ağ teknolojileri - Cemal TANER #Instructor

AĞ TEKNOLOJİLERİ
CEMAL TANER
CISCO NETWORKING
ACADEMY INSTRUCTOR
Bir Ağ Hikâyesi(Aşk Değil )
ÖNSÖZ
Bilişim teknolojilerindeki gelişmelerin
ışık hızı ile geliştiği günümüzde herkes
artık bir ağın parçası olmaktadır.
Özellikle mobil cihazların kullanımın
artması ile hepimiz en büyük ağ olan
Interneti
günlük
hayatımızın
vazgeçilmez bir parçası haline getirdik.
Bu kitap ağ temelleri konusunda
başlangıç
seviyesinde
bilgiler
vermesinin
yanı
sıra
Meslek
Yüksekokullarımızdaki
Bilgisayar
Programcılığı Bölümlerinde okutulan
Ağ Temelleri ve Bilgisayar Ağ
Sistemleri dersine kaynak olmak
üzere
hazırlanmıştır.
CISCO
eğitmenliğinin verdiği bilgi ve tecrübe
ile kitap formatından daha çok ders
anlatır şekilde yazılmıştır.
Faydalı olması temennisiyle…
Cemal TANER
Manisa-2012
Bilgisayarlar kendi başlarına
özgürce takılırken Muhasebe
bölümündeki Zeynep Hanım bir
rapor yazıyor. Bu raporu bir
yazıcıdan yazdırması lazım ama
tabi o zamanlarda yazıcılar çok
pahalı ve sadece bölüm
amirinin odasındaki bilgisayara
bağlı bir nokta vuruşlu yazıcı
var. Zeynep Hanım PW
programı ile hazırladığı raporu
aşağıda gördüğünüz bir diskete
kaydediyor ve bölüm amirinin
odasına gidiyor
Daha sonra oradaki
bilgisayardaki disket sürücüye
disketi takıp raporu açıp
yazdırıyor ve masasına geri
dönüyor. Ne kadar zahmetli
değil mi?
Günümüzde nasıl acaba?
Hiç düşündünüz mü?
Ağ Teknolojileri
Sayfa 2
1. AĞ TEKNOLOJİLERİNE GİRİŞ
1.1.
AĞ NEDİR?
Bilgisayarların ilk üretilmeye başladığı yıllarda, bilgisayarlar tek başlarına
çalışıyor ve başka bilgisayarlar ile iletişim kurma ihtiyacı hissetmiyorlardı.
Internet’in temelini de oluşturan ARPANET projesi, aslında farklı yerlerde
bulunan bilgisayarlar arasında haberleşme sağlanması ve kaynak ve
dosyaların paylaşılması amacını taşıyordu.
Daha sonraki yıllarda birçok faydasından ötürü bilgisayarların birbirleri
ile bağlanarak ağ (network) oluşturulması daha çok tercih edilir olmuştur.
1.2.
AĞ SİSTEMLERİNİN YARARLARI
Ağ kurmaktaki temel amaç paylaşımdır. (sharing) Bu şekilde maddi olarak
tasarruf yapılırken, zamandan da kazanılmaktadır.
Program Paylaşımı: Merkezi bir sunucuya kurulmuş programa tüm
kullanıcılar erişebilir böylelikle her bilgisayara ayrıca programın kurulmasına
gerek kalmaz ve ortak çalışma aynı dosyalar üzerinde değişiklik yapma
imkânı doğar.
Dosya Paylaşımı: Ağ üzerinde tüm kullanıcıların ortak kullanabileceği ya da
sadece kendilerinin ulaşabileceği alanlarda dosyalar, programlar
paylaşılabilir.
Yazıcı Paylaşımı: Her bilgisayara yazıcı kurmak yerine bir bilgisayara bağlı bir
yazıcıyı paylaşıma açarak veya bir ağ yazıcısını ağda paylaşıma açarak,
donanım maliyetinden büyük tasarruf yapılır.
Güvenlik: Kullanıcılar parola ile ağa bağlandıkları takdirde yetkisiz kişilerin
ağ kaynaklarına, dosyalara erişmesi engellenmiş olur.
Merkezi Yönetim: Bir ağ yönetici ağdaki tüm bilgisayarları tek bir
merkezden yöneterek güvenlik sağlar ve program kurma güncelleme gibi
işlemleri daha kolay gerçekleştirir.
Ağ Teknolojileri
Sayfa 3
1.3.
TEMEL AĞ BİLEŞENLERİ
Şekilde görüldüğü gibi bir ağı oluşturan birçok bileşen vardır. Kişisel
bilgisayarlar, sunucular, yazıcılar, anahtarlar, kablolar gibi. Bu bileşenler
dört ana kategoriye ayrılabilir:




Konak Bilgisayarlar (Hosts): Ağ üzerinde bir IP adresine sahip,Kişisel
bilgisayar,ağ yazıcısı ve sunucu gibi son kullanıcı cihazıdır.
Paylaşılan çevresel aygıtlar: Ağ üzerinde bir IP adresine sahip
değillerdir. Bağlı oldukları cihaz üzerinden ağdaki diğer cihazlarla
iletişim kurarlar. Tarayıcı, yazıcı,web kamerası gibi.
Ağ iletişim cihazları:Konak bilgisayarları birbirine bağlayan veri
trafiğinin üzerlerinden aktığı dağıtıcı (hub), anahtar( switch)
yönlendirici (router) gibi cihazlardır.
Ağ iletişim ortamı:Konak bilgisayar ve ağ cihazlarını birbirine
bağlayan bakır, fiber optik veya kablosuz bağlantı ortamlarıdır.
Bunu Biliyor musunuz?
ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network, Amerikan Gelişmiş Savunma
Araştırmaları Dairesi Ağı), yeni adıyla DARPA (Defence Advanced Research Projects
Agency, ABD Savunma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Ajansı) için soğuk savaş
sırasında geliştirilmiş dünyanın ilk çalışan paket anahtarlama ağı olmasının yanı sıra
İnternetin de atasıdır. Araştıma ve araştırmacıları birbirine bağlamak amacıyla
geliştirilen ARPANET, daha sonraları Internet'in gelişmesine yol açan TCP/IP
protokolünün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kaynak:wikipedia
Ağ Teknolojileri
Sayfa 4
1.4. BİLGİSAYARLARIN AĞDAKİ ROLLERİ
Bilgisayarlar ağ ortamında farklı roller ve görevler üstlenebilir. Bir bilgisayar
veri alırken ve gönderirken farklı roller üstlenir. Bir bilgisayar istemci
olabilir, sunucu olabilir veyahut her ikisi de olarak görev yapabilir. İstemci
herhangi bir hizmeti talep ederken, sunucu bu hizmeti sağlayan
bilgisayardır. Örneğin bir web sayfasına bağlanmak istediğimizde bizim
bilgisayarımız web istemcisi iken, bize web sayfası hizmetini sağlayan
bilgisayar web sunucusu rolündedir.
1.4.1. Eşler arası ağlar
Bir bilgisayar hem istemci hem sunucu rollerini üstleniyor ve bunu sağlayan
bir işletim sistemi ile çalışıyorsa bu gibi bilgisayarlardan oluşan ağa eşler
arası ağ (peer-to-peer networks) denir. Örneğin 8-10 bilgisayardan oluşan
küçük bir ağda bilgisayarımdaki tatil resimlerini bir klasöre kopyalayıp o
klasöre ağda paylaştığımda benim bilgisayarım sunucu, o resimlere bakan
diğerleri istemci rolündedir. Veyahut ben bilgisayarımda yazdığım bir metni
arkadaşımın bilgisayarına bağlı paylaşıma açılmış yazıcıda yazdırdığımda
benim bilgisayarım istemci arkadaşımın bilgisayarı sunucu rolünü
görmüştür.
Ağ Teknolojileri
Sayfa 5