Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Batman ilimizde bulunan petrol arama, çıkarma, depolama ve işleme tesislerinin (TPAO,
TÜPRAŞ, PO vb) çevre ve insan sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırılması ve gerekli
çalışmaların yapılması için Anayasa’nın 98’inci, İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri
gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz.
1) Ahmet Türk (Mardin)
2) Selahattin Demirtaş (Diyarbakır)
3) Fatma Kurtulan
(Van)
4) Emine Ayna (Mardin)
5) Ayla Akat Ata (Batman)
6) Sebahat Tuncel
(İstanbul)
7) M. Nezir Karabaş
(Bitlis)
8) Bengi Yıldız (Batman)
9) Sırrı Sakık
(Muş)
10) M. Nuri Yaman
(Muş)
11) Özdal Üçer (Van)
12) Aysel Tuğluk (Diyarbakır)
13) Pervin Buldan
(Iğdır)
14) Gültan Kışanak
(Diyarbakır)
15) Akın Birdal (Diyarbakır)
(Şanlıurfa)
16) İbrahim Binici
17) Hasip Kaplan (Şırnak)
18) Sevahir Bayındır
(Şırnak)
19) Şerafettin Halis
(Tunceli)
20) Osman Özçelik
(Siirt)
21) Hamit Geylani
(Hakkâri)
Gerekçe
Ülkemizde ekonomik ve sosyal faaliyetlerin, çevre ve insan sağlığı göz ardı edilerek
gerçekleştirildiği, Batman İlinde yaşanan içme suyu kirliliği ile bir kez daha ortaya çıkmıştır.
DSİ tarafından yapılan çalışmaya göre Batman İlimizde; Batman Barajı, Su Kuyuları
Sahası, Batman Çayı kenarında yer alan Zilek Kaynakları, içme suyu kaynağı olarak
kullanılmaktadır.
"Batman İçme suyu ve.•Kanalizasyon Projesi" kapsamında mevcut kuyu sahasında eski ve
yeni açılan kuyulardan alınan analizlerde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Suda Tehlikeli ve
Zararlı Maddeler Tebliği'nin madde 4/b fıkrasında alıcı su ortamı için "tehlikeli ve zararlı"
maddeler sınıfında yer alan oranın üzerinde fenol değerine rastlandığı tespit edilmiştir.
Yapılan çalışmanın kapsamı genişletilerek Batman Çayından, Batman Barajından ve Zilek Su
Kaynaklarından da numune alınarak analizler yapılmıştır. Bu alanlarda da yönetmelikte
belirtilen oranın üzerinde Fenole rastlanmıştır.
2005 yılında belediye tarafından yapılan çalışma sonucu, kuyuların Batman Çayı
havzasındaki alüvyon tabakaya sızan Batman Çayı suyundan beslendiği tespit edilmiştir. Bu
nedenle Batman çayında yaşanan kirlilik bütün havzayı etkilemektedir.
Fenol vb. maddelerin nerelerden kaynaklandığını tespit etmek için yapılan çalışma
kapsamında TPAO'ya ait petrol arama, çıkarma ve depolama sahasında yapılan analizlerde de
fenole rastlanmış ve kirliliğin bu alandan kaynaklandığı tespit edilmiştir.
2005 yılında Yeraltı Aramacılık Ltd. Bilimsel Araştırma Kuruluşu Laboratuarı ve
mühendislerince yapılan araştırmanın raporuna göre; TÜPRAŞ'ın kurulduğu dönemden
itibaren Batman'ın altına 64 bin ton benzin sızdığı tespit edilmiş. Batman'da büyük bir çevre
kıyımı yaşandığı belirtilen raporda, çevre kirliliğinin sadece toprakla sınırlı olmadığı su
kirliliğinin de yoğun olduğu tespit edilmiştir. Yer altı sularından alınan örneklerin analizinde
saf petrol olduğu tespit edilmiştir.
Canlı yaşamı ve dünyanın doğal dengesi için gerekliliği tartışmasız olan suyun, petrol ve
türevi maddelerle kirlenmesi sonucu çevreye ve insan yaşamına vereceği zararlar oldukça
büyük olacaktır. Doğrudan hastalık nedeni olabileceği gibi birçok bulaşıcı ve salgın hastalığa
yol açan su kirliliği başta kanser hastalığı olmak üzere kalp, kronik solunum yolu hastalıkları
ve diğer hastalıklara yol açarken, gelişim ve sinir sistemi bozuklukları ile bağışıklık sistemi
rahatsızlıklarına da neden olabilmektedir.
Bu nedenle Batman İlimizde yapılan petrol arama, çıkarma, depolama ve işleme
çalışmalarından kaynaklı içme suyu kirliliği ile insan sağlığı üzerindeki etkilerini tespit etmek
ve gerekli tedbirlerin hiç vakit kaybetmeden alınması amacıyla Anayasa'nın 98, İç Tüzük'ün
104 ve 105'inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ederim.