Anayasa Hukukunun Temel Kavramları

ÜNİTE 1:
Anayasa Hukukunun Temel Kavramları
ÜNİTE 2:
18. Yüzyılın Anayasacılık Hareketleri
ÜNİTE 3:
Anayasa İle Sınırlanmış Yönetim, Temel Haklar ve Anayasa
Yargısı
ÜNİTE 4:
Devlet Şekilleri ve Hükûmet Sistemleri
1
ÜNİTE 5:
Osmanlı İmparatorluğu’nun Anayasal Gelişmeleri ve Modern
Türkiye’nin Kuruluşu
ÜNİTE 6:
1924 Anayasası
ÜNİTE 7:
1961 Anayasası
ÜNİTE 8:
1982 Anayasası
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 1
Dersin Adı : Anayasa I
Dersin Kodu : HUK115U
Dersin Dönemi :Güz
Dersin Kredisi :4
2
Dersin Soru Sayısı : 20
Ara Sınav Sorumlu Üniteler : 1-4
Dönem Sonu Sınavı Sorumlu Üniteleri: 1-8
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 2
ÜNİTE:1
Anayasa Hukukunun Temel Kavramları
Örnek Soru
'Yeni güç
kaynağı çok
az kişinin
elinde olan
para değil,
çoğu insanın
elinde olan
bilgidir.'
Anayasayı katılaştırma yöntemlerinden hangisi 1982 Anayasası
tarafından öngörülmemiştir?
A - Nitelikli çoğunluk
B - Halkoylaması
C - Değişmezlik yasağı
D - Dönem yasağı
E - Devlet başkanının veto yetkisi
Doğru Cevap: D
Bir devletin hukuk düzenini kuran ve şekillendiren anayasa,
John Naisbitt
devletin üç temel organı olan yasama, yürütme ve yargı
organlarının kuruluşunu, işleyişini ve karşılıklı yetkilerini
düzenleyen ve birey hak ve özgürlüklerini öngören temel hukuk
metnini ifade etmektedir. Anayasanın bir ülkenin hukuk düzeninin
en üst noktasında yer aldığını ifade eden anayasanın üstünlüğü
kuralı gereğince, diğer hukuk kuralları anayasadan sonra gelirler.
Anayasanın üstünlüğü kuralı, basitçe, kanunların anayasaya aykırı
olamayacağı şeklinde tanımlanabilir. Bu kuralın, sadece teorik bir
anlam ifade etmemesi için uygulamada anayasaya aykırı kanunların
hukuk sisteminden tasfiye edilmesi gerekmektedir. Bu tür bir
tasfiye işlemi olmaksızın anayasanın üstünlüğü, pratik bir değer
ifade etmeyecektir. Anayasa hukuku, devletin üç temel organı olan
yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini,
karşılıklı ilişkilerini ve bireylerin devletin üstün gücü karşısında
sahip olduğu hakları inceleyen bir hukuk dalıdır. Aynı zamanda,
bireylerin devlet karşısındaki konumunu ve bu çerçevede hak ve
özgürlüklerin kapsamı ve niteliği ile bunlara ilişkin koruma
mekanizmaları da anayasa hukukunun konuları
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 3
3
arasında yer almaktadır. Anayasa kavramı, çeşitli açılardan sınıflandırılabilir. Farklı kriterler esas alınarak
yapılan sınıflandırmalarda maddî ve şeklî anayasa, yazılı ve yazısız anayasa, esnek ve katı anayasa gibi çeşitli
alt tipler ortaya çıkmaktadır.
Devletin üstün iktidarını sınırlamak ve böylece iktidarın önceden tahmin edilmesi imkânsız, keyfî
tezahürlerini önlemenin en önemli araçlardan biri olan anayasaların herkes için bağlayıcı olması
gerekmektedir. Bu nedenle anayasa metni, her şeyden önce devlet otoritesini kullanan tüm organ ve
makamların varoluş koşullarını ve yetkilerini düzenler. Böylece anayasaya dayanan bir devlet düzeni
oluşturulmuş olur. Bunun sonucu olarak anayasa normlarının hukuk sistemi içinde en üst norm olması ve
herkesin ve devletin bu kurucu metne aykırı hareket etmemesi anayasanın üstünlüğü ve bağlayıcılığının bir
gereğidir.
Toplumu oluşturan farklı grupların hangi koşullar çerçevesinde birlikte yaşayabileceklerini gösteren belgeler
olan anayasaların, parlamentoların âdi çoğunlukları tarafından kolayca değiştirilmemesini sağlayan en önemli
özellik katılıktır. Böylece anayasa değişikliği, farklı siyasî ve sosyal grupların parlamentodaki temsilcilerinin
oydaşmasıyla mümkün hâle gelebilecektir.
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 4
4