ICE - İnşaat Mühendisleri Odası

TMH
zeminin kayma direnci ve sönüm de gerekli parametrelerdir. Diğer faktörler deformasyon hızına bağlı
rijitlik, boşluk suyu basıncı artışı, kesme sırasında
hacim değişimi, artımsal deformasyonun yönü ve
gerilme dolayisiyle meydana gelen anizotropi olarak
sıralanabilirler.
1.4. Zemin-Yapı-Su Sisteminin Dinamik Analizi
Depreme maruz kalan açıkdeniz yapısının tepkisi
dinamik karakterdedir. Bu tepkiyi yöneten bağıntı
Mx” + Cx’ + KX = F(t)
olarak ifade edilebilir. Burada M, C ve K dinamik sistemin kütle, sönüm ve rijitlik matrisleridir. F deprem
dolayisiyle meydana gelen dış kuvvettir. X hareketi
ifade eden deplasman bileşenidir, t ise zamanın fonksiyonudur. Eşitliğin solu vibrasyona tabi sistemi,
sağı ise yüklemeyi ifade etmektedir. Çözüm için son
otuz yılda çeşitli analitik modeller geliştirilmiştir.
Metotlar kabaca şöyle sıralanabilir:
- Bağlantısız analiz, yani temel zemini ve yapı ayrı
ayrı analize tabi tutulurlar (yarı-sonsuz ortam
modelleri).
- Tüm zemin-yapı sisteminin analizi
Zemin davranışını ardışık lineer bir yaklaşımla veya
lineer olmayan gerilme-deformasyon yaklaşımıyla
ifade eden bağıntılar.
Yapıyı çevreleyen su analize ekseriya yapısal bir kütle
olarak dahil edilir.
Deprem yükünün düşey bileşeni, sürükleme kuvvetleri ve suyun ilave kütlesi, yapının su içindeki ağırlığının zemin özelliklerine etkisi, zemin-yapı etkileşimi
nedeniyle meydana gelen deformasyonların zemin
rijitliğine ve sönüme etkisi açıkdeniz yapıları için
önemli faktörlerdir.
KAYNAKLAR
Özüdoğru, K. (1992) Geotechnical and aseismic design of
offshore structures. (RIL) Fin İnşaat Mühendisleri Odası
zemin dinamiği semineri notları, 18 sf.
Poulos, N. G. (1988) Marine Geotechnics, Unwin Hyman
Ltd., London, 473 sf.
Selnes, P. B. (1982) Teotechnical problems in offshore earthquake engineering. Norwegian Geotechnical Institute,
Publication 140 sf.
Selnes, P. B. (1980) Earthquake parameters for use in engineering design in Scandinavia. Norwegian Geotechnical
Institute, Publication 130 sf.
Toğrol, E., Özüdoğru, K.
Deniz Geotekniği Boğaz-içi
Üniversitesi Yayını, (1982) İstanbul, 86 sf.
İngiltere İnşaat Mühendisleri Enstitüsü
(ICE)'den Ödül
Prof. Dr. Yalçın Yüksel’in yürütücülüğünde,
Yıldız Teknik Üniversitesi Araştırma Projeleri
Koordinatörlüğünce desteklenen “Doğu
Marmara Depreminin Deniz Yapıları ve Kıyı
Alanlarına Etkisi” isimli Araştırma Projesi
çalışmasından Uluslararası Makale “Water and
Maritime Eng. Journal’da” 2003
yılında yayınlanmıştır.
Bu çalışma, ICE İngiltere tarafından en iyi araştırma olarak ödülüne layık görülmüş ve “Overseas
Prize” (birincilik) ile ödüllendirilmiştir.
1904 yılından bu tarihe kadar
Institution of Civil Engineers her yıl
Dünyada İngiltere adaları dışında
yapılan en iyi iki çalışmaya bu
ödül vermektedir. 2004 yılında
“Overseas Prize” taafından birinci
olarak aşağıdaki çalışma ödül
almıştır. Ödül töreni 02.10.2004
tarihinde Londra’da yapılmıştır.
Ödül alan eser: Effects of Eastern
Marmara Earthquake on Marine Structures and
Coastal Areas
Yazarlar: Prof. Dr. Yalçın Yüksel, Assoc. Prof. Dr.
Bedri Alpar, Eng. Oya Özgüven, Assoc. Prof. Dr.
Esin Çevik, Assoc. Prof. Dr. A. Cevdet Yalçıner,
Assis Prof. Dr. Yeşim Çelikoğlu
TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 431 - 2004/3
59