BALIKLI ÇERMİK TERMAL KAPLICASI İLE

KANGAL (SİVAS) BALIKLI ÇERMİK TERMAL KAPLICASI İLE
TOPARDIÇ DERESİ (SİVAS)’NDE YAŞAYAN Cyprinion macrostomus
HECKEL, 1843’DE BAZI HEMATOLOJİK PARAMETRELER VE
NON-SPESİFİK İMMÜN YANITIN BELİRLENMESİ
olarak kuyruk bölgesinden direkt lam’ın üzerine alınan bir damla kan ikinci bir lam yardımıyla yayılarak May-Grünwald ve Giemsa boyama tekniği ile ışık mikroskobunda x100
büyütmede incelenmiştir.
Eritrosit ve lökosit hücrelerin tayininde Natt-Herrick solüsyonu kullanılarak eritrosit ve lökosit hücreler thoma lamında aynı anda sayılabilmiştir.
1
Selçuk DUMAN 1, Aysel ŞAHAN 2
Ortalama eritrosit hacmi MCV= Hematokrit değeri (%)x10 / Eritrosit sayısı (x106/ mm3),
Çukurova Üniversitesi, İmamoğlu Meslek Yüksekokulu, Su Ürünleri Bölümü - ADANA
Ortalama eritrosit hemoglobini MCH= Hemoglobin değeri (g/dL)x10 / Eritrosit sayısı
2
Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Balcalı-Sarıçam - ADANA
(x106/ mm3), Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu MCHC= Hemoglobin değeri
(g/dL)x10 / Hematokrit değer (%) formülleri ile hesaplanmıştır.
Fagositoz deneyi kongo kırmızısı ile boyanmış maya hücrelerinin lökositler tarafından fagosite edilen düzeylerinin spektrofotometrik ölçümü prensibi metodu ile belirlenmiştir.
-Bildiri Özeti-
Bulgular ve Sonuç: Eritrosit (RBC) ve lökosit (WBC) hücre miktarı derede yaz aylarında
Giriş: Hematolojik parametreler balığın sağlığının ve fizyolojik durumunun belirlenmesin-
artış, kış aylarında azalma göstermiştir. Havuzlarda ise suyun termal olması nedeniyle mev-
de büyük bir öneme sahiptir. Ayrıca organizmadaki değişiklikleri doğru bir şekilde yansıtan,
simsel olarak bir farklılık belirlenememiştir (p<0.05). Hb, Hct, monosit, nötrofil, fagositik
farklı ekolojik ortamlarda yaşayan balıkların metabolizmaları ile hastalıkların tespitinde
aktivite değerleri derede kışın düşük yazın ise yüksek tespit edilirken, havuzlarda bir de-
önemli rol oynayan faktörlerden birisidir. Hematolojik ve immünolojik değerler balık sağlı-
ğişim gözlenmemiştir (p<0.05). Ösinofil hücre miktarı açısından hem mevsimsel, hem de
ğı açısından önemli kriterler olarak kabul edilir. Balıklar bakteri, parazit, su sıcaklığı, oksi-
ortamlar arasında bir fark tespit edilememiştir. Lenfosit ve MCV seviyelerinde kışın derede
jen miktarı, pH vb. gibi çevresel faktörler sonucu hematolojik parametrelerinde değişimler
artış, yazın ise azalma tespit edilmiştir. Havuzlarda ise bir değişim gözlenmemiştir (p<0.05).
gözlenen poikilotermik canlılardır. Balıklarda hematolojik değerler su sıcaklığı ve iklimsel
Cyprinion macrostomus’ta MCH değerinde kışın artış, yazın azalma belirlenirken, MCHC
değişikliklerle ilişkili olan mevsimsel varyasyonların etkisiyle değişiklik göstermektedir.
seviyesinde fark görülmemiştir. Havuzlarda ortamlar ve mevsimler yönünden bir değişim
Amaç: Çalışmada, Kangal İlçesinde bulunan Balıklı Çermik Termal Kaplıcası ile kaplıca su-
gözlenmemiştir (p<0.05).
yunun karıştığı Topardıç Deresi’nde yaşayan Cyprinion macrostomus HECKEL, 1843 (halk
Termal suyun havuzlarda yer alması, havuz suyunun mevsimsel farklılıklardan etkilenme-
arasında doktor balıklar olarak bilinen) ele alınmıştır. Her bir ortamın mevsimler bazında
mesine neden olmuş, ancak deredeki suyun termal içerikli olmaması balıklarda hematolojik
karşılaştırılması ve her bir mevsimin ortamlar bazında karşılaştırması şeklinde hematolojik
ve doğal immünolojik parametreler üzerinde fark yaratmıştır. Yaz aylarında su sıcaklığında-
ve doğal immün parametreler incelenmiştir. Araştırmada kış ve yaz mevsimlerindeki farklı-
ki farklılık, oksijen seviyesindeki değişim, metabolik aktivitenin artması ve bunun sonucun-
lıklar ve farklı ortamların bu değerler üzerindeki etkileri belirlenmiştir.
da artan enerji gereksinimi, ayrıca yazın ısınan sularda mikrobisit aktivitesinin artması ve
Gereç ve Yöntem: Balıklı Çermik ile Topardıç Deresinde yaşayan balıklar üzerinde yapılan incelemeler yaz (haziran, temmuz, ağustos) ve kış (aralık, ocak, şubat) mevsimi olarak
sudaki mikroorganizma yoğunluğunun fazlalaşması ile balığın immün sisteminin bunlara
karşı oluşturduğu cevabın bu değişimler üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir.
iki dönemde yapılmıştır. Çalışmada balıklardan, anastezik madde (MS-222) kullanılarak
kuyruk bölgesinden bir enjektör yardımıyla kan alınmıştır. Hemoglobin (Hb) miktarı tayini için ‘Syanmethemoglobin yöntem’, hematokrit (Hct) tayini için ise ‘Mikrohematokrit
teknikten’ yararlanılmıştır. Lökosit hücre formülleri tayininde balıklardan antikoagülentsiz
246
Anahtar Kelimeler: Cyprinion macrostomus, Sivas Kangal Balıklı Çermik, Hematoloji,
Non-Spesifik İmmünite
247
THE IDENTIFICATION OF SOME HEMATOLOJIK PARAMETERS AND
NON-SPECIFIC IMMUNE RESPOND IN Cyprinion macrostomus HECKEL,
1843, LIVING IN KANGAL (SİVAS) BALIKLI ÇERMİK THERMAL HOT
SPRING AND TOPARDIÇ STREAM (SİVAS)
which was drawn from tail with at non-anticoagulant were taken on microscope slide. It was
scattered with the help of a second microscope slide and investigated by May-Grünwald and
Giemsa stained tecnique on a light microscope with x100 magnifying.
The erythrocytes and leukocytes were counted by using neubauer chamber and Natt-Herrick
solution. The result were calculated as fallows; Mean Corpuscular Volume (MCV) (µ3) = Hct
Selçuk DUMAN 1, Aysel ŞAHAN 2
1
Çukurova Üniversitesi, İmamoğlu Meslek Yüksekokulu, Su Ürünleri Bölümü - ADANA
2
Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Balcalı-Sarıçam - ADANA
(%) ÷ RBC (106/ mm3) x 10, Mean Haemoglobin Concentration (MCH) (pg) = Hb (g/100
mL) ÷ RBC (106/ mm3) x 10, Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration (MCHC) (%)
= Hb (g/ 100mL) ÷ Hct (%) x 10
Phagocytosis assay involves the measurement of congo red-stained yeast cells which have
been phagocytised by cells. Phagocytosis activity of blood leukocytes was determined
spectrophotometrically.
-AbstractIntroduction: Haematologic parameters have great roles in identifying the health and
physiological situation of fish. Moreover, it’s one of the factors that reflect the changes in
organisms accurately and plays a role in finding out fish metabolism and identification of
their illness. Haematologic and immunological values are accepted as important criterions
in terms of fish health. Fishes are poikilothermic livings whose hematological parameters
are observed to be different as a result of environmental factors such as bacteria, parasites,
water temperature, amount of oxygen and pH etc. Haematologic values in fishes differ due
to the seasonal variations which are related to water temperature and climate change.
Summary: In this research, Cyprinion macrostomus Heckel, 1843 (known as doctor fish)
which live in Balıklı Çermik Thermal Hot Spring and Topardıç Stream were studied.
Haematologic and non-specific immune parameters were analysed as each habitat has been
compared in terms of seasons and each seasons has been compared in terms of habitat. In
the study, the differences between winter and summer the effects of different habitats on this
values were identified.
Results and Conclusion: Amount of RBC and WBC cell that are increasing in Summer
and decreasing in Winter. It couldn’t define any differences due to being thermal hot spring
in pools (p<0.05). Although, Hb, Hct, monocyte, neutrophil, phagocytic activity values
low in winter, high in summer in stream, we had not any changes in pools (p<0.05). It
couldn’t been finded any differences in both seasonal and environmental about eosinophil
cells amount. Lymphocyte and MCV levels increase in winter and decrease in summer in
the stream. In case there is no change in thermal spring (p<0.05). Although we establish
in MCH value of Cyprinion macrostomus increasing in winter, decreasing in summer. It
couldn’t any differences in MCHC levels. We didn’t observe changes in the pools in terms of
environment and seasons (p<0.05).
As pools include thermal water, the pool water wasn’t affected by seasonal difference. However,
as the water in stream isn’t thermal, there have been some differences in haematologic and
non-specific immune parameters of fishes. The difference in water temperature, change in
oxygen amount, the increase of metabolic activity and increasing need of energy in summer,
furthermore microbicidal activity in hot waters and microorganisms in water increase in
summer. Therfore, the response of immune system may have a role in these changes.
Materials and Methods: This investigation in Balıklı Çermik and Topardıç Streams has been
conducted in two seasons, which are summer (june, july, august) and winter (december,
january, february). Fishes were anaesthetized with MS-222 and blood samples were taken
Keywords: Cyprinion macrostomus, Sivas Kangal Balıklı Çermik, Heamatology, Non-
from caudal vein using a syringe. The method of Cyanmethaemoglobin for determination
Spesific Immunity
haemoglobin amount (Hb) and Microhaematocrit method for the determination of
haematocrit (Hct) were used. For leukocyte cell types determination, a drop of blood sample
248
249