve ve sebze suları, yemeklik yağlar, soğutulmuş veya konserve edilmiş bitkisel
ve hayvansal ürünler, şekercilik mamulleri ve çikolata, makarna, ekmek ve pastacılık mamulleri,
bamboo, kamış ve benzeri örülmeye elverişli malzemeler, bitki çayları, baharat, meşrubat, su, şarap
ve diğer alkollü içkiler, tütün, ilaçlar ve hammaddeleri, kozmetik ve kişisel bakım ürünleri, boyar
madde ve boyalar, plastik ve diğer malzemeden eşyalar, ham ve işlenmiş deri ve mamulleri, tekstil
ve giyim eşyası, el dokuması halılar, otomotiv yan sanayi ürünleri, inşaat malzemeleri, cam eşya,
oyuncak olarak tespit edilmiştir.
Sürekli ve düzenli olarak fuarlara katılmakta olduğumuz deri ve mücevherat sektörlerinin
Hong Kong'a ihracatımızdaki en önemli kalemler arasında yer alması, fuar katılımlarının önemini
göstermesi bakımından oldukça dikkat çekicidir. Bu nedenle fuar katılımlarının artırılması
gerekmektedir. Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından Hong Kong Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliğinin
de görüşleri alınarak oluşturulan, bireysel katılımı desteklenecek fuar listesinde farklı sektörlerde
otuz Hong Kong fuarı yer almakta ve hedef ülkeler arasında olması nedeniyle bu fuarlara katılımda
destek payı %70 olarak uygulanmaktadır. ÇHC'nin geçmiş otuz yılda izlemiş olduğu yatırım çekme
ve ihracatın artırılması politikalarında köklü değişiklikler yapılmakta olup, 2011 - 2016 yıllarını
kapsayan 12. Beş Yıllık planda iç pazarın genişletilmesi ve ithalatın artırılmasına dönük politikalar
oluşturulmaktadır. Giderek artan işçilik, çevre ve hammadde maliyetleri ve yükselen yaşam
standartları nedeniyle geçmiş dönemlerde olduğu gibi ucuz üretim olanakları daralmaktadır. Farklı
ürünler talep edebilecek çok büyük bir tüketici kitlesi ortaya çıkmış olup, bu kitlenin alım gücü,
sayısı ve farklı ürün ve hizmetlere olan talebi hızla artmaktadır. Bu gelişmelerin Türk iş dünyası
tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.
Kaynak: Hong Kong Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği