102 BS-002 - KimyaKongreleri.org

102 BS-002
Manganez Süperoksit Dismutaz (SOD2) Enziminin Genetik Polimorfizmi
ile Primer Beyin Tümörü İnsidansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Ayca Taşa, Yavuz Siliğa, Hatice Pınarbaşıa, Mustafa Gürelikb
a) Cumhuriyet Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya ABD, 58140-Sivas, Türkiye
b) Cumhuriyet Üniversitesi, Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi ABD, 58140-Sivas, Türkiye
[email protected]
Primer beyin tümörleri oldukça heterojen bir hastalık grubudur ve nedenleri henüz çok iyi
anlaşılamamıştır. Epidemiyolojik çalışmalarda diyet, sigara içimi, meslek, işyeri, sosyo-ekonomik
durum, kimyasallar, infeksiyonlar, virüsler, radyasyon ve aile öyküsü gibi mümkün olabilecek risk
faktörler araştırılmaktadır. Kimyasal, fiziksel ve biyolojik ajanlar tarafından oluşturulan DNA
hasarının potansiyel nörokarsinojen olabileceği düşünülmektedir. Dolasıyla karsinojenlerin oksidatif
metabolizması ve detoksifikasyonunu etkileyen genetik farklılıkların beyin tümörlerinin oluşumunda
bir yatkınlık faktörü olabileceği bildirilmiştir [1-2]. Manganez Süperoksit dismutaz (MnSOD)
mitokondriyal matriksde yer alan antioksidan bir enzimdir ve reaktif oksijen türlerinin (ROT) sebep
olduğu oksidatif hasara karşı önemli bir savunma sağlaması açısından önemlidir. MnSOD genindeki
bir nükleotid değişimi sonucu oluşan Ala16Val polimorfizmi enzimin mitokondriye girişini ve
dolayısıyla fonksiyon görmesini etkileyebilmektedir [3]. Bu çalışmada MnSOD genindeki
polimorfizim 225 Türk bireyde (120 kontrol ve 105 primer beyin tümörü hastası) PCR-RFLP
metoduyla belirlendi. Primer beyin tümörü hastaları ve kontroller sigara alışkanlığı bakımından lojistik
regresyon analizi ile değerlendirildiğinde, sigara içme durumunun primer beyin tümörü riskini
artırmadığı saptandı (OR: 0,88, %95 CI:0,47–1,63, χ2: 0,86, p:0,352). Benzer olarak ailede kanser
hikâyesi bakımından kontroller ve primer beyin tümörü hastaları arasında istatistiksel olarak anlamlı
bir farlılık gözlenmedi (OR:0,8%95 CI 0,39–1,71, χ2: 0,34, p: 0,560). İncelenen Türk popülasyonunda
MnSOD polimorfizmi ile primer beyin tümörü arasında anlamlı bir ilişki bulunamadı (OR:0,99, % 95
CI:0,53–1,83, χ2: 0,01, p:0,978). Hastalar tümörün histopatolojik tipine göre sınıflandırıldığında en
yaygın tümör tipinin astrositoma (%41,0) ve bunu menengioma (%25,7), diğerleri adı altında
gruplandırılan tümör tipleri (medulloblastoma, kolloid kist, kraniofarinjioma ve akustik nöroma vb.)
olduğu (%20,0) ve hipofiz adenoma (%13,3) izlediği görüldü. Hastaların primer beyin tümörünün
histopatolojik tipi ile gen varyantına göre analizinde de anlamlı bir ilişki belirlenmedi.
KAYNAKLAR
[1] De, Roos, J, A. (2003). Cancer Epidemiology , Biomarkers & Prevention , MD 20892-7240.
[2] Jemal, A. Cancer statistics; CA Cancer J Clin, 59; 225-249; DOI: 10,3322/caac.20006, 2009.
[3] Zelko, I.N. Superoxide dismutase multigene family: Free Rad. Bio. & Med., 33;3, 337-349, 2002.