TÜRKÇE / Düzyazı Türleri
advertisement
TÜRKÇE / Düzyazı Türleri 1 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri 2 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir görüşü, düşünceyi savunmak ve kanıtlamak için yazılan yazılara denir. 3 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Makale Türünün Özellikleri • Bilimsel bir dil kullanılır. • Makalede kullanılan ifadeler, nesnel bir nitelik taşır. • Somut özellikler ön plandadır. • Öne sürülen düşünce veya tez kanıtlanır. • Gazete ve dergilerde yayınlanır. 4 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Türk edebiyatında makale türünün ilk örnekleri Tanzimat Dönemi’nde görülür. 5 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri İlk makale, Şinasi tarafından çıkarılan ve ilk özel gazete kabul edilen Tercüman-ı Ahval de yayınlanmıştır. 6 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Örnek (…) Aslında, günümüzden yaklaşık 2500 yıl önce bile eğitimli insanlar Dünya’nın bir top gibi yuvarlak olması gerektiğini düşünüyorlardı. Ünlü düşünür Aristo, o zamanlar Ay tutulması sırasında, Dünya’nın Ay üzerine düşen gölgesine bakarak onun da yuvarlak olabileceğini öne sürmüştü. Ancak o zamanlar, Dünya’nın ne kadar büyük olduğu bilinmiyordu. (…) 7 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Yazarın güncel bir konu hakkındaki kişisel görüş ve düşüncelerini kanıtlama gereği duymadan yazdığı düşünce yazılarına denir. 8 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Gülmece yazısı olan fıkralarla düşünce yazısı olan fıkraları karıştırmamak gerekir. 9 TÜRKÇE / Düzyazı Türleri Fıkra Türünün Özellikleri • Konular günceldir. • Amaç, bazı güncel sorunları okuyucuyla paylaşmak, bu sorunlar hakkında düşünceleri kanıtlamaya kalkmadan söylemektir. • Konular kişisel bir bakış açısıyla işlenir. 10 TÜRKÇE / Düz Yazı Türleri Örnek (…) Bir dönem televizyondaki bilgi yarışmaları seyirciden büyük ilgi görürdü. Amaç sadece stüdyodakileri yarıştırmak değil, ekran başındakilere bir şeyler aktarabilmekti. (…) televizyon kendini bir misyoner olarak görürdü. (…) 11 TÜRKÇE / Düz Yazı Türleri Makale - Fıkra Farkı • Makalelerde kanıtlama esastır. Fıkrada ise makaledeki gibi bir kanıtlama zorunluluğu yoktur. • Makalede mutlaka bir sonuca varılır. Ciddî, bilimsel bir dil kullanılır. • Fıkra türünde ise yazar ilgi çekici konulardaki düşüncelerini tarafsız olma kaygısı gütmeden açıklar. • Fıkralar makalelere göre daha kısa yazılardır. 12 TÜRKÇE / Düz Yazı Türleri 13
