8.HAFTA/KONU: EĞİTİM KAVRAMI Temel Kavramlar: Eğitim

8.HAFTA/KONU: EĞİTİM KAVRAMI
Temel Kavramlar: Eğitim, öğretim, davranış, düşünme, cultura animi, paideia.
Kazanımlar: 1- Günümüzde yaygın biçimde tanımlanan ‘‘eğitim kişiye istendik davranışlar
kazandırma sürecidir’’ tanımına eleştirel bakar. 2- Eğitim ve öğretim kavramları arasındaki
farkları öğrenir. 3- Cultura animi ve paideia gibi kavramların anlamlarını öğrenir.
1
2
3
Eğitimin ne olduğu konusunda yaygın bir tanım vardır: ‘‘Eğitim istendik davranış kazandırma
sürecidir’’. Bu tanıma göre insan, bir davranış varlığı olarak belirlenmektedir. İnsan yalnızca
bir davranış varlığı mıdır? Bu soruya davranışçı yaklaşım tarafından bir yanıt vermiş olsaydık
evet derdik. Oysa bu tanım insanın bütünlüğünü açıklamaya yetmemektedir. İnsanın bu
belirlemeyle yalnızca bir yönü açığa çıkmaktadır. Dolayısıyla eğitim tanımını yeniden ele
almak doğru olacaktır. İnsan her şeyden önce bir olanaklar varlığıdır. İnsanın olanakları
arasında özgürlük başta gelmektedir. Kant’a göre insan özgür olabilen bir varlıktır. Eğitim,
insanı özgür olabilen bir varlık olarak düşünüp, olanaklarını gerçekleştirmek için vardır. İnsan
yalnızca eğitim sayesinde kendisine özgü yapısal olanaklarını gerçekleştirir.
Paideia kavramı kişinin bir bütün olarak (duyuşsal ve bilişsel) kavranması için yapılan
eğitimin adıdır. Kültür üreten varlık olarak insan ruhunu besleyerek kendisini insanlaştırabilir.
Cultura animi kavramı, kişinin ruhunu kültürle beslemesidir. Böylelikle eğitim kişinin
özgürleşmesini sağlayan sürece karşılık gelmektedir.
4
Kaynakça:
o Betül Çotuksöken (Editör), Felsefe Açısından Eğitim ve Türkiye’de Eğitim,
Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara, 1996.
o Takiyettin Mengüşoğlu, ‘‘Felsefi Antropolojinin Işığında Eğitim’’, Felsefe
Kurumu Seminerleri, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara, 1974, ss. 12-18.
5