uluslararası iktisat - Dokuz Eylül Üniversitesi

ULUSLARARASI İKTİSAT
Doç.Dr.Dilek Seymen
DEÜ.İİBF
İktisat Bölümü
Uluslararası İktisat
Uluslararası Ticaret
Açık Ekonomi Mikro İktisadı
Uluslararası Para (Finans)
(Ödemeler Bilançosu, Döviz Piyasası vb.)
Uluslararası Ticaret Politikası
Uluslararası Ticaret Teorisi
(Reel, Pür, Soyut)
Pozitif
Normatif
(Dış ticaret politikasının amaç ve
araçları, uluslararası ekonomik
kuruluşlar, uluslararası ekonomik
entegrasyon ve etkileri vb.)
Uluslararası Parasal Teori
Açık Ekonomi Makro İktisadı
Uluslararası Parasal Politika
Uluslararası Makro İktisat Politikası
International Economics
International Money (Finance)
International Trade
Open Economy Microeconomics
(Balance of Payments, Foreign Exchange
Markets etc.)
International Trade Policy
International Trade Theory
(Real-Pure Theory)
Positive
Normative
(Aims and tools of foreign trade
policy, international economic
organizations, economic
integration, etc.)
International Monetary Theory
Open Economy Macroeconomics
International Monetary Policy
International Macroeconomic Policy
Giriş ve Temel Kavramlar
Ülkeler niçin ticaret yaparlar?
İktisadın alt bölümleri ve bunlar arasında dış
ticaretin yeri
Reel-pür-soyut ticaret teorisi
Moneter dış ticaret teorisi
Pozitif-normatif dış ticaret teorisi
Dış ticaret politikası
Đlk Kent Devlet olarak Bayraklı Smyrna, Akurgal 1993.
Ülkeler Neden Ticaret Yaparlar?
Uluslararası iktisadi faaliyetleri, ülke içi iktisadi faaliyetlerden
ayıran nedir?
Farklı ulusların varlığı;
-farklı ulusal paraların varlığı,
-ekonomik sistem farklılığı
-farklı dil, kültür, din ve tarihi değerler…
-gelişmişlik farklılıkları (teknoloji, vasıflı işgücü..)
-uluslararası fiyat farklılıkları
-uluslararası mal farklılaşması
Üretim faktörlerinin ülkelerarasında mobil olmayışı bu faktörlerle üretilen mal
ve hizmetlerin nispeten mobil oluşu
Yerli üretimin yetersizliği;
- doğal kaynakların yeryüzünde dengesiz dağılımı,
- teknik bilgi ve uzman işgücü yetersizliği
Coğrafi uzaklık ve ulaştırma masrafları
Dünya Ticareti Đle
Đlgili Temel
Değerlendirmeler
Table 1: World Exports as a Percentage of World GDP
2-8
Şekil 1: Dünya Ticaretinin Dünya
GSYİH’sine Oranı, 1980-2012
Kaynak: DTÖ, www.wto.org, [24.09.2013].
Şekil 2: Dünya Mal Đhracatı ve GDP, 1960-2008
Şekil 3: Dünya Ticaretindeki ve GSYİH’ndaki Artış, 2000-2012 (Yıllık Yüzde
Değişim)
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013, s.20.
Şekil 4: Dünya Ticaret Hacmi ve Reel
GSYİH, 1980-2011 (Yıllık % Değişim)
Ürün Bazında Dünya Mal Ticareti, 2011
Toplam Mal Ticareti 17,816 Milyar US$
Mamul Mallar 11,510 Milyar US$
Yakıt ve Madencilik Ürünleri 4,007 Milyar US$
Tarımsal Mallar 1,659 Milyar US$
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013, s.110.
Şekil 5: Dünya Ticaret Hacmi İçinde
Ürünlerin Payları, 1900-2011
n.e.s.: not elsewhere specified.
Şekil 6: The Changing Composition of DevelopingCountry Exports
Source: United Nations Council on Trade and Development
2-15
Şekil 7: İhracat ve İthalatın Ortalamasının
Milli Gelir İçindeki Payı, 2011
50
45
40
35
30
Türkiye
Çin
25
Almanya
Hindistan
20
ABD
15
10
5
0
Kaynak: Dünya Bankası veritabanından alınan verilerden yararlanarak tarafımızdan oluşturulmuştur.
Şekil 8: Türkiye’de İhracat ve İthalatın
GSYİH İçindeki Payı (%), 1970-2011
35
30
25
20
Đhracatın GDP Đçindeki Payı
15
Đthalatın GDP Đçindeki Payı
10
5
0
Kaynak: Dünya Bankası veritabanından alınan verilerden yararlanarak tarafımızdan
oluşturulmuştur.
Tablo 2: 19. ve 20. Yüzyıllardaki Küreselleşme Dalgası
Tablo 3: GSYİH ve Bölgelere Göre Ticaret, 2010-2012 (Yıllık Yüzde Değişim)
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013, s.24.
Tablo 4: Lider İhracatçı ve İthalatçı Ülkeler (2012)
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013, s.33.
Şekil 9: Dünya Ticaret Hacmi, 1990-2012 (1990=100)
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013, s.23.
Şekil 10: AB Ülkelerinde Reel GSYĐH ve Ticaret Artışı, 2008-2011
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2012, s.21.
Tablo 5: Seçilmiş Bazı Ürünlerin Dünya Fiyatları
(Yıllık Yüzde Değişim, varil başına ABD Doları)
Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013, s.25.
Kaynakça
ACAR, Sadık (2000), Uluslararası Reel Ticaret: Teori,
Politika, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir.
Dünya Ticaret Örgütü,International Trade Statistics
2012,http://www.wto.org/english/res_e/statis_e/its201
2_e/its2012_e.pdf, [09.11.2012].
Dünya Ticaret Örgütü, World Trade Report 2013,
http://www.wto.org/english/res_e/publications_e/wtr13
_e.htm, [04.10.2013].
KRUGMAN, Paul, Maurice OBSTFELD ve Marc MELITZ,
(2012), International Economics: Theory and Policy , 9/E,
Pearson.