T.B.M.M. B : 97 24 . 6 . 2003 O : 1 DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN

T.B.M.M.
B : 97
24 . 6 . 2003
O:1
DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIMCISI MEHMET ALİ ŞAHİN (İstanbul) Sayın Başkan, Meclisimizin saygıdeğer üyeleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum, çalışmalarınızda
başarılar diliyorum.
Biraz önce, Sayın Yerlikaya tarafından tevcih edilen sorunun muhatabı Devlet Bakanımız
Sayın Aydın buradaydı; ancak, Plan ve Bütçe Komisyonunda, kendi bakanlığını ilgilendiren bir
yasa tasarısıyla ilgili acilen komisyona çıktı. O bakımdan, Sayın Yerlikaya'nın sorularına ben cevap
vermeye çalışacağım.
Değerli milletvekilleri, bilindiği gibi, 3 Mart 1924 tarihinde, 429 sayılı Kanunla, Başvekâlet büt­
çesine dahil ve Başvekâlete bağlı Diyanet İşleri Reisliği kurulmuştur. Ülkemizin özel konumu, tarihî
geleneği ve sosyal şartları, Diyanet İşleri Başkanlığının devlet bünyesinde ve genel idare içerisinde
yer almasını zorunlu kılmış, cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren bu yapı muhafaza edilmiştir.
Anayasal bir kuruluş olan ve Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu tarihten beri bütün siyasî görüş
ve düşünüşlerin dışında kalıp, milletçe dayanışma ve bütünleşmeyi amaç edinerek faaliyetlerini sür­
düren Diyanet İşleri Başkanlığı, halkımızı din konusunda aydınlatma, millî birlik ve beraberliğin
tesisinde büyük rol oynamıştır.
Başkanlık, 633 sayılı Kuruluş Kanunuyla, İslam Dininin inanç, ibadet ve ahlak esaslarıyla il­
gili işleri yürütmek, toplumu din konusunda aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek olarak belir­
lenen hizmetlerini en iyi bir şekilde yapmayı hedeflemiş ve bu hedefe ulaşmak için, siyasî düşün­
ce, felsefî inanç, mezhep ve yorum ayırımı yapmamış; hiçbir mezhebin, kültürün, yorum ve inan­
cın mensubuna üstünlük tanımamış ve herkese eşit davranmış; bunu, hukukî, tarihî ve millî bir
görev saymıştır.
Sorulan sorulara, kısaca, cevaplar arz etmek istiyorum.
Birinci sorunun cevabı şu şekilde: Söz konusu toplantıyı, Devlet Bakanlığı veya bu Bakanlığa
bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı düzenlememiş; kaç kuruluşun davet edildiği, kuşkusuz ki, bu nedenle,
bilinememektedir. Diyanetten sorumlu Devlet Bakanımız Sayın Aydın, soru önergesinde zikredilen
toplantıya, adı geçen merkezin bilim kurulu üyesi olması sıfatıyla çok kısa bir süre katılmış ve sonra,
o toplantıdan ayrılmıştır. O toplantı, adı geçen merkezin, yıllık, rutin toplantılarından biridir.
Saygıdeğer milletvekilleri, Sayın Yerlikaya'nın tevcih ettiği ikinci sorunun cevabı da şu şekil­
dedir: 88 522 adet kadrosu bulunan Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesinin yüzde 98,9'u personel
giderlerine harcanmaktadır. Ülkemizde bulunan bütün Müslümanlara din hizmeti sunulmaktadır.
Yine, Sayın Yerlikaya'nın önergesindeki üçüncü sorunun cevabını şu şekilde takdim ediyorum:
Türkiye Diyanet Vakfı, bugüne kadar, orta ve yükseköğrenim öğrencileri dahil, toplam 54 095 öğ­
renciye burs tahsis etmiştir. Burslar tahsis edilirken ilgili mevzuata göre hareket edilmiş; Alevî öğrenci-Alevî olmayan öğrenci şeklinde herhangi bir ayırım yapılmamıştır. Bu konuda hiçbir kimseye,
hiçbir zaman, hiçbir soru sorulmamıştır; aslında, böyle bir soru sorulması da mümkün değildir.
Diyanet İşleri Başkanlığında Alevîleri temsil eden bir birim bulunmamaktadır; çünkü, biraz
önce de ifade ettiğimiz gibi, Diyanet İşleri Başkanlığı anayasal bir kuruluştur.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun Sayın Bakan.
DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIMCISI MEHMET ALİ ŞAHİN (Devamla) Anayasanın 136 ncı maddesinde "genel idare içinde yer alan Diyanet İşleri Başkanlığı, laiklik ilkesi
doğrultusunda, bütün siyasî görüş ve düşünüşlerin dışında kalarak ve milletçe dayanışma ve bütün­
leşmeyi amaç edinerek, özel kanununda gösterilen görevleri yerine getirir" denilmektedir. Özel
kanun olan, 22.6.1965 tarihli ve 633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkın­
da Kanunun 1 inci maddesinde ise: "İslam Dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri
yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek üzere; Başbakanlığa
bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuştur" hükmü yer almıştır.
-34-