Açması müm kün
advertisement
T. B. M. M. B : 65 EROL AĞAGİL Kırklareli) — Açması müm­ kün; yan'i engelleyen bir hüküm yok. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIMCICI İSMET KAYA ERDEM (İzmir) — İhtiyarî olmaz; yani Türkiye'de şube aça­ rak faaliyet göstermesi mümkün değil. Usu­ lü, statüsü buna müsait değil. Bankacılık faaliyeti yapmıyor, projelere .kredi veriyor. Onun için, bura­ larda şube açması mümkün değil. Biz, belirİ b'ir imtiyaz, belirli bir farklı muame­ le yapmadığımız kanaatindeyiz ve bunun için de, Anayasaya aykırı şekilde bazı kimselere farklı mu­ amele yapılıyor olarak da görmüyoruz. Burada geti­ rilen muafiyet veya istisna, bir haksızlığı ortadan kaldırıyor. Yani, normal yolla kredi olarak alsa ve ismine de «faiz» d'iyebilseydi, böyle bir kanuna ih­ tiyaç yoktu. Bunu sağlamak için getirilen bir şey­ dir. Verilen, imitiyaz değil, haksızlığın teîâfiisidir. O yönüyle de Anayasa ile bir alâkası yoktur. EDİP ÖZGENÇ (îçd) — Sayın Bakan, verilen 'İmtiyazın Türkiye'ye ne gibi bir faydası vardır? (BAŞKAN — Efendilim, soru sordular, Sayın Ba­ lkan da cevap veriyorlar; karşılıklı konuşmayalım. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIM­ CISI İS>MBT KAYA ERDEM (İzmir) — Biz, pro­ jelerimizin finansmanı için 674 milyon dolar kredi aldık. BAŞKAN — Sayın Bakan, cevap vermek mecbu­ riyetinde değilsiniz, sorulan sorulara cevap veriniz lütfen. EDİP ÖZGENÇ (İçel) — Kiralamada verm'iyor musunuz? BAŞKAN — Bitti imi efendim. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIM­ CISI İSMET KAYA ERDEM (İzmir) — Bitti efen­ dim. BAŞKAN — Teşekkür ederim efendim. ıSayın Nuri Üzel, buyurun efendim. M. NURİ ÜZEL (Eskişehir) — Sayın Başkan, İslaim Kalkınma Bankasına Vergi Muafiyeti Tanın­ ması Hakkındaki Kanun Tasarısının, 1 inci madde­ sinin i(c) fıkrasında «Her türlü menkul ve gayrimen­ kul mal ikbilsapllan ile bunların devir ve temlikleri her türlü vergi, resim^ ve harçtan muaftır» diyor. Acaba bu banka, Türkiye'de iştirak ettiği projeler itibariyle kredi verirken, nasıl bir menkul ve gay­ rimenkul mal iktisabında bulunacaktır ve ne sebeple gayrimenkul mal iktisabında bulunması gerekmek­ tedir? 11 , 2 . 1986 0: 1 1 İkinci sorum : (İslam Kalkınma Bankasının krediaçtığı başka hangi ülkeler vardır İd, bu nevi muafi­ yetler bu ülkelerde de tanınmıştır; acaba tetkik edilımiş midir? Teşekkür eder'üm./ IBuyurun Sayını Bakan, DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIM­ CISI İSMET KAYA ERJDEM (İzmir) — Sayın Baş­ kan, bu bahsedilen fılkrada zikredilen konu Mzing ı(lea'sing) esasıdır; yani kiralamadır. Bir fabrikanın, b'ir makinen'in veya bir gayrimenkulun mülkiyetine ait verdiği kredinin karşılığı olarak faiz alamadığı için, bunun mülkiyeti kendisinden olmak üzere, Tür­ kiye'de temliık eder, ilgili menkul veya gayrimen­ kulu kullanır ve bunun karşılığında da belirli bir miktar parayı da banka alır. Bu bir ölçüde faiz gelirlerini karşılayan veya kredi olarak verdiği para­ nın karşılığı olan paradır. Bu bakımdan, temlik ko­ nulmasının anlamı, bu kiralamayı bir ölçüde sağlaya­ bilmek içindir. Verdiği bir şeyin mülkiyeti kendistindedir. Ne kadar süreyle kendisindediir? 5 sene için kredi açmışsa, 5 sene müddetle, mülkiyeti, İslam Kalkınma Biankasındadır; kullanma hakkı da, bunu satın alan, Türkiye'deki kuruluşundadır. Bu müd­ det zarfında, belirli ölçülerde kira öder ve 5 sene sonra da bunun bedelini ödemek suretiyle muamele tamamlaniır. Bu bir nevi, borç almanın diğer bir usulüdür. Kanun tasarısının 1 inci maddesinin (c) fık­ rasındaki hükmün nedeni ise şudur: Temliklerin bu şekilde konulmasının nedeni, bu imkânı sağlamak içindir. İtkine! sorunuza cevabım ise şudur: 4(1 İslam ül­ kesinden, peitrol zengini bir - iki ülke hariç, diğer hepsi buradan kredi alarak kullanmıştır ve banka­ nın bu fonksiyonu, her geçen gün daha da artmak­ tadır, Bu kuruluş, tsılam ülkeleri arasında ticaretin gel'i'şmesinde büyük rol oynayan, hakikaten faydalı ve destekîenmesü lazım gelen bir kuruluştur. Arz ederim. İM. NURİ ÜZEL (Eskişehir) — Sayın Başkan, sorum cevaplanmadı. Ben, 411 ülkeden hangileri bu kuruluşa muafiyet tanımıştır diye sormuştum. DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIM­ CISI İSMET KAYA ERDEM (İzmir) — Efendim, 41 ülkeden hepsi de tanımıştır.
