Layout 4

SAĞLIK
Kapalı mekanlarda daha fazla vakit
harcanan, fiziksel hareketin azaldığı kış
aylarında harcanan enerji düşüyor.
Mevsim koşulları nedeniyle alınan fazla
kiloları vermek için ise vücut direncini
düşürmeyen ve hastalıklara davetiye
çıkarmayan kış diyeti uygulanması
gerekiyor. A Y Ş E G Ü L E M İ R
38 İSMMMO YAŞAM
Kış diyetiyle
ilkbahara
hazırlanın
Kış, soğuk, rüzgar nedeniyle daha fazla kapalı mekanlarda vakit
geçirmeye başladınız, fiziksel hareketiniz azaldı, üşümemek için en kısa mesafelerde bile arabaya binmeye başladınız, yağlı ve kalorili besin tüketimini de artırdınız
ve beklenen sonla karşılaştınız, olması gerekenin üzerinde kiloya çıktınız…
Kış aylarında bulunduğumuz şu günlerde, çoğu insan buna benzer bir durumu yaşıyor. Kış nedeniyle kalın giysilerle kilolarını kamufle etmeye çalışsalar
da, çoğu diyet yaparak ilkbahara ve yaz aylarına ‘fit’ girme planları yapıyor.
Ama kış aylarına özgü hastalıkları önleyecek, düşen vücut direncini etkilemeyecek
bir diyeti merak ediyorlar. Zaten uzmanlar, kış aylarında güçlü bir savunma
mekanizması oluşturulması için beslenmeye dikkat edilmesini öneriyor. Hava
OCAK - ŞUBAT 2009
latılmasını sağlıyor” bilgisini veriyor.
Kış mevsiminde güneşin az olması nedeniyle insanlar D vitamini açısından sıkıntılar yaşayabiliyor. Bu nedenle güneşten
Turgay Köse
mümkün olduğunda yararlanmaya ve haftada iki kere balık yenilmesine özen gösterilmesi gerekiyor. Köse, kışın vücut direncini artırmak için beslenmede dikkat edilmesi gerekenleri şöyle
KIŞIN KİLO ALMA RİSKİ FAZLA
sıralıyor: “Nohut, mercimek, kuru barbunya gibi kuru
Etik Diyet Danışmanlık’tan uzman diyetisyen Turbaklagiller, esmer ekmek, bulgur pilavı gibi kepekli
gay Köse, kış aylarında günlerin kısalması, fiziksel
tahıllar, sebze ve meyveler içerdikleri lifler sayesinde
aktivitenin kısıtlanması, havaların soğuması ile memidede hacim sağlayarak uzun süre tok tutar ve diyete
tabolizma hızının yavaşlamasını kilo alımında risk fakuyumu artırırlar. Ayrıca kan şekeri, kolesterol ve tantörleri olarak sıralıyor. Kışın, vücudun ısı değişikliğine
siyonu istenilen seviyelerde tutmaya yardımcı
uyum sağlayabilmek için harcadığı enerjiyi düşürdüğünü
olurlar. Kabızlığı önlemeye yardımcı olarak, kalın
hatırlatan Köse, şu önerilerde bulunuyor: “Azalan fizikbağırsak kanserinden koruyucu etkiye de sahiptirsel aktivite de hesaba alınırsa, kilo almamak için günler. Lifli besinlerin bahsedilen etkilerini gerçeklük yağ ve şeker tüketimi kısıtlanmalı. Her mevsim
leştirebilmesi için, gün içerisinde kadınların 10, erkekolduğu gibi kışın da kızartmalardan kaçınmalı; haşlalerin 14 bardak su içmesi gerekir. Kuşburnu, ıhlamur,
ma, ızgara, buğulama, buharda veya fırında pişirme
adaçayı, zencefil, rezene, anason, kekik otu gibi bityöntemleri tercih edilmeli. Dengeli beslenme
ki çaylarının da yaygın görünen kış hastalıklarına
çerçevesinde şeker ihtiyacı besinlerden doğal olarak
karşı olumlu etkileri var.”
karşılanıyor. Bu nedenle tatlılardan kaçınmak, yenildiği
takdirde tüketim sıklığına ve miktarına dikkat etmek,
şerbetli tatlılar yerine, sütlü ve meyveli tatlıları veya
rafine şeker yerine yapay tatlandırıcı içeren alternatifleri tercih etmek daha sağlıklı olur.”
Sebze ve meyveleri mevsiminde tüketin. Kış mevsiminde C vitaminli meyveleri bolca tüketin.
Günde en az 10 bardak su için. Haftada 3 gün en az 30 dakika yürüyün. Kışın
ENFEKSİYONU AZALTIN
enfeksiyon riskinin daha yüksek olması nedeniyle antioksidan içeren besinleri daha fazla
Her mevsimde olduğu gibi kışın da azar azar
tüketin. Akşam yemeğini saat 19.00’dan sonraya bırakmayın. Ağır tatlılar yerine sütlü
beslenmek önem taşıyor. Böylece bir sonraki
ve meyveli tatlıları tercih edin. Odanızı, evinizi, bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırın.
öğünde hem yavaş, hem de az yenilmesi sağlanıy Aşırı ekmek tüketmeyin. Pilav makarna gibi nişastalı besin varsa ekmeği sofraya getirmeyin.
or. Köse, kış diyetlerinde tüm bu ilkelere uyulması
yanında mutlaka egzersiz de yapılmasını tavsiye
ediyor. Tempolu yürüme yanında bisiklete binme,
Sabah: Şekersiz bitki veya meyve çayı. Haşlanmış yumurta veya (Bu diyet listesi herdans, aerobik, pilates, jimnastik tarzı kalbi fazla
yağsız omlet, Peynir, zeytin, Esmer ekmek (kepek, çavdar, yulaf hangi bir sağlık sorunu
yormayan sporlar da uygun görülüyor. Haftada 4veya tam buğday ekmeği), Söğüş salata, Ara: Taze sıkılmış por- bulunmayan kişiler için
5 gün ortalama 30-45’er dakika kadar egzersiz
takal suyu, Öğle: Izgara veya fırında pişirilmiş çipura, Esmer kış aylarında beslenyeterli bulunuyor. Kışın yapılacak diyetlerde,
ekmek, Bol soğanlı yeşil salata (zeytinyağı ve limonlu), Ara: meye yönelik olarak
vücudun savunma mekanizmasının zayıflatılmaSüt, Kahvaltılık tahıl gevreği (kuru meyveli ve yulaflı) ya da ce- örnek niteliğinde hazırmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Turgay Köse,
viz ve kuru meyve, Akşam: Ezogelin veya mercimek çorbası, landı. Miktarlar herkes
“Güçlü bir savunma mekanizmasının temelinde
Brokoli, Sarımsaklı yoğurt, Esmer ekmek, Ara: Mevsim için farklılık göstereyeterli ve dengeli beslenme yer alıyor. Bu sağlandığı
ceğinden belirtilmedi.”
meyveleri ile hazırlanmış meyve salatası
takdirde enfeksiyonlara yakalanma riski azalıyor.
Eğer hastalık oluşmuşsa da daha kısa sürede atsıcaklığının azalmasıyla, grip, soğuk
algınlığı, bronşit gibi pek çok hastalık
pusuda bekliyor. Peki, hem fazla kilolardan kurtulmak, hem de hastalıklardan sakınmak için nasıl beslenmek
gerekiyor?
Dikkat edilmesi gerekenler
Örnek mönü
SAĞLIK
OCAK - ŞUBAT 2009
İSMMMO YAŞAM 39