2007-2008 Eğitim ve Öğretim Yılı Güz Yarıyılında

2007-2008 Eğitim ve Öğretim Yılı Güz Yarıyılında Mezuniyet Durumuna
Gelen Son Sınıf Öğrencileri İçin Temel Hak ve Özgürlükler Dersi Sınavı
22 Şubat 2008
SINAV TALİMATI: 1- Sınav süresi 100 dakikadır. 2- İstenilen sorudan başlanabilir.
3- Sınavda uluslararası insan hakları sözleşmelerinin ve Anayasanın kullanılması serbesttir.
4- Yanıtlar mutlaka gerekçeli olmalıdır. Gerekçede dayanılan uluslararası sözleşme, anayasa
ve yasa kuralı ile ilgili ilke mutlaka belirtilmelidir. Gerekçesiz yanıtlara puan
verilmeyecektir.
Başarılar dilerim.
Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak
5371 sayılı Yasa'nın 1. maddesiyle 7.5.1987 günlü, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel
Kanunu'na şu hüküm eklenmiştir:
"EK MADDE 3. - İlgili mevzuata göre yurt içinde veya yurt dışında öğrenimlerini
tamamlayarak tabip, uzman tabip ve yan dal uzmanlık eğitimini tamamlayarak uzman tabip
unvanını kazananlar, her eğitimleri için ayrı ayrı olmak kaydı ile Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı tarafından hazırlanan İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında yer
alan [...] ilçe merkezlerinde 300 ila 600 gün Devlet hizmeti yapmakla yükümlüdürler.
[...]
Türk Silahlı Kuvvetlerinde veya yurt dışında kendi nam ve hesabına okuyarak
Devletten öğrenci dövizi almadan tıp, tıpta uzmanlık veya yan dal uzmanlık öğrenimlerini
tamamlayanlar Devlet hizmeti yükümlülüğüne tâbi değildir.”
SORU I:
1. Olayda hangi hakların söz konusu olduğunu ve ne şekilde sınıflandırılacağını
belirtiniz. (10 Puan)
2. Olayda hekimlerin haklarıyla, getirilen zorunlu hizmet sonucu verdikleri hizmetleri
alacak olan kişilerin sağlık hakları açısından nitelik farkı var mıdır? Bu iki hakkı Van
Hoof’un devletlerin ödevlerine ilişkin geliştirdiği modele göre ayrıca değerlendiriniz.
(15 Puan)
3. Zorunlu devlet hizmeti yerine doktorlara çok yüksek ücret verilmesi yoluna gidilmesi
Rawls’un adalet ilkesine uygun olur mu? (10 Puan)
4. Doktorlara zorunlu hizmet yükünün yüklenmesi faydacı kuram açısından nasıl
değerlendirilebilir? (10 Puan)
5. “Yurt dışında kendi nam ve hesabına okuyarak Devletten öğrenci dövizi almadan
öğrenimlerini tamamlayanlar Devlet hizmeti yükümlülüğüne tâbi değildir” hükmünü
eşitliğin çeşitli anlamları ışığında değerlendiriniz. (10 Puan)
6. Yukarıda anılan hükmün “her eğitimleri için ayrı ayrı olmak kaydı ile” kısmının
Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmektedir. Bu iddiayı tüm ilgili hükümleri dikkate
alarak değerlendiriniz. (15 Puan)
7. Hekim (A), zorunlu hizmet için bir ilçeye atanmış, Anayasa Mahkemesi’nin ilgili
hükmü iptal etmemesi üzerine uluslararası mekanizmalara başvurmaya karar vermiştir.
a. İnsan Hakları Komitesi’ne başvurabilir mi? (5 Puan)
b. İnsan Hakları Komitesi’ne başvurmuş olması Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne
başvurmasını engeller mi?
c. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurmadan önce iç hukuk yollarını
tüketmesi gerekir mi? (5 Puan)
d. AİHM’e kanun önünde eşitlik ilkesinin ihlal edildiği iddiasıyla gidebilir mi? (5
Puan)
SORU II:
BM Sözleşme-içi koruma sisteminde raporlara dayalı koruma ve denetimi ana hatlarıyla
anlatınız. (10 Puan)