New Microsoft Word Document _9_

Serkan Özgün & Hürol Fışıloğlu (Mart, 2009) Eski Bir Konu, Yeni Bir Bakış: Kişiler
Arası Bir Travma Olarak Evlilik Dışı Đlişki. V. Ulusal Aile ve Evlilik Terapileri Kongresi,
Đstanbul, Türkiye.
Özet
Evlilik
dışı
ilişki,
araştırmacılar
için
karmaşık
konulardan
biri
olduğu
gibi,
uygulamacıların da sıkça karşılaştığı bir problemlerdir. Birçok değişkenin (kültür,
cinsiyet, ilişki tipi, aldatmanın türü ve geçmiş deneyimler) etkileşimi nedeniyle,
aldatma üzerine araştırma yapmak oldukça güç görünmektedir. Bununla birlikte,
evlilik dışı ilişkinin, hem ilişki hem de birey üzerinde yıkıcı etkisi belirlenmiş ve her iki
eşinde ilişkinin açığa çıkması ardından duygusal sorunlar bildirdiği görülmüştür.
Son yıllarda, klinik alanda evlilik dışı ilişki ve etkileri, travma başlığı altında ele
alınmaktadır. Bu alanda çalışan kişilerin başında Lusterman (1998) gelmektedir.
Lusterman, yayınladığı çalışmalarında, eşinin evlilik dışı ilişkisini öğrenmesi ardından
kişilerin, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) semptomlarına paralel tepkiler
gösterdiğini
belirtmiştir.
Glass
(2003)
ve
birçok
uygulamacı-araştırmacıda
çalışmalarında bu paralelliğe dikkat çekmişlerdir. Gordon ve Baucom (2003) ise
aldatmayı “kişiler arası bir travma” olarak adlandırmış ve hazırladıkları müdahale
paketini de travma tedavisi doğrultusunda kurgulamışlardır. Bir diğer uygulamacı,
Ortman (2005) yayınladığı çalışmasında travma modeli bir adım daha öteye götürerek
aldatma sonrası stres bozukluğu (PISD) tanımını önermiştir.
Aldatmanın “kişilerarası travmatik yaşam olayı” olduğuna dair güçlü bir fikir birliği
olsa da, evlilik dışı ilişkisinin öğrenilmesi ardından gösterilen travmatik tepkilere ilişkin
araştırmalar oldukça sınırlıdır. Bu alanda, Meldrim (2006) ve Schalk’in (2006) kalitatif
çalışmaları, aldatıldığını öğrenen eşlerde travmatik etkiyi destekler niteliktedir. Bu
alanda henüz kantitatif çalışmalar ise bulunmamaktadır.
Bu sunuda amaç; öncelikle aldatma literatürünü kısaca gözden geçirmek ve özellikle
aldatma ile yaralanmış çiftlere ve bireylere dönük travma modeli ile ilgili yaklaşımları
sunmaktır. Yine bu literatür doğrultusunda, yürütülmekte olan “evlilik dışı ilişkinin
aldatılan eş üstündeki travmatik etkisinin yordayıcıları” başlıklı doktora tez
çalışmasının ana hatlarının sunulması da hedeflenmektedir.