haftalık bülten 4 Temmuz 2011 Geçen haftanın

haftalık bülten
haftalık bülten
4 Temmuz 2011
Geçen haftanın özeti
GSYH büyümesi beklentilerin üzerinde gerçekleşti. GSYH birinci
çeyrekte %9.6 olan piyasa beklentisinin ve %9.9’luk tahminimizin
üzerinde geçen yılın aynı çeyreğine oranla %11.0 artış kaydetti. Öte
yandan, bir önceki dönemde çeyreklik bazda %3.6 gibi kuvvetli bir
oranda büyüyen mevsimsellikten ve takvim etkilerinden arındırılmış
GSYH birinci çeyrekte %1.4 ile artışına devam etti. Geçmiş verilere
ilişkin herhangi bir revizyonun yapılmadığı seride 2010 ve 2009 tüm yıl
büyümeleri %8.9 ve %-4.8’de sabit kaldı.
İnan Demir
+(90) 212 318 5087
[email protected]
Başak Karaaslan
+(90) 212 318 5096
[email protected]
Harcamalar tarafında, hanehalkı tüketimi yıllık %12.1’Lik artışla manşet
büyümeye 8.7 yüzde puanlık katkı yaparken onu büyüme hızı %49.5’den
%38.3’e düşmesine rağmen büyümeye 7.2 yüzde puanlık katkı yapan
özel yatırım kalemi takip etti. Seçim dönemi olmasına rağmen büyüme
hızı %17.1’den %4.9’a gerileyen kamu yatırımları ise toplam yatırımların
büyüme hızındaki 10.2 yüzde puanlık yavaşlamayı açıklıyor. Bu verilerle
beraber toplam talebin yıllık büyüme hızı geçen çeyreğe oranla 1.3
yüzde puan artışla %16.1’e ulaşırken bunda en önemli etken toplam
talebin büyüme hızındaki artışın toplam yatırımda yaşanan yavaşlamayı
karşılaması oldu. GSYH hesabının uluslararası kısmına baktığımızda
ihracattaki %1.8’lik yıllık artış oranının itahlattaki %7.4’ün oldukça altında
kalmaya devam etmesiyle net ihracatın manşet büyümeden 5.5 yüzde
puan eksilttiğini görüyoruz. Son olarak, üretim tarafında büyümeye en
yüksek 3.1 yüzde puan ile yine %12.3 büyüyen imalat kaleminden
gelirken ticaret %17.0’lık yıllık artışla manşet büyümeye 2.2 yüzde
puanlık katkı sağladı.
GSYH büyümesi üç ay gecikmeli açıklandığından para politikası
duruşuna etkisi sınırlı olacaktır. Ancak, beklentilerin üzerinde gelen
büyüme rakamı çıktı açığının TCMB hesaplamarından daha dar
olabileceğine işaret ediyor. Bu bağlamda iç talepte sürdürülebilir bir
soğuma şu an daha da önem taşıyor. Son döndem gelen veriler
ekonomik aktivitede yavaşlamanın başladığına işaret etse de bundan
emin olmamız için daha fazla veri görmemiz gerekli. Bu bağlamda,
hedeflenen patikanın oldukça üzerinde seyreden kredi büyümesi ve ciddi
bir iyileşmenin görülmediği dış dengedeki bozulmayı hesaba katarak,
diğer kurumlardan ilave sıkılaştırıcı tedbirler gelmezse ya da küresel
büyümeye ilişkin aşağı yönü riskler derinleşmezse Merkez Bankası’nın
sene sonuna kadar politika faizini değiştirmeden zorunlu karşılıkları 300400 baz puan artıracağına dair görüşümüzü koruyoruz.
2011 tüm yıl büyümesinin %6.2 seviyesinde gerçekleşeğine dair
tahminimizi değiştirmiyoruz. Bugün gelen veri bu tahminimize yukarı
yönlü rizk arz etse de bunun aşağı yönlü küresel risklerle dengelendiğini
düşünüyoruz.
Cevdet Çağdaş Ünal
+(90) 212 318 5086
[email protected]
haftalık bülten
Aylık dış ticaret açığı rekor yüksek seviyede. Mayıs ayında aylık dış ticaret
açığı 9.6 milyar dolar piyasa beklentisinin ve 8.9 milyar doalr olan iyimser
tahminimizin üzerinde gelerek 10 milyar dolar oldu. Bu rakam serideki en
yüksek aylık dış ticaret açığı olurken, Nisan ayında 87.2 milyar dolar olan 12aylık birikimli dış ticaret açığı 92.3 milyar dolara yükseldi. Mevsimsel
etkilerden arındırılmış aylık dış ticaret açığı ise %3.6 gerileyerek 9.3 milyar
dolar oldu.
Beklentimizden hızlı büyüme (%42.6) kaydeden aylık ithalat, aylık dış ticaret
açığı beklentimizle gerçekleşme arasındaki farkı açıklıyor. Mayıs ayına ilişkin
tahminimizi oluştururken daha ılımlı bir ithalat büyümesi öngörmüştük. Mayıs
ayında 21 milyar dolar olan aylık ithalat 21.6 milyar dolar seviyesindeki Mart
ayı ithalatının altında kalsa da, serideki ikinci en yüksek aylık ithalat oldu.
Detaylar, yülsek seyreden enerji emtia fiyatlarının aylık dış ticaret açığındaki
genişlemeye katkı yapmayı sürdürdüğünü gösteriyor. Enerji ithalatındaki yıllık
büyüme %50 olurken, enerji-dışı ithalat büyümesi %41 oldu. 12-aylık birikimli
dış ticaret açığında ise yıllık büyüme son üç ayın en yüksek seviyesine
ulaşarak %140 oldu.
Rekor yüksek seviyedeki aylık dış ticaret açığı bir kez daha dış dengedeki
bozulmanın ciddiyetini ortaya koyuyor. Mayıs ayındaki aylık dış ticaret açığı
verisini yıllıklandırdığımızda, 100 milyarın üzerine denk geldiğini görüyoruz.
Bu doğrultuda, faiz artırımından ziyade zorunlu karşılık artımı (ağırlıklı
ortalamada 300 - 400 baz puan) yoluyla ilave parasal sıkılaştırma öngören
ana senaryomuzu korumaya devam ediyoruz. Ancak, Avrupa borç krizinin
derinleşmesi ihtimali ve yurtiçi düzenleyici kurumların kredi büyümesini
sınırlamya yönelik atacağı ilave adımlar ana senaryomuz için aşağı yönlü risk
oluşturuyor.
PPK “güvercin” tonunu korurken para politikası duruşundan emin gözüküyor.
Geçen hafta yapılan PPK toplantısının özeti PPK’nın güvercin tonunu
koruduğunu ve politika duruşundan emin olduğunu gösteriyor. Kurul üyeleri
Mayıs ayında enflasyonda yaşanan sıçramayı geçici görürken, gıda
fiyatlarında Haziran’da yaşanacak düzeltmeyle beraber enflasyonun
öngörülen patikaya döneceğini düşünüyor. Kurul, ithalat fiyatlarındaki artışların
gecikmeli etkisiyle çekirdek göstergelerdeki sınırlı yükselişin süreceğini
belirtirken, bu artışların ikincil etkilerinin henüz gözlenmediğine dikkat çekti.
Dış denge konusunda, PPK 2011’in son çeyreğinde iyileşmenin
başlayacağına dair görüşünü koruyor. Ancak, ekonomik aktivitedeki
yavaşlamaya dikkat çekilen kısımda, bu yavaşlamanın dış talebe duyarlılığı
fazla olan sektörlerde daha fazla görüldüğüne dikkat çekiliyor. Öte yandan, bir
önceki toplantıda “devam ettiği” belirtilen dış talebe ilişkin aşağı yönlü risklerin
bu kez “arttığı” not edilmiş.
Toplantı özetinden döviz alım miktarında dün yapılan değişiklik kararının
geçtiğimiz haftaki toplantıda alındığını anlıyoruz. Kurul toplantı özetinde
sermaye girişlerinde zayıflama devam ederse döviz alım miktarını kademeli
olarak azaltabileceğinin sinyalini verirken böyle bir kararın piyasaya verilecek
likidite miktarını azaltacağından yılın ikinci yarısında zorunlu karşılık artırımı
ihtiyacını düşüreceği vurgulanıyor.
haftalık bülten
Genel olarak toplantı özeti Merkez Bankası’nın politika duruşundan emin
olduğunu yineliyor. Özellikle BDDK’nın aldığı önlemlerin ve döviz alım
miktarının azaltılmasının zorunlu karşılık artırımı ihtiyacını sınırlandırdığı
görüşü Merkez Bankası’nın “güvercin” tonunu koruduğunu gösteriyor. Ancak,
dış dengede süregelen bozulmaya ve hedeflenen seviyenin üzerinde
seyreden kredi büyümesine bakarak, ilave sıkılaştırma ihtiyacının devam
ettiğini ve bunun da politika faizi artırımı yerine zorunlu karşılık artırımlarıyla
yapılacağını düşünüyoruz.
Dış borcun GSYH’ye oranı %39.5 oldu. 2011’in birinci çeyreğinde dış borç
2010 sonundaki 289.5 milyar dolardan 298.8 milyar dolara yükseldi. Böylelikle,
dış borcun GSYH’ye oranı bir önceki çeyrekki %39.3’ten %39.5’e yükseldi.
Dış borç stoğunun alt kalemlerine baktığımızda kamu sektörü borcunun 4.5
milyar dolar, özel sektör borcunun ise 4.3 milyar dolar arttığını görüyoruz. Aynı
dönemde Merkez Bankası’nın dış borcu ise 441 milyon dolar arttı.
Önümüzdeki haftaya bakış
Haziran ayı enflasyon verileri bugün açıklanıyor. Haziran ayında tüketici
fiyatlarının %0.9 düşeceğini (piyasa beklentisi: -%0.72) öngörüyoruz.
Tahminimiz doğrultusunda Mayıs ayında %7.19 olan yıllık enflasyon %6.83’e
gerileyecek.
Son yayımlanan PPK tuıtanaklarındaki ifadeye paralel, gıda fiyatlarında Mayıs
ayında gerçekleşen yüklü artışın geri alınacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki
dönemde, enflasyonun dalgalı bir seyir izledikten sonra yılı %6.9 seviyesinde
kapamasını bekliyoruz.
Mayıs ayı sanayi üretimi verileri Cuma günü açıklanıyor. Mayıs ayında
yıllık sanayi üretimi büyümesinin %9.4 (piyasa beklentisi: %7.7) olmasını
bekliyoruz. Tahminimizin gerçekleşmesi durumunda Mayıs ayındaki sanayi
üretimi büyümesi Kasım 2010’dan bu yana kaydedilen en yavaş yıllık büyüme
olacak. Hatırlanacağı gibi, sanayi üretiminde momentum Nisan ayında
negatife dönmüştü. Mayıs ayı sanayi üretimi verileri iç talepte son dönemdeki
ılımlı seyri teyit etmesi açısından önem taşıyor.
Cuma günü açıklanacak diğer veriler arasında, Merkez Bankası Temmuz I.
Dönem beklenti anketi ve Haziran ayı nakit dengesi verileri bulunuyor.
haftalık bülten
Bu rapor, Finansbank Hazine Araştırma ve Satış Grubu tarafından müşterilerini bilgilendirmek
amacıyla düzenlenmiştir. Raporun Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından
kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda
sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayan Finansbank Hazine Bölümü’ne ait
görüşleri yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile
risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan
görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan
faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. Finansbank
bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda
sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin
değişiklik yapma hakkı saklıdır. Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan
personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman
içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının
kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.