HAFTALIK RAPOR 03 Ekim 2016 Dış ticaret açığı Eylül ayında 4.36 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Yurtiçi piyasalarda Eylül ayı dış ticaret verileri takip edildi. Dış ticaret açığının aylık bazda gerilemesinde, Eylül ayında ithalattaki azalış etkili oldu. Eylül ayında yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ise, düşük seyreden petrol fiyatlarının katkısının hissedilmeye devam edilmesi ve enerji maliyetleri üzerindeki düşürücü etkisinin sürmesiyle daralmaya devam etti. Bu haftaki raporumuzda dış ticaret gelişmelerini yakından ele alacağız. Dış Ticaret Açığı Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (sağ eksen) (yıllık, milyar $) 130 60 50 40 30 20 10 0 110 90 70 50 Eyl.16 Eyl.15 Mar.16 Mar.15 Eyl.14 Eyl.13 Mar.14 Eyl.12 Mar.13 Mar.12 Eyl.11 Eyl.10 Mar.11 Eyl.09 Mar.10 Eyl.08 Eyl.07 Mar.09 Kaynak: TÜİK Mar.08 Eyl.06 Mar.07 30 Eylül ayında dış ticaret açığı 2015 yılının aynı dönemine göre %14.1 artışla 4.36 milyar dolar olarak açıklandı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış rakamlara göre dış ticaret açığı ise 2015 yılının aynı dönemine göre %20.6 artışla 5.27 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2015 yılı Eylül ayında 72.3 milyar dolar olan 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı 2016 yılının aynı döneminde 56.2 milyar dolar seviyesine geriledi. Bu durumda, enerji fiyatlarındaki düşük seyrin ithalat kanalıyla dış ticaret açığına yaptığı olumlu katkının etkili olduğunu düşünüyoruz. Bu düşüncemizde oynaklığı yüksek olan enerji ve altın hariç dış ticaret açığının Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre %34.1 artarak 2.4 milyar dolar seviyesine yükselmesi de etkili oluyor. Yıllık enerji ve altın hariç dış ticaret açığı yıllık bazda %3.2 azalarak 34.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Temmuz ayında ülkemizde yaşanan olağanüstü gelişmeler nedeniyle ekonomik aktivitede yaşanan yavaşlamanın etkisiyle aylık bazda daralan yıllık enerji ve altın hariç dış ticaret açığının söz konusu gelişmelerin etkilerin azalmasıyla Ağustos ayının ardından Eylül ayında yükselmeye devam ettiği görülüyor. Yıllık enerji ticareti açığında, enerji ithalatında düşüş yaşanması nedeniyle aylık bazda düşüşün devam ettiği görülüyor. Petrol fiyatlarının baz etkisinin katkısının hissedilmeye devam edilmesi sayesinde enerji maliyetleri üzerindeki düşürücü etkisinin devam ettiğini düşünüyoruz. Dış ticaret istatistiklerinin ayrıntılarına bakıldığında ise, Eylül ayında ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre %5.6 azalarak 10.9 milyar dolar olduğu görülüyor. Ülke gruplarına göre dış ticaret rakamları incelendiğinde, Eylül ayında Diğer Ülkeler kategorisinde yapılan ihracatın azalmasının toplam ihracatın azalmasında etkili olduğu görülüyor. Söz konusu kategoride en sert azalışın İngiltere’ye yapılan ihracatta olduğu dikkat çekiyor. Önceki raporlarımızda piyasalardaki miyop bakış açısının aksine, Haziran ayında alınan Brexit kararının izleyen aylarda dünya ticaretine yansımalarını görebileceğimizi ve bu durumun etkisini ihracatımız kanalıyla dış ticaret açığımızda hissedebileceğimizi belirtmiştik. Bu durumun da gerçekleştiğini görüyoruz. Geçtiğimiz ay artış yaşayan ithalatın ise Eylül ayında %0.7 azalarak 15.3 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği görülüyor. Ekonomik aktiviteye ilişkin öncül niteliğinde olan ithalatın alt kalemlerindeki gelişime bakıldığında, Ağustos ayında düşüş yaşayan sermaye malları ithalatının düşüş ivmesinin Eylül ayında arttığı ve yıllık bazda %7.1 azalış kaydettiği görülüyor. Bunun yanı sıra bu durum üçünücü çeyrekte büyüme üzerindeki risklerin arttığına işaret ediyor. Geçtiğimiz ay ara malı ithalatındaki artışın ise Eylül ayında yerini azalışa bıraktığı ve %1.2 düşüş yaşadığı dikkat çekiyor. Tüketim malı ithalatının ise %9.4 arttığı ancak artış hızının yavaşladığı görülüyor. Eylül ayında en çok ihracat yapılan ülke Almanya olurken en çok ithalat yapılan ülke ise Çin oldu. Eylül ayında dış ticaret açığında, ihracatın ithalata kıyasla daha fazla azalması sonucunda yıllık bazda artış yaşandı. 2015 yılı Eylül ayında %75.2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2016 yılı Eylül ayında %71.5’e geriledi. Dış ticaret verileri 2016 yılı Ocak-Eylül dönemi itibarıyla incelendiğinde, ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre %2.7, ithalatın ise %6.5 azaldığı görülüyor. Böylece bu dönemde petrol fiyatlarındaki düşük seyrin desteğiyle dış ticaret açığı %14.6 gerileyerek 42 milyar dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yılın ilk dokuz ayında %71.3’e yükseldi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre ise, ihracat Eylül ayında bir önceki aya göre %3 azaldı, ithalat ise %3.1 arttı. Dış ticaret açığı ise Eylül ayında bir önceki aya göre %19.6 artarak 5.3 milyar dolar oldu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret açığına 3 aylık ortalamalar itibarıyla bakıldığında, Mayıs ayı itibarıyla başlayan artışın Eylül ayında yerini azalışa bıraktığı dikkat çekiyor. Söz konusu durumun geçtiğimiz ay Temmuz ayında yaşanan olağanüstü gelişmelerin azalması nedeniyle ihracatta yaşanan artıştan kaynaklanaklanabileceğini ve önümüzdeki aylarda petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketlerin olumsuz etkisiyle Mayıs ayındakine benzer şekilde yerini tekrar artışa bırakabileceğini düşünüyoruz. Sonuç olarak, 2015 yılı Eylül ayında 3.82 milyar dolar olan dış ticaret açığı 2016 yılı Eylül ayında 4.36 milyar dolara yükseldi. 12 aylık kümülatif rakamlarla bakıldığında dış ticaret açığının yıllık bazda %22.2 gerilediği, Ocak-Eylül döneminde ise %14.6 düşüş yaşadığı görülüyor. Veriler çerçevesinde, enerji fiyatlarındaki düşük seyrin dış ticaret açığını sınırlı da olsa olumlu yönde etkilediğini düşünüyoruz. Ancak ithalatın alt kalemlerinden sermaye malları ithalatının düşüş ivmesinin artmasının yanı sıra Ağustos ayında artış yaşayan ara malı ithalatının Eylül ayında azalış yaşaması üçünücü çeyrekteki ekonomik aktivite açısından olumsuz bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor. Eylül ayında 2008’den sonra ilk defa OPEC ülkelerinin ortak karar almasıyla petrol fiyatlarında artış yaşandığını görüyoruz. Söz konusu artışın enerji ithalatı kanalıyla dış ticaret açığı üzerinde artış baskısı yaratma ihtimali bulunuyor. Ancak küresel ekonominin bulunduğu koşullarda düşük bir büyümenin önemli bir risk unsuru olduğu göz önüne alınırsa, petrol fiyatlarında çok sert bir yükselişin yaşanmasını beklemiyoruz. Bu bağlamda, enerji ithalatının önümüzdeki dönemde dış ticaret açığı üzerinde önemli ölçüde olumsuz bir etkide bulunmasını beklemememize rağmen petrol fiyatlarındaki baz etkisinin ve petrol fiyatlarındaki düşüşün sona ermesi nedeniyle yıllık dış ticaret açığındaki daralmanın sonuna gelindiğini düşünüyoruz. Türkiye’nin İran aleyhine doğalgaz fiyatının yüksek olduğu gerekçesiyle açtığı uluslararası tahkim davasını kazanması ve tahkim heyeti tarafından İran’dan ithal edilen doğal gaz fiyatında %10-15 aralığında indirim yapılmasını kararı alınması önümüzdeki aylarda ithalat kanalıyla dış ticaret dengesine olumlu yansıyabilir. Önemli ihracat ortağımız olan İngiltere ve Avrupa Birliği ile ticari ilişkilerimizin Brexit kararından uzun vadede nasıl etkileneceğine yönelik belirsizlikler sürse de normalleşmeye başlayan Türkiye ile Rusya ilişkilerinin önümüzdeki dönemde daha da geliştirilmesi ihracatımıza katkıda bulunabilir. 2015 yılını 63.4 milyar dolar seviyesinde tamamlayan ve Eylül ayı itibarıyla 56.2 milyar dolarseviyesine gerileyen dış ticaret açığının yılın kalan aylarında bir miktar artarak 2016 yılını 61 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz. 2 Haftalık Veri Takvimi (31 Ekim – 04 Kasım 2016) Tarih 31.10.2016 Ülke Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (Eylül) %0.2 %0.1 Chicago PMI Endeksi (Ekim) 54.2 54.0 Dallas Fed İmalat Endeksi (Ekim) -3.7 1.8 GSYH (3. çeyrek, ç-ç) %0.3 -- TÜFE (Ekim, y-y, öncül) %0.4 -- Almanya Perakende Satışlar (Eylül, y-y) %3.7 %1.5 İtalya TÜFE (Ekim, y-y, öncül) %0.1 --- Dış Ticaret Dengesi (Eylül) ABD ÜFE (Eylül, y-y) -%1.1 İngiltere M4 Para Arzı (Eylül, y-y) %5.4 -- Japonya Sanayi Üretimi (Eylül, y-y, öncül) %4.5 %1.9 Perakende Satışlar (Eylül, y-y) -%1.8 -%2.1 Türkiye İmalat PMI (Ekim) 48.3 -- ABD İmalat PMI (Ekim) 53.2 53.2 ISM İmalat Endeksi (Ekim) 51.5 51.7 İngiltere İmalat PMI (Ekim) 55.4 54.5 Japonya Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı -- -- 51.7 -- -- -- ABD Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı ADP Özel İstihdam (Ekim) 03.11.2016 154 Bin Kişi 165 Bin Kişi ISM New York Endeksi (Ekim) 49.6 -- Euro Bölgesi İmalat PMI (Ekim) 53.3 53.3 Almanya İmalat PMI (Ekim) 55.1 55.1 İşsizlik Oranı (Ekim) %6.1 %6.1 Fransa İmalat PMI (Ekim) 51.3 51.3 İtalya İmalat PMI (Ekim) 51.0 51.4 Japonya Tüketici Güven Endeksi (Ekim) 43.0 42.6 Türkiye TÜFE (Ekim, a-a) %0.18 %1.57 ÜFE (Ekim, a-a) ABD Euro Bölgesi %0.29 -- 258 Bin Kişi 256 Bin Kişi Hizmet PMI (Ekim) 52.6 52.5 ISM Hizmetler Endeksi 57.1 56.0 Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları Fabrika Siparişleri (Eylül) %0.2 %0.2 Dayanıklı Mal Siparişleri -%0.1 -%0.1 İşsizlik Oranı (Eylül) %10.1 %10 -- -- ECB Toplantı Tutanakları İngiltere Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı Hizmet PMI (Ekim) 04.11.2016 Beklenti -4.69 Milyar Dolar Türkiye İmalat PMI (Ekim) 02.11.2016 Önceki -4.36 Milyar Dolar (Açıklandı) Euro Bölgesi 01.11.2016 Açıklanacak Veri Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Ekim) ABD Tarımdışı İstihdam (Ekim) İşsizlik Oranı (Ekim) Dış Ticaret Dengesi (Eylül) Euro Bölgesi Japonya ÜFE (Eylül, y-y) -- -- 52.6 52.5 99.74 -- 156 Bin Kişi 175 Bin Kişi %5.0 %4.9 -40.7 Milyar Dolar -38.0 Milyar Dolar -%2.1 -%1.8 Hizmet PMI (Ekim) 53.5 53.5 Hizmet PMI (Ekim) 48.2 -- 3 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 14 15.0 12 10.0 10 8 5.0 6 0.0 4 -5.0 2 0 -10.0 -2 -4 -20.0 -6 2005Ç4 2006Ç2 2006Ç4 2007Ç2 2007Ç4 2008Ç2 2008Ç4 2009Ç2 2009Ç4 2010Ç2 2010Ç4 2011Ç2 2011Ç4 2012Ç2 2012Ç4 2013Ç2 2013Ç4 2014Ç2 2014Ç4 2015Ç2 2015Ç4 2016Ç2 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II 2013-III 2013-IV 2014-I 2014-II 2014-III 2014-IV 2015-I 2015-II 2015-III 2015-IV 2016-I 2016-II -15.0 Tarım Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 35 30 25 20 15 10 5 0 -5 -10 25 20 15 10 5 0 -5 -10 Ağu.16 May.16 Kas.15 Şub.16 Ağu.15 May.15 Şub.15 Kas.14 Ağu.14 -10 Şub.14 İthalat -5 May.14 İhracat 0 Kas.13 Yatırım 5 Ağu.13 Devlet 10 May.13 Tüketim 15 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak: OSD, VakıfBank Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100) 230 210 190 170 150 130 110 90 70 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 Ağu.13 Kas.13 Şub.14 May.14 Ağu.14 Kas.14 Şub.15 May.15 Ağu.15 Kas.15 Şub.16 May.16 Ağu.16 Eyl.03 Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 Kaynak:TÜİK 4 Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı (%) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 85 2700000 2500000 2300000 2100000 1900000 1700000 1500000 1300000 1100000 900000 700000 80 75 70 65 60 PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 60 55 50 45 48.3 40 35 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 30 Kaynak:Reuters 5 Eki.16 Ağu.15 Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Mar.16 Oca.15 Kas.13 Haz.14 Nis.13 Eyl.12 Şub.12 Ara.10 Tem.11 May.10 Eki.09 Mar.09 Ağu.08 55 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 14 12 10 8 6 4 2 0 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 Kaynak: TCMB Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 0.0 -5.0 Kaynak: TCMB Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Gıda 20 250 2500 2000 200 Enerji TÜFE 15 10 1500 -5 Eki.16 Kaynak: TCMB Reel Efektif Döviz Kuru Enflasyon Beklentileri 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Kaynak: TCMB 6 Eyl.16 Eyl.15 Mar.16 Kaynak: TCMB Mar.15 Eyl.10 5.5 99.74 Eyl.14 6 Mar.14 6.5 Eyl.13 7 Mar.13 7.5 Eyl.11 8 TÜFE Bazlı (2003=100) 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 Mar.11 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Eyl.12 Kaynak:Bloomberg Mar.12 Şub.16 Haz.15 Eki.14 Şub.14 Haz.13 Eki.12 Şub.12 Haz.11 Eki.10 0 Şub.10 100 0 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 500 5 Eyl.08 Mar.09 1000 150 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 14.0 İstihdam Oranı (%) 53 13.0 51 12.0 49 11.0 47 10.0 9.0 45 8.0 43 7.0 41 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 Kaynak: TOBB 7 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 Eyl.04 May.04 Kas.04 Eyl.05 May.05 Kas.05 Eyl.06 May.06 Kas.06 Eyl.07 May.07 Kas.07 Eyl.08 May.08 Kas.08 Eyl.09 May.09 Kas.09 Eyl.10 May.10 Kas.10 Eyl.11 May.11 Kas.11 Eyl.12 May.12 Kas.12 Eyl.13 May.13 Kas.13 Eyl.14 May.14 Kas.14 Eyl.15 May.15 Eyl.16 Kas.15 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 -12000 0 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 -30000 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 105.0 140 95.0 120 85.0 100 75.0 80 65.0 60 55.0 40 Kaynak: TCMB 8 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) 10000 57 0 47 -10000 37 -20000 Eyl.16 Kaynak:TCMB Kaynak: TCMB Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 9 2015 2014 2013 2012 60 2011 200 2010 110 2001 250 2009 160 2008 300 2007 210 350 35.3 2006 260 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2005 400 310 2004 450 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 2003 500 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 2002 Mar.16 Eyl.15 Mar.15 Eyl.14 Eyl.13 Mar.14 Mar.13 -3 Eyl.12 7 -60000 Mar.12 17 -50000 Eyl.11 -40000 Mar.11 27 Eyl.10 -30000 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) 20 20 15 15 10 10 5 5 0 0 -5 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 Eyl.14 Mar.15 Eyl.15 Mar.16 Eyl.16 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 Eki.14 Nis.15 Eki.15 Nis.16 Eki.16 25 Nominal Faiz Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.5 1.5 -2.70 0.50 98.6 Euro Bölgesi 1.6 0.5 3.20 0.00 -8.00 Almanya 1.8 0.70 7.30** 0.00 97 Fransa 1.10 0.50 -0.13 0.00 -14.60 İtalya 0.98 -0.10 2.13 0.00 108.00 Macaristan 2.60 0.60 2.26** 0.90 -20.30 Portekiz 0.90 0.70 0.45 0.00 -10.70 İspanya 3.20 0.70 0.98** 0.00 -4.80 Yunanistan -1.00 -0.10 -0.00 0.00 -63.60 İngiltere 2.30 1.00 -4.33 0.25 -3.00 Japonya 0.80 -0.50 3.33 -0.10 43.00 Çin 6.70 1.90 2.67 4.35 104.60 Rusya -0.60 6.40 2.93** 10.00 -- Hindistan 5.30 5.30 -1.25 6.25 -- Brezilya -3.78 8.48 -4.31** 14.00 104.40 G.Afrika 0.60 6.10 -5.44** 7.00 -11.00 3.09 7.28 -5.40** 7.50 74.04 Türkiye Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2015 yılı verileridir. ** 2014 verileri. 10 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2014 2015 En Son Yayımlanan 2016 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 748 167 1 952 638 525 932 (2016 2Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y, %) 3.0 4.0 3.1 (2016 2Ç) 3.40 Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 2.6 4.6 2.2 (Ağustos 2016) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.6 75.8 76.4 (Ekim 2016) -- İşsizlik Oranı (%) 9.9 10.3 10.7 (Temmuz 2016) 10.50 TÜFE (y-y, %) 8.17 8.81 7.28 (Eylül 2016) 8.00 ÜFE (y-y, %) 6.36 5.71 1.78 (Eylül 2016) -- Fiyat Gelişmeleri Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 251,991 312,309 348,037 (21.10.2016) -- M2 1,018,546 1,206,005 1,326,045 (21.10.2016) -- M3 1,063,151 1,249,183 1,370,626 (21.10.2016) -- Emisyon 77,420 94,464 1,135,218 (21.10.2016) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 106,314 95,703 101,498 (21.10.2016) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 7.50 7.25 7.25 (27.10.2016) -- TRLIBOR O/N 11.25 11.28 8.39 (27.10.2016) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Dengesi -43,552 -32,228 -1,776 (Ağustos 2016) -34,600 İthalat 242,177 207,234 15,296 (Eylül 2016) -- İhracat 157,610 143,839 10,934 (Eylül 2016) -- Dış Ticaret Dengesi -84,567 -63,395 -4,361 (Eylül 2016) -61,000 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 414.6 440.1 463.0 (Eylül 2016) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 197.5 237.5 249.8 (Eylül 2016) -- Kamu Net Borç Stoku 187.1 161.0 161.0 (2015) -- Kamu Ekonomisi (Milyar TL) 2014 Eylül 2015 Eylül Bütçe Gelirleri 30.34 33.84 36.08 (Eylül 2016) -- Bütçe Giderleri 39.55 47.94 52.98 (Eylül 2016) -- Bütçe Dengesi -9.21 -14.10 -16.91 (Eylül 2016) -- Faiz Dışı Denge -4.58 -7.72 -10.67 (Eylül 2016) -- 11 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar [email protected] Cem Eroğlu Müdür [email protected] 0212-398 18 98 Buket Alkan Müdür Yardımcısı [email protected] 0212-398 19 03 Fatma Özlem Kanbur Uzman [email protected] 0212-398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman [email protected] 0212-398 19 02 Elif Engin Uzman [email protected] 0212-398 18 92 Sinem Ulusoy Uzman [email protected] 0212-398 19 05 Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı [email protected] 0212-398 18 93 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.