maddenin değişimi maddenin ısı etkisi ile değişimi

MADDENĠN DEĞĠġĠMĠ
MADDENĠN ISI ETKĠSĠ ĠLE DEĞĠġĠMĠ
Maddenin DeğiĢimi
Nesnelerin yapımında ve malzeme olarak
kullanılan maddeleri doğal, iĢlenmiĢ ve yapay
maddeler olarak sınıflandırırız.
Doğal Maddeler: Ağaç, taĢ, demir, altın, sebze,
meyve, pamuk gibi doğada kendiliğinden
bulunan maddelere doğal maddeler denir.
Doğal maddeler, çeĢitli ürünleri elde
etmek için ham madde olarak kullanılır.
 Doğal maddelerin iĢlenmesi ile elde edilen
madde yine doğaldır.
 Pamuk ipliğinin ürünü, olan kumaĢ son
üründür.
Doğal madde
ĠĢlenmiĢ madde
Yapay Maddeler
 Doğal maddelerin yerine kullanılmak üzere
çeĢitli yollarla yapılan maddelere yapay
madde denir.
 Ağaçtan elde edilen doğal tahta yerine
kullanılan sunta yapay maddedir.
 Sunta, odun talaĢının yapıĢtırılıp
sıkıĢtırılmasıyla elde edilir.
Hal DeğiĢimi
 Maddeler ısı etkisi ile hal değiĢtirebilirler.
 Su yeterince soğuduğunda donar, buz halini
alır. Buz suyun katı halidir.
 ÇeĢmeden akan su, dereler, göller ve
denizler suyun sıvı haline örnektir.
 Kaynamakta olan çaydanlıktan çıkan su
buhar ise suyun gaz halidir.
Suyun hal değiĢtirmesine örnek;
Erime ve Donma
Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale
gelmesine erime denir.
Sıvı bir maddenin ısı kaybederek katı hale
gelmesine donma denir.
Erime ve donma birbirinin tersidir. Katı
haldeki çikolatayı ısı etkisi ile eritip kalıplara
döktüğümüzde çikolata ısı kaybeder. Donar
ve tekrar katı hale gelir.
BuharlaĢma ve YoğunlaĢma
Sıvı bir maddenin ısı etkisiyle gaz haline
gelmesine buharlaĢma denir.
Çaydanlıkta kaynayan sudan çıkan buhar
suyun gaz haline iyi bir örnektir
buharlaĢma
Gaz halindeki bir maddenin ısı kaybederek
tekrar sıvı hale gelmesine ise yoğunlaĢma
denir.
Çaydanlıktan çıkan su buharına soğuk
tencere kapağını tuttuğumuzda su buharı
tencere buharında ısı kaybeder ve su
damlacıkları oluĢur.
Bozunma(Bozulma)
 Örneğin Ģeker, tuz, un gibi maddeler
ısıtıldığında farklı bir maddeye dönüĢür. Bu
olaya bozunma denir.
 Doğada bazı katı maddeler ısı etkisiyle sıvı
hale geçebilirken, bazı maddeler
geçemezler.
 Bir tüp içine koyduğumuz Ģeker ispirto
ocağında ısıttığımızda bozulma olayını
gözlemleyebiliriz.