Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi

Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi
Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi:
1
1299-1399 yılları arası
Örnek bir medrese
• 1307 - İznik'in sıkıştırılması ve Yalova akını.
• 1308 - Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut
Alp’in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim
alındı.
• 1308 - İmralı Adası'nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası'na dayanmaları.
• 1308 - Koçhisar'ın Fethi
• 1313 - Harmankaya Tekfuru Köse Mihail'in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması.
Osman Gazi
• 1299 - Söğüt'de Osmanlı'nın Osman Gazi tarafından
kurulması
• 1320 - Osman Gazi’nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu
Orhan Bey yönetimi ele aldı.
• 1300 - Yondhisar ve Yenişehir kalelerin fethi.
• 1321 - Mudanya'nın fethi
• 1300 - Yenişehir'in başşehir yapılması.
• 1324 - Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı'nın fethi.
• 1302 - Koyunhisar Muharebesi Osman'ın bölgede
lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu
(Devlet-i Aliyye, Halil İnalcık)
• 1326 - Orhan Gazi'nin tahta geçişi
• 1326 - Bursa'nın Osmanlılar tarafından alınışı
• 1302 - Köprühisar'ın Fethi
• 1331 - İznik'in Osmanlılar tarafından alınışı
• 1303 - İznik Kuşatması
• 1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması
• 1303 - Marmaracık Kalesi'nin Fethi
• 1334 - Karesi Beyliği'nin ilhakı
• 1306 - Dinboz Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve
Ulubad kalelerinin fethi.
• 1337 - Kocaeli'nin Fethi
• 1306 - İlk askeri antlaşma
• 1345 - karesi beyliğinin Osmanlı`lara katılması
1
2
1
1299-1399 YILLARI ARASI
Lapseki
Biga
Gönen
Çanakkale
Trola
Ezine
Manyas
Çan
Susurluk
Yenice
Bayramiç
(Fırt ma‘a Şamlı)
Ömürköy
Balya
Ayvacık
Edremit
Kepsut
Dursunbey
Balıkesir
İvrindi
Havran
Burhaniye
Savaştepe
Bigadiç
(Giresun)
Ayvalık
Soma
Bergama
Sındırgı
Kırkağaç
Foça
Karesi Beyliği'nin muhtemel sınırları
Osmanlı seferleri
Karesi Beyliği
• 1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
• 1349 -1352 - Bizans’a yardım için Süleyman Pa- I. Murat
şa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı
• 1354 - Gelibolu'nun Osmanlılar tarafından alınışı
• 1361 - Edirne'nin fethi
• 1361 - Edirne'nin başkent oluşu
• 1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı
• 1362 - İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar
yağlı güreşleri
• 1362 - Kadıaskerliğin teşkili
• 1363 - Pençik Kanununun çıkışı
• 1364 - Sırpsındığı Savaşı
• 1366 - Gelibolu'nun Osmanlıların elinden çıkışı
• 1371 - Çirmen Savaşı
• 1376 - Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü
• 1377 - Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi
Orhan Gazi
• 1352 - Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
• 1353 - Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından alınışı
• 1385-1386 - Niş ve Sofya'nın Osmanlılar tarafından
alınışı
• 1388 - Ploşnik Muharebesi ve Balkan ittifakının teşekkülü
• 1389 - I. Kosova Savaşı
• 1389 - I. Murat'ın ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta
geçişi
3
• 1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
• 1390 - Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması
• 1390 - Gelibolu Tersanesi'nin inşası
• 1391 - İstanbul'un kuşatılması
• 1391 - Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul
etmiştir.
• 1392 - Üsküp'ün fethi
• 1392 - Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
• 1392 - Hamitoğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması.
• 1392 - Kırkdilim Muharebesi
• 1392 - İşkodra'nın fethi
I. Bayezid
• 1393 - Amasya'nın fethi
• 1393 - Tırnova'nın fethi Böylece siyasi anlamda
devam eden Bulgar krallığı tümüyle kaldırılarak
Bulgaristan’ın tamamı ele geçirildi
• 1395 - Anadolu Hisarı'nın inşa edilmesi.
• 1396 - Niğbolu Savaşı
• 1397-1398 - Karaman Beylerbeyliği'nin Osmanlı
hakimiyetini kabulü
• 1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü
• 1398 - Karadeniz beyliklerinin ilhakı
2
1400-1499 yılları arası
• 1400 - Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin
yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım
Bayezid tarafından inşa edilmesi
• 1402 - Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid'in esir
düşmesi
• 1402 - 1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar
Timur'un Anadolu'ya seferi ve Ankara Muharebesi'nden sonra
Anadolu'da önemli ilerlemeleri
• 1417 - Avlonya'nın fethi
• 1418-1420 - Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
• 1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Cami'nin yaptırılması
• 1421 - Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta geçişi
• 1422 - Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı
• 1409 - Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı
eserin yazılışı
• 1422 - Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı
İstanbul Kuşatması
• 1411 - I. Mehmed'in tahta çıkışı
• 1425 - Molla Fenari'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
• 1413 - I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
• 1416 - Şeyh Bedreddin isyanı
• 1416 - Macaristan Seferi
• 1425 -1426 - Tekeoğulları Beyliği'nin topraklarının
Osmanlılara geçmesi
• 1427-1428 - Germiyanoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
4
2
1400-1499 YILLARI ARASI
• 1432 - Fatih Sultan Mehmed'in doğumu
• 1434 - Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması
• 1439 - Semendire'nin Osmanlılar tarafından alınışı
• 1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in
tahta geçişi ve Varna Savaşı
• 1445 - II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın
ikinci defa geçişi
I. Mehmet
II. Mehmed İstanbul'u Fethederken (1453)
• 1447 - Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli
Camii'nin yaptırılması
• 1448 - II. Kosova Savaşı
• 1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci
defa tahta geçişi
• 1453 - İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın camiye çevrilmesi
• 1453 - Enez'in Fethi
• 1454 - II. Mehmed'in Birinci Sırbistan Seferi
• 1455 - II. Mehmed'in İkinci Sırbistan Seferi
II. Murat
• 1430 - Selanik'in Fethi
• 1455 - Boğdan Voyvodalığı'nın Osmanlı'ya bağlılığını bildirmesi
• 1456 - II. Mehmed'in Üçüncü Sırbistan Seferi, Belgrad kuşatmasının başarısız olması
5
• 1468 - Karamanoğulları Beyliği'nin Osmanlılar tarafından yıkılışı
• 1468 - II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı
Sarayı'nın tesisi
• 1470 - Eğriboz'un Fethi, Ağrıboz adasının fethi
• 1470 - Kıreli Muharebesi, Akkoyunlular'a karşı zafer
• 1473 - Otlukbeli Savaşı'nda Akkoyunlu ordusuna
karşı zafer
• 1475 - Kefe ve Azak'ın Cenevizlilerden alınışı
II. Mehmed (1480)
• 1458 - II. Mehmed'in Birinci Mora Seferi, Atina'nın
Fethi
• 1459 - II. Mehmed'in Dördüncü Sırbistan Seferi,
Başkent Semendire'nin Fethi ve Sırbistan'ın tamamen ilhakı
• 1460 - II. Mehmed'in İkinci Mora Seferi, Mora'nın
Fethi
• 1461 - Trabzon Rum İmparatorluğu'nun Osmanlılar
tarafından yıkılışı
• 1461 - Candaroğulları Beyliği'nin ilhakı
1481'de Osmanlı Devleti
• 1475 - Kırım hanı Mengli Giray Han'ın
Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım'ın
Osmanlı'ya bağlanması
• 1475 - Başarısız Boğdan seferi
• 1476 - Boğdan seferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı
topraklarına katıldı
• 1461 - Cenevizlilerden Amasra'nın alınışı
• 1478 - II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
• 1462 - II. Mehmed'in Eflak Seferi, Eflak'ın tekrar
Osmanlı idaresine girmesi
• 1478 - II. Mehmed'in Üçüncü Arnavut Seferi seferi,
Arnavutluğun tamamen fethi
• 1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması
• 1479 - Korfu hariç tüm İyonya adalarının fethi
• 1463 -1470 - İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası
• 1479 - Osmanlı-Venedik Antlaşması ile Fatih'in
Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma
hakkı tanıyan ahidname vermesi
• 1463 - II. Mehmed'in Birinci Bosna Seferi,
Bosna'nın Fethi
• 1464 - II. Mehmed'in İkinci Bosna Seferi, Bosna'nın
fethinin tamamlanması
• 1466 - II. Mehmed'in Karaman seferi
• 1466 - II. Mehmed'in Birinci Arnavut Seferi
• 1467 - II. Mehmed'in İkinci Arnavut Seferi
• 1480 - Otranto Seferi
• 1480 - Başarısız Rodos Kuşatması
• 1480 - Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak
ikiye ayrılması
• 1481 - Mısır seferine çıkan II.Mehmed'in ölümü ve
II. Bayezid'in tahta çıkışı
6
3
1500-1599 YILLARI ARASI
3 1500-1599 yılları arası
I. Selim
II. Beyazid
• 1481 - 100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
• 1482 - Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos’a ilticası
• 1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı
• 1484 - Boğdan Seferi ve Kili ile Akkirman'ın fethi
• 1485 - Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
• 1486 - Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi
(Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
• 1488 - II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid
Darü'ş-şifası'nın yapımı
• 1489 - Memlüklere karşı toprak kaybı
• 1491 - Osmanlı-Memlük Barışı
• 1492 - Macar Seferi
• 1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi
• 1494 - Şehzade Süleyman'ın doğumu
• 1495 - Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü
• 1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi
Piri Reis’in Haritası
• 1498 - Lehistan Seferleri
• 1500 - Modon, Navarin ve Koron'un alınışı
• 1499 - Venedik Harbi
• 1502 - Venedikle sulh
7
• 1508 - Çaul seferi
• 1509 - Diu seferi
• 1511 - Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim
Hareketi
• 1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta
geçişi
• 1514 - Çaldıran Savaşı, Tebriz'e giriş
• 1516 - Mısır Seferi ve Mercidabık Savaşı
• 1517 - Ridaniye Savaşı ve Kahire'ye giriş
• 1517 - Haremeyn'in himaye altına alınması
• 1517 - Piri Reis'in Mısır'da Yavuz Sultan Selim'e ilk
dünya haritasını sunması
• 1519 - Celali isyanları
• 1519 - Cezayir'in iltihakı
• 1520 - I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın tahta geçişi
• 1521 - Belgrad'ın fethi
• 1521 - Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini
hazırlaması
I. Süleyman'ın ölümünde Osmanlı Devleti (1566)
• 1522 - Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi, Yavuz
Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından
Manisa'da bimaristan inşa edilmesi
• 1522 - Rodos’un fethi
• 1524 - Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı, Kazan
Hanlığı'nın Osmanlı'ya tabiiyeti
• 1525 - İlk Fransız elçisi İstanbul'da
• 1526 - Mohaç Muharebesi
• 1527 - Bosna'nın fethi'nin tamamlanması
• 1528 - Pîrî Reis'in I. Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
• 1529 - Viyana kuşatması, Budin'in geri alınışı, Barbaros Hayreddin Paşa'nın Marsilya'ya çıkması
• 1532 - Alman Seferi, Kanuni'nin Graz'ı fethi
• 1533 - Osmanlı Almanya arasında İstanbul Antlaşması
• 1533-1534 - Barbaros’un Osmanlı hizmetine girişi
ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini
• 1534 - Osmanlı-İran Savaşı'nin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı
• 1534 - Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü
• 1535 - Tunus’un kaybedilişi
• 1536 - Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi
• 1536 - Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı
• 1537 - Körsof-Avlonya seferi
I. Süleyman
• 1537 - Avusturyalılara ve Macarlara karşı Vertizo
Zaferi
8
3
1500-1599 YILLARI ARASI
Turgut Reis
Barbaros Hayreddin Paşa
• 1538 - Preveze Zaferi
• 1538 - Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi, Aden
ve Hadramut'un alınışı
• 1540 - Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması
• 1541 - Budin'in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği
olması
• 1543 - Estergon ve Szekesfehervar'ın fethi
• 1547 - İstanbul Antlaşması
• 1555 - Kanem-Bornu devletiyle ticaret antlaşması
• 1557 - Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas’ın fethi
• 1559 - Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
• 1560 - Cerbe Savaşı'nda Osmanlı Donanmasının İspanyollara karşı zafer kazanması
• 1562 - Osmanlı Almanya arasında 1547 antlaşmasının yenilenmesi
• 1565 - Başarısız Malta kuşatması
• 1565 - 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi
• 1547 - Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn
ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
• 1548 - 1534-1555 Osmanlı-İran Savaşı
• 1550 - Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası
• 1551 - Trablus Kuşatması
• 1554 - Piri Reis'in ölümü
• 1553 - Fransa ile İstanbul Antlaşması ve Fransa'nın
Alman tehdidine karşı himaye altına alınması
• 1553 - 1554 - Turgut Reis'in Akdeniz seferi, Korsika'yı fethi
• 1553 - 1554 - Nahcıvan Seferi
• 1555 - İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması
Zigetvar Savaşı
• 1566 - Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi:
Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II. Selim'in tahta
geçişi
9
III. Murat
II. Selim
• 1566 - Sakız adası'nın fethi
• 1567 - Yemen isyanı
• 1568 - Osmanlı ve Almanya arasındaki antlaşmanın
tekrar yenilenmesi
• 1568 - yeniden Yemen'in fethi
• 1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
• 1578 - Vadi'üs-seyl Savaşı ve Fas’ın himaye altına
alınması
• 1579 - Hazar Denizi'nde Osmanlı deniz kuvvetlerinin kuruluşu
• 1580 - İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
• 1569 - Astarhan seferi
• 1580 - İstanbul Rasathanesi'nin donanmayla topa tutularak yıktırılması (22 Ocak)
• 1569 - Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
• 1581 - Maskat'ın Fethi
• 1570 - Kıbrıs Seferi
• 1571 - Kırım Hanı 1.Devlet Giray'ın Moskova'yı
fethi
• 1583 - Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları (18 Kasım)
• 1571 - İnebahtı hezimeti, Kıbrıs'ın fethi.
• 1573 - Lehistan'ın himaye altına alınışı
• 1583 - Meşale Savaşı
• 1574 - Tunus’un Fethi
• 1585 - Tebriz'in Fethi
• 1574 - II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın tahta geçişi
• 1585 - 1. Mombasa seferi, Osmanlı nüfuzunun
Sofala'ya varması
• 1575 - Edirne'de Mimar Sinan eliyle II. Selim için
Selimiye Camii'nin inşası
• 1586 - İlk Sikke tashihi
• 1576 - Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti'ne
bağlılığını bildirmesi
• 1577 - Takiyüddin'in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
• 1588 - Gence seferi
• 1588 - Resm-i tashih-i sikke konulması
• 1589 - İkinci sikke tashihi
• 1589 - 2. Mombasa seferi
10
4
1600-1699 YILLARI ARASI
III. Mehmet
I. Ahmet
• 1587 - Cezayir'de Paşalar devrinin başlaması, Osmanlı merkezî otoritesinin zayıflaması
• 1590 - Ferhat Paşa Antlaşması; Osmanlı'nın doğuda
en geniş sınırlara ulaşması
• 1591 - Tunus'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri,
Osmanlı egemenliğinin sembolik hale gelmesi
• 1592 - Lehistan'ın Osmanlı himayesinden çıkışı
• 1593 - Kulpa Bozgunu ve Avusturya'yla savaşın başlaması
4 1600-1699 yılları arası
• 1600 - Kanije'nin fethi
• 1601 - Kanije Savunması
• 1601 - İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci
• 1603 - Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması, Tebriz ve
Nahçıvan'ın kaybı
• 1603 - III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in tahta geçişi
• 1594 - Yanıkkale'nin fethi
• 1594 - Eflak, Boğdanve Erdel'in ayaklanması
• 1603 - Trablusgarp'ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması
• 1595 - Estergon'un Avusturyalılara kaybı
• 1595 - III. Murad'ın vefatı, III. Mehmet'in tahta geçişi
• 1595 - Köprü Faciası ve Akıncı Ocağı'nın sonu
• 1604 - Revan'ın İran'a kaybı
• 1604 - Yusuf Sinan Paşa'nın sonuçsuz İran seferi
• 1604 - Vaç, Papa ve Pește'nin Avusturya'dan geri
alınması, sonuçsuz Estergon Kuşatması
• 1596 - Eğri Kalesi'nin fethi ve Haçova Savaşı
• 1598 - Yanıkkale'nin
Budin'in kuşatılması
Avusturyalılara
kaybı,
• 1599 - Karayazıcı Ayaklanması'nın başlaması
• 1605 - İran'a karşı Urmiye yenilgisi
• 1605 - Estergon'un Avusturya'dan geri alınması,
Veszprém ve Polata'nın fethi
11
• 1617 - I. Ahmed'in ölümü ve I. Mustafa'nın tahta
geçişi
• 1618 - I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve II. Osman'ın tahta geçişi
• 1618 - İran'a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması
• 1620 - Lehistan'a karşı Tutora zaferi
• 1621 - II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin
seferi) - Hotin Antlaşması
• 1622 - II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden
tahta çıkışı
Sultan Mustafa
• 1606 - Gence'nin İran'a kaybı
• 1606 - Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması
• 1607 - Şamahı ve Şirvan'ın İran'a kaybı
• 1607 - Oruçovası zaferiyle Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması
• 1608 - Alaçayır zaferiyle Kuyucu Murat Paşa'nın
Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması
• 1609 - Üsküdar Seferiyle Kuyucu Murat Paşa'nın
Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi
• 1610 - Kuyucu Murat Paşa'nın sonuçsuz Tebriz seferi
• 1612 - İran'la Nasuh Paşa Antlaşması
• 1612 - Hollanda ile ilk ticaret anlașması
• 1614 - Damat Halil Paşa'nın Malta ve Trablusgarp
seferi
II. Osman
• 1615 - İran Savaşı'nın yeniden başlaması
• 1616 - Sonuçsuz Revan Kuşatması
• 1623 - I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın
tahta çıkışı
• 1616 - İstanbul'da Sultan Ahmet Camii'nin inşasının
tamamlanması
• 1623 - İran ile savaşın yeniden başlaması
• 1617 - Lehistan'a karșı Turla zaferi, Lehistan'la
Busza Antlaşması
• 1624 - Bağdat'ın ve Irak'ın İran'a kaybı
• 1624 - Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları
12
4
1600-1699 YILLARI ARASI
• 1633 - İran'ın sonuçsuz Van kușatması
• 1633 - Lübnan'da Maanoğlu II. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması
• 1633 - Lehistan'la Eskitabur Muharebesi
• 1634 - İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
• 1634 - Lehistan'la barış antlașması
• 1635 - IV. Murad'ın Revan Seferi,
• 1635 - Muha'nın kaybıyla Zeydiler'in Yemen'de Osmanlı egemenliğine son vermeleri
• 1636 - Revan'ın İran'a kaybı, Mihriban yenilgisi
• 1637 - Kazakların Azak'ı ele geçirmeleri
• 1638 - Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı, Irak'ın Osmanlı idaresine dönüşü
• 1638 - Venediklilerin Avlonya baskını
• 1639 - İran'la Kasr-ı Şirin Antlaşması
• 1639 - Venedik'le barış antlașması
• 1640 - IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı
IV. Murad
• 1625 - Kazaklara karșı Karaharman zaferi
• 1625/1626 - Sonuçsuz Bağdat Kușatması
• 1626 - Yemen'de Zeydi ayaklanmasının bașlaması
• 1627 - Asi Abaza Mehmed Paşa'ya karşı sonuçsuz
Erzurum Kușatması, Ahıska'nın İran'a kaybı
• 1627 - Avusturya'yla Sonbor Antlașması
• 1628 - Asi Abaza Mehmed Paşa'nın Erzurum Kușatması'nda yenilmesi, Ahıska zaferi sonucunda
Ahıska'nın geri alınması
• 1629 - Yemen'de Zeydilerin Taiz ve Sana'yı ele geçirmesi
• 1629 - Cizvitler tarafından, İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile yine "St. Louis Dil Oğlanlar
Mektebi'nin kurulması
• 1630 - Hemedan Seferi, Mihriban zaferi ve Sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi
• 1630 - Yemen'de Taiz yenilgisi, Aden'in Zeydilere
kaybı
• 1641 - Sonuçsuz Azak kușatması
• 1642 - Avusturya'yla 2. Sonbor Antlașması
• 1642 - Azak'ın Kazaklardan geri alınması
• 1645 - Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı
• 1648 - İbrahim'in tahttan indirilmesi, IV. Mehmed'in tahta çıkışı, İbrahim'in katli
• 1648 - Sultanahmet Camii Vakası
• 1648 - Kandiye kuşatması
• 1649 - Venediklilere Foça yenilgisi
• 1651 - Venediklilere Paros yenilgisi
• 1654 - Venediklilere karşı Çanakkale'de galibiyet ve
Değirmenlik (Milos) zaferi
• 1655 - Venediklilere Çanakkale yenilgisi
• 1656 - Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması, Limni, Bozcaadave Semadirek’in kaybı,
Venediklilere Çanakkale yenilgisi
• 1656 - Çınar Vak'ası
• 1631 - Hille'nin İran'a kaybı
• 1656 - Köprülüler devrinin başlaması
• 1633 - Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid'in
Zeydilere kaybı
• 1657 - Venediklilere karşı Çanakkale'de galibiyet,
Limni, Bozcaadave Semadirek’in geri alınması
13
Viyana Kuşatması
• 1671 - Cezayir'de denizci kökenli Dayıların
Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları,
Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi
• 1672 - Lehistan 'la savaş, Kamaniçe'nin alınışı,
Podolya'nın fethi, Bucaş Antlaşması
• 1673 - Hotin'in Lehistan'a kaybı, Lehistan'ın
Boğdan'ı istilası
• 1674 - Hotin'in Lehistan'dan geri alınması,
Ukrayna'nın doğusunda fetihler
IV. Mehmed
• 1675 - Ukrayna'nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv
kuşatması
• 1658 - Rakoçi'nin başlattığı Erdel isyanına müdahale, Yanova'nın fethi
• 1676 - Lehistan'la İzvança Muharebesi ve sonucunda İzvança Antlaşması
• 1658-1659 - Abaza Hasan Paşa'nın Anadolu'daki
ayaklanmasının bastırılması
• 1676 - Rusya'nın Çehrin'i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi
• 1659 - Eflak isyanının bastırılması
• 1677 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması, sonuçsuz
Çehrin kuşatması
• 1659 - Cezayir'de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri
• 1660 - Varadin'in fethi
• 1661 - Erdel isyanının bastırılması
• 1663 - Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın başlangıcı,
Uyvar'ın Fethi
• 1663 - Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi
• 1664 - St. Gotthard Muharebesi ve Avusturya ile
Vasvar Antlaşması
• 1666 - Girit'in tamamen alınması için harekatın başlatılması
• 1669 - Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
• 1669 - Dinyeper'in batısındaki Kazakların Osmanlı
himayesine girmeleri
• 1678 - Çehrin Kalesi'nin fethi
• 1679 - Çehrin'e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer
kararı, barış müzakerelerinin başlaması
• 1680 - Hollanda'yla ticaret anlaşması
• 1681 - Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper'in
batı kıyısındaki Osmanlı egemenliği kabul edildi
• 1682 - Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek
ve Honad'ın fethi
• 1683 - II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen
Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları,
Estergon'un kaybı
• 1684 - Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi
• 1685 - Uyvar'ın Avusturya'ya kaybı
• 1686 - Budin'in Avusturya'ya kaybı
14
5
1700-1799 YILLARI ARASI
• 1691 - Salankamen Muharebesi'nde yenilgi,
Varadin'ın kaybı
• 1692 - Lübnan'daki karışıklıkların bastırılması
• 1693 - Avusturyalıların Belgrad kuşatmalarının püskürtülmesi
• 1694 - Sonuçsuz Varadin kuşatması
• 1695 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı Ukrayna
içlerine başarılı akını
• 1695 - Sakız Adası'nın kaybı ve hemen geri alınması, Hersek'te Venediklilere karşı zafer
• 1695 - II. Ahmed'in ölümü ve II. Mustafa'nın tahta
çıkışı
• 1695 - II. Mustafa'nın 1. Macaristan seferi, Lugoj ve
Lipova'nın geri alınışı
• 1695 - Rusların Azak'a saldırılarının püskürtülmesi
II. Mustafa
• 1687 - IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın tahta çıkışı
• 1687 - Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan'da
Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi,
• 1696 - II. Mustafa'nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi
• 1696 - Azak'ın Ruslara kaybı
• 1696 - Sakız'de ve Mora'da Venediklilere karşı zaferler
• 1696 - Basra'nın isyancıların eline geçmesi
• 1687 - Morave Bosna'da Venedik'e toprak kayıpları,
Venedik'in Eğriboz'u kuşatması
• 1697 - II. Mustafa'nın 3. Macaristan seferi, Zenta
Muharebesinde yenilgi
• 1688 - Sancak Vakası
• 1697 - Bozcaada ve Andros önlerinde Venedik donanmasına karşı zaferler, Venediklilerin ve Avusturyalıların Bosna'dan püskürtülmeleri
• 1688 - Belgrad'ın Avusturyalılara kaybı
• 1688 - Kırım Hanlığı'nın Lehistan'a karşı zaferleri
• 1688 - Eğriboz'un Venedik kuşatmasından kurtarılması
• 1689 - Avusturyalıların Bosna'dan çıkarılması,
Batoçine yenilgisi, Niş'in kaybı, Avusturyalıların Eflak'ı ve Kosova'yı istilası, Sırp asilerin
Makedonya'yı istilası
• 1689 - Urkapı'da Kırım Hanlığı'nın Rus taarruzunu
püskürtmesi
• 1689 - Venedik'e karşı Rodos önlerinde ve Mora'da
deniz zaferleri
• 1699 - Karlofça Antlaşması'nın imzalanması, Macaristan'ın Avusturya'ya, Podolya ve
Ukrayna'nın Lehistan'a, Mora'nın Venedik'e
kaybı
5 1700-1799 yılları arası
• 1700 - Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması
• 1701 - Basra'da Osmanlı yönetiminin yeniden kurulması
• 1690 - Kanije Kalesi'nin Avusturyalılara kaybı
• 1701 - Gürcistan'da Açıkbaş Hanlığı'nın isyanının
bastırılması
• 1690 - Fazıl Mustafa Paşa'nın Pirot, Vidin, Niş ve
Belgrad'ı geri alışı
• 1703 - Edirne Vak'ası, II. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Ahmed'in tahta çıkışı
• 1690 - Avlonya'nın Venediklilerden geri alınışı
• 1703 - “Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
• 1691 - II. Ahmed'in tahta çıkışı
• 1711 - Rusya'ya karşı Prut Zaferi ve Prut Antlaşması
15
1718'de Osmanlı Devleti
• 1729 - “Zer-i mahbub” adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
• 1729 - Cevheri'n nın Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
• 1730 - Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I.
Mahmud'un tahta çıkışı, Lâle Devri'nin sona ermesi
III. Ahmed
• 1713 - Rusya'yla Edirne Antlaşması
• 1715 - Venedik ile savaş ve Mora Seferi
• 1718 - Pasarofça Antlaşması
• 1718 - Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere
"imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü
• 1718 - Lâle Devri'nin başlaması
• 1720 - Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı
(III. Ahmed tarafından Lehistan'a)
• 1720 - III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından
yapılan Surname-i Vehbi
• 1721 - Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle
I. Mahmut
Fransa'ya gidişi
• 1723 - İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
• 1724-1725 - Tebriz ve Cence'nin alınışı
• 1733 - İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
• 1726 - İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk
matbaasının kuruluşu
• 1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval)
nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
16
• 1735 - Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
• 1739 - Belgrad Antlaşması
• 1739 - Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
• 1745 - Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü
• 1746 - Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
• 1751 - Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk
eser (Charles Fonton'un Essai'si)
• 1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı
• 1757 - III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın tahta
çıkışı
5
1700-1799 YILLARI ARASI
• 1773 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un kuruluşu
• 1773 -1774 - Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
• 1774 - 3. Mustafa'nın ölümü ve 1. Abdülhamit'in
tahta çıkışı
• 1774 - Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat
Topçuları Ocağı'nın kurulması
• 1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
• 1776 - Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun'un açılışı;
Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve
Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin
ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması
• 1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı
• 1768 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
• 1770 - Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla
Akdeniz'e girmesi
I. Abdülhamit
• 1784 - Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer
hakkı verilmesi
III. Mustafa
• 1771 - Kırım'ın işgali
• 1772 - Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
• 1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir “sened” ile resmen tanıması (8 Ocak)
• 1787-1788 - İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların
ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
• 1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı (17 Ağustos)
17
• 1788 - Yılan Adası Deniz Savaşı
• 1788 - Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın
da savaşa girmesi (9 Şubat)
• 1789 - Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
• 1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta
çıkması (7 Mayıs)
• 1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz
Napolyon Bonapart
III. Selim
• 1790 - İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da
açılması
• 1790 - Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
• 1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
• 1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
• 1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
• 1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması
• 1790 - Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
• 1790 - Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından
zaptı
• 1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son
savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
• 1791 - Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi (11
Ağustos)
• 1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
• 1792 - III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması
Napolyon Savaşı Sonrası Osmanlı (1801)
• 1792 - Yaş Antlaşması (10 Ocak)
• 1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve
Viyana'da daimi elçilik ihdası
• 1793 -1794 - Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı
barut imaline başlanması
18
6
1800-1899 YILLARI ARASI
• 1794 - Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin
faaliyete geçmesi
• 1795 - Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
• 1795 - Cezayir'in şanlı denizcileri (Barbaros’un torunları) İspanyol limanı Cadiç açıklarında Amerika
ile yaptığı savaşı kazanarak her yıl vergi aldı.
• 1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümâyun'un açılışı;
Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un
1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşında Rus Gemileri
III. Selim'e gönderdiği)
• 1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
• 1797 - Pazvandoğlu isyanı
• 1797 - Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması (17
Eylül)
• 1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3
Ocak)
• 1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz)
• 1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator” unvanını tanıması
• 1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
• 1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi.
İkinci Edirne Vak'ası
• 1806 - Osmanlı-Rus Savaşı
• 1798 - Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
• 1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
• 1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat)
• 1799 - Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa
tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
• 1799 - Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı (Ağustos)
6
1800-1899 yılları arası
• 1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicin'e göre hazırlanmaya başlaması
• 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada
Cumhuriyeti'ni kurmaları (Mart)
• 1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin
Rıfkı Tamani'nin getirilmesi
• 1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
• 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
• 1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
• 1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
• 1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
IV.Mustafa
• 1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
• 1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması (Ocak)
19
• 1806 - Memleketeyn'in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
• 1810 - İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade
Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
• 1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
• 1812 - Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa
tarafından bastırılması
• 1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine
gelmesi (20 Şubat)
• 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu
• 1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve
Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart
- Eylül)
• 1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
• 1807 - III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı
Cedid'in ilgası (29 Mayıs)
• 1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni
üslubunu getirişi (29 Mayıs)
• 1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV.
Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II.
Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)
II. Mahmut
• 1812 - 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonu :
Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi
(28 Mayıs)
• 1816 - Miloş Obronoviç'in “başknez” olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
• 1817 - Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
• 1821 - Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması
(Şubat - Mart)
Alemdar Mustafa Paşa
• 1808 - Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması
(29 Eylül)
• 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
• 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır
kuvvetlerinin çağrılması
• 1808 - Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (1516 Kasım)
• 1824 - Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
• 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
• 1826 - İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
• 1810 - II. Mahmud devrinde beşlik “cihadiyye"lerin
basılması
• 1826 - Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının
verilmesi
20
• 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Asakir-i
Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)
6
1800-1899 YILLARI ARASI
• 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
• 1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali
Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi
(Temmuz)
• 1827 - Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
• 1828 - Rusya'nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (18281829 Osmanlı-Rus Savaşı)
• 1829 - Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
• 1829 - Deli Teşkilatının kaldırılması
Navarin Deniz Savaşı
• 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7
Ekim)
• 1827 - Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
• 1829 - Edirne Antlaşması : Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
• 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki
kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane
başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
• 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk “Marş-ı
Sultani” bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)
1830'da Osmanlı Devleti
• 1830 - Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
• 1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
• 1830-1831 - Nüfus sayımları
• 1830 - Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
• 1831 - İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun
ve Saray Harem Orkestrası)
Kavalalı Mehmet Ali Paşa
• 1827 - Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den
ayrılması
• 1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik
olarak daha uzun süre devam etti)
• 1831-1834 - İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i
Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
21
• 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
• 1832 - Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
• 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
• 1832 - İstanbul-İzmit “posta yolu” nun yapımı
• 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
• 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
• 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
• 1833 - Feshanenin kuruluşu
• 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
• 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a
asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
• 1833 - Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması :
Kütahya Antlaşması (Mayıs)
• 1833 - Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer
devletlere kapatılması (8 Temmuz)
• 1833 - Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
• 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
• 1834 - Mukataat Hazinesi'nin isminin “Mansure Hazinesi” olarak değiştirilmesi
• 1835 - Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
• 1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan
Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede)
• 1836 - Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (11
Mart)
• 1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı
geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
• 1838 - Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da
Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk
öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami
Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
Kavalalı İbrahim Paşa
• 1838 - Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazinei Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
• 1838 - Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
• 1838 - Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye'nin kurulması (24 Mart)
• 1838 - İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan
Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması (16 Ağustos)
• 1839 - Kaime-i mutebere-i nakdiyye'nin çıkarılması
• 1839 - Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye
Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin
adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak
değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
• 1839-1844 - Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
• 1839-1845 - Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
• 1839 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar
başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)
• 1839 - II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in
tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed
Ali'ye teslimi (1 Temmuz)
22
6
1800-1899 YILLARI ARASI
Sultan Abdülmecit Cuma selamlığına giderken (1840)
Abdülmecit
• 1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı (3 Kasım)
• 1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun
Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi
ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851'de bu
kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden
yürülüğe girer)
• 1840 - Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe
gönderilmeye başlanması
• 1840 - Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü
vergisi konulma kararı
• 1840 - Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
• 1840 - Posta Nezareti'nin kurulması
Namık Kemal
• 1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması
• 1843 - Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
• 1840 - Namık Kemal'in doğumu (21 Aralık)
• 1844 - Tashih-i sikke (1 Şubat)
• 1841 - Lübnan olayları
• 1844 - Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
• 1841-1906 - Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
• 1841 - İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması (24 Mayıs)
• 1841 - Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)
• 1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
• 1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kâğıt fabrikasının kurulması
• 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren
orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
23
• 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
• 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
• 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
• 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor);
Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
• 1847 - Recaizade Ekrem'in doğumu (1 Mart)
Beylerbeyi Sarayı
• 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
• 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
• 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
• 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması;
Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
• 1846 - Rus Ticaret Muahedesi
Kırım Savaşı
• 1848 - Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
• 1848 - Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin
resmen tanınması
• 1848 - İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
• 1848 - İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması (16
Mart)
• 1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
• 1849 - Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması;
Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
Abdülhak Hamit Tarhan
• 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
• 1846 - Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
Dolmabahçe Sarayı
24
6
1800-1899 YILLARI ARASI
• 1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında
ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra
gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
• 1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
• 1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
• 1850 - Muallim Naci'nin doğumu
• 1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması (12
Mart)
• 1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
• 1851 - Londra Sergisi
Şinaşi
• 1855 - Gayri müslimlerden alınan "cizye“nin kaldırılması
Telgraf Modeli
• 1851 - Encümen-i Daniş'in kurulması (18 Temmuz)
• 1852 - Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark
Cemiyetinin (Société Orientale de Constantinople)
kurulması
• 1853 - “Mukaddes yerler” meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
• 1853 - İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından
Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
• 1854 - İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
• 1854 - Meclis-i Vala'nın “Meclis-i Ali-yi Tanzimat”
ve “Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye” ayrılması
• 1854 - İhtisab teşkilatının lağvı
• 1854 - Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak
(12 Mart)
• 1855 - Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla
(Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın
köşküne İtalya'dan getirtilen)
• 1855 - Paris Sergisi
• 1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
• 1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete
girmesi (9 Eylül)
• 1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
• 1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde
fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
• 1856 - Bank-ı Osmani'nin kurulması
• 1856 - Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
• 1856 - Islahat Fermanı
• 1856 - 1860 - Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
• 1856 - 1866 - İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
• 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Société Médicale
de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
25
• 1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı
mektebinin açılması (6 Kasım)
• 1858 - Birinci Karadağ Harekatı
• 1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
• 1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
• 1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin
ayrılması
• 1858 - Arazi Kanunnamesi'nin kabulü (6 Haziran)
Tercüman-ı Ahval
• 1858 - Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı
Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk
örnek belediye) (8 Haziran)
• 1856 - Islahat Fermanı'nın ilanı (18 Şubat)
• 1856 - Paris Barış Antlaşması (30 Mart)
• 1856 - Rusya'nın bozguna uğraması (30 Mart)
• 1856 - Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)
• 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının
verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i
Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)
Abdülaziz
1862'de Osmanlı Devleti
• 1857 - Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
• 1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin,
müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
• 1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
• 1859 - Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için
“iane-i umumiyye” toplanması
• 1859 - Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
• 1859 - Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu (12 Şubat)
• 1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
• 1860 - İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
• 1857-1862 - Beyrut - Şam şosesinin yapımı
• 1860-1861 - Lübnan ve Suriye Olayları
• 1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması
(17 Mart)
• 1860-1861 - Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline
getirilmesi
26
• 1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
• 1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta
çıkması
• 1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
• 1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
• 1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
6
1800-1899 YILLARI ARASI
• 1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
• 1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
• 1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme,
Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil
Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i
Osmaniye'nin kurulması
• 1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması
• 1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i
Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması (20
Temmuz)
Thessaloníki
ALB.
Kerkyra
Paxi
Aegean
GREECE
Ionian Lefkada
Sea Kefallonia
Sea
Athens
Ithaki
Zakynthos
Kythira
0
0
300 Kilomete
rs
300 Miles
Crete
İyonya
Mithat Paşa
• 1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9
Haziran)
• 1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması
(9 Haziran)
• 1861 - Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette
gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
• 1862 - İkinci Karadağ Harekatı
• 1862 - Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithat Paşa'nın
vali olarak tayini
• 1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük
resmi alınmaya başlanması
• 1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi
(8 Ekim)
• 1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
• 1863 - Mithat Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
• 1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Société de
Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
• 1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması
• 1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
• 1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
• 1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
• 1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
27
• 1865 - Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi (Eylül)
• 1866 - Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
• 1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
• 1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
Girit İsyanları yaşandı.(Piri Reis’in haritası)
• 1864 - Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun
kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı
Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph
okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı
(Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
• 1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni
oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a
verilmesi
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
• 1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan
telgraf hattının tamamlanması
• 1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
• 1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
• 1864-1876 - Paris’e talebe gönderilmesi
• 1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü (8 Ekim)
• 1865 - Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
• 1865 - İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
• 1865 - Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mektebi Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
İsmail Paşa
• 1866 - Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
• 1866 - Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
• 1866-1867 - Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması :
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
• 1867 - Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
• 1867 - Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya
başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
• 1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın “hıdiv” olması
28
6
1800-1899 YILLARI ARASI
• 1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
• 1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının
kabulü
• 1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
• 1869 - Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
• 1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
• 1867 - Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak
merkezlerine yayılması
• 1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası
• 1867 - Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
(22 Şubat)
• 1867 - Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
• 1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati (21 Haziran)
• 1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve
Girit'e özerk bir statü verilmesi
• 1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması
• 1868 - İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
• 1868 - Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
• 1869 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına
başlanması (Ekim)
• 1870 - Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve
Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
• 1870 - Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda
ağır mağlubiyet alması
• 1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat'ın Su-i
Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin
Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi;
Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi
teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk” şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya
başlanması
• 1868 - Yunan postasının kapatılması
• 1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
• 1868 - Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
• 1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü
• 1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması;
Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi
Mektebi'nin kurulması
• 1870-1927 - Kemaledin Bey (mimar)
• 1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması (1 Mart)
• 1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması (26 Nisan)
• 1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı
Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak
ayrılması (1 Nisan)
• 1870 - Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması
(2 Temmuz)
• 1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması (8 Nisan)
• 1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
• 1870 - Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin
umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi
(Ekim)
• 1869 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
• 1871 - Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
• 1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması (1 Eylül)
• 1871 - Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması,
Mahmud Nedim Paşa sadareti
• 1869 - Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve
orta tedrisatın düzenlenmesi (2 Eylül)
• 1871 - Saint-Esprit Okulunun kurulması
• 1869 - Turuk Nizamnamesi'nin kabulü (26 Ağustos)
• 1871 - Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin
yayımlanması
• 1869 - İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi (13
Ekim)
• 1871 - Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi
ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
• 1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması
• 1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
(22 Ocak)
• 1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve
Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
• 1871 - Şinasi'nin ölümü (13 Eylül)
29
• 1872 - Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
• 1872 - Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin
Mektebinin kurulması
• 1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23
Aralık)
• 1873 - Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
• 1877 - Rusya'nın tecavüzü ve 1877-1878 OsmanlıRus Savaşı'nın (93 Harbi) başlaması: Balkanlar'ın ve
Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
• 1873 - Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
• 1877 - Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin
idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
• 1873 - Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki
Saray'a bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)
• 1877-1878 - Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin
bir yıl eğitime ara vermesi
• 1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
• 1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28
Haziran'ına kadar çalışır) (19 Mart)
• 1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünunı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin
açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi,
1845-1907)
• 1877 - Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir) (25 Eylül)
• 1874 - Kara gümrüklerinin lağvı
• 1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
• 1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil
mühendislik eğitiminin başlaması
• 1877 - Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü (5
Ekim)
• 1877 - Meclis-i Mebusan'ın süresiz tatili (13 Aralık)
• 1878 - Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
• 1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil
birer devlet olmaları
• 1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
• 1875 - Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
• 1878 - Ermeni meselesinin zuhuru
• 1875 - Bosna-Hersek isyanları
• 1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi
• 1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora
Yenişehir İdadisi'nin açılması
• 1878 - Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
• 1876 - Bulgar isyanları
• 1878 - Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın
işgal ve idaresine terki
• 1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
• 1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması
• 1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın
tahta çıkması, hal'i ve II. Abdülhamid'in cülusu
• 1878 - Meclisin kapatılması (13 Şubat)
• 1876 - Meşrutiyet'in ilanı
• 1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere
internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane
Konferansı
• 1876 - İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
• 1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının
kabulü
• 1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan,
Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yatılı idadiler açılması
• 1876 - Ziya Gökalp'in doğumu
• 1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultanisi'nin tekrar eğitime
başlaması (Ekim)
• 1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin
toplatılıp imha edilmesi
• 1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun
kabulü
• 1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması;
Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
• 1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun
kabulü
• 1880 - Vergi reformu
• 1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
30
• 1880 - İlk köy romanı, Ahmed Mithat'ın
Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani
Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını
vermesi
• 1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun
kabulü
• 1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması (13
Mart)
• 1880 - Ziya Paşa'nın ölümü (17 Mayıs)
• 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin
ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
• 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie
de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye'nin kurulması (20 Aralık)
• 1881 - Mustafa Kemal'in doğumu
• 1881 - Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
• 1881 - Muharrem Kararnamesi'nin neşri
• 1881 - Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması
• 1881 - Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında
yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son
bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
• 1882 - Tunus’un Fransızlar tarafından işgali
• 1882 - Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve
Osman Hamdi Bey'in müdür olması (2 Ocak)
• 1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
• 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20
Haziran)
• 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin
Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
• 1884 - Yahya Kemal'in doğumu (2 Aralık)
• 1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
• 1885 - Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
• 1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan
prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
• 1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
6
1800-1899 YILLARI ARASI
• 1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i
Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
• 1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
• 1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
• 1887 - Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin
İstanbul'da vefatı
• 1887 - Beşir Fuad'ın intiharı (5 Şubat)
• 1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
• 1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
• 1888 - Namık Kemal'in ölümü (2 Aralık)
• 1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
• 1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir
Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
• 1889 - Yakup Kadri'nin doğumu (27 Mart)
• 1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
• 1891 - Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat
Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
• 1891 - Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
• 1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
• 1891 - Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
• 1891 - Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması (3
Kasım)
• 1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
• 1892 - Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması;
II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
• 1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
• 1894 - Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış
musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
• 1894 - Sasun'da Ermeni olayları
31
• 1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
• 1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
• 1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
• 1895 - Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
• 1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal
edilmesi
• 1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden
"darülacaze" oluşan bir darül-fünun kurma teklifi
(14 Şubat)
• 1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
• 1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
• 1902 - Yemen isyanlarının tekrar başlaması
• 1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
• 1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
• 1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle
“umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8
Aralık)
• 1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31
Ağustos)
• 1903 - Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)
• 1896 - Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul
şubesine saldırmaları
• 1896 - Girit isyanının alevlenmesi
• 1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
• 1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan
çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
• 1897 - 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
• 1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
• 1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
• 1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
7
1900-1922 yılları arası
• 1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
II. Abdülhamit
• 1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
• 1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
• 1905 - Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
• 1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31
Ağustos)
• 1905 - Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
• 1901 - Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
• 1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
• 1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması,
büyük devletlerin müdahaleleri
• 1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin
açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
32
7
1900-1922 YILLARI ARASI
• 1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
• 1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
• 1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun
Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
• 1910 - Arnavutlar'ın ayaklanmaları
• 1908 - Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
• 1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
• 1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
• 1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan'ın toplanması (17 Aralık)
• 1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
• 1909 - Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
• 1911 - Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
• 1909 - Gayri müslimlere “bedel” yerine askerlik hizmeti konulması
• 1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
• 1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
• 1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
• 1909 -1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
• 1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan
Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
• 1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
• 1912 - Meclis-i Mebusan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
• 1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması
(19 Nisan)
• 1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V.
Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)
• 1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması
(18 Nisan)
• 1912 - İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale
Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
• 1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5
Ağustos)
• 1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük
Kabine (22 Temmuz)
• 1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Uşi
Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde
kalması (15 Ekim)
• 1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29
Ekim)
• 1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
• 1913 - Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın
sadareti (23 Ocak)
• 1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
• 1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
• 1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
• 1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
• 1913 - Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması
(29 Eylül)
• 1913 - Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14
Kasım)
V. Mehmed
• 1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e
çıkarılması
33
• 1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
• 1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması;
Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'lAliyye Medreseleri'nin kurulması
• 1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
• 1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük
Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
• 1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun
Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
• 1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
• 1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak
antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
• 1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4
Ağustos)
• 1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli)
Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
• 1915 - Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan
Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir Kanunu 27 Mayıs
• 1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
• 1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas
medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü'tTalim-i Musiki)
• 1917 - Yıldırım Ordular Grubu'nun kurulması
• 1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
• 1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
• 1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine
bağlanması
• 1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
• 1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
• 1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
• 1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
• 1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
• 1918 - Sultan Mehmed Reşad'ın vefatı ve Mehmed
Vahidettin'in tahta çıkması
• 1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
• 1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
• 1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
• 1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3
Kasım)
• 1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne
savaş ilanı (5 Kasım)
• 1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş
ilanı (11 Kasım)
• 1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
• 1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir “krallık”
haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna
son verilmesi (18 Aralık)
• 1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
• 1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
• 1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
• 1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye
çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
• 1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
• 1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30
Ekim)
• 1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
• 1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
• 1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek
şehri teslim almaları (13 Kasım)
• 1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve
İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
• 1919 - Yunanların İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da
ilerlemeleri (15 Mayıs)
• 1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti
tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
• 1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
• 1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
• 1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın
sadareti (2 Ekim)
34
8 ZAMAN ÇİZELGESİ
• 1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
• 1919 - 1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da
“Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı"
olarak açılması
• 1920 - Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli
sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)]])
• 1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi
binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
• 1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
• 1920 - Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i
idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
• 1920 - İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı
imzalanması (10 Ağustos)
• 1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması (3 Aralık)
• 1921 - Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
• 1921 - Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti (27 Ocak - 12 Şubat)
• 1921 - İkinci İnönü Muharebesi (31 Mart)
• 1921 - Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)
• 1921 - Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız
Cephesi)
• 1922 - Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27
Ağustos)
• 1922 - İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül)
• 1922 - Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
• 1922 - Mehmed Vahidettin'in yurtdışına çıkması ve
Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi (16
Kasım)
• 1923 - Mustafa Kemal Paşa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurulması (29 Ekim)
8
Zaman çizelgesi
35
9
Metin ve görüntü kaynakları, yazarlar ve lisans
9.1
Metin
• Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu_
kronolojisi?oldid=16904962 Katkıda bulunanlar: Pinar, Fagus, Denisutku, Basak, Selkem, Erdemsenol, Vikiyazar, Dünya vatandaşı,
Tarkovsky, Kibele, Vito Genovese, Strider, Stambouliote, CommonsDelinker, AndyMcKandless, Unal A, Mach, Lauralanthalasa, Çağatay,
Mrtblk, Eldarion, Etrüsk, 2ulus, LostMyMind, Sakhalinio, SieBot, Vikiçizer, Sonerkan, Ollios, Noyder, E-92, Tkest, Takabeg, Sayginer,
Mavilalan, Théoden, Superyetkin, Oğuzhan, Sadrettin, Hgbuka, Mirochi, Oğuzhan, Khutuck Bot, Alpinu, İazak, Tapfereritter, Kılıç46,
Rapsar, Türk Süvarisi, Yusuf Avcı, Milesbroke, Kgunduz, KumulBot, P. S. Burton, WikitanvirBot, Muallim Fatih, SiLveRLeaD, Kahve6,
BSRF, Muratero, Emanuel bonari, Akdenizz, Karak1lc1k, Peykbot, Bll1042, Addbot, Murat Güneş Altuntaşoğlu, Fuatct, Emrehasanoglu,
Hacibadem, Teacher0691, Kuzeyli Adam, Okanfan, Cemilbaba77 ve Anonim: 78
9.2
Resimler
• Dosya:Abdulhamid_I.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/Abdulhamid_I.jpg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Abdülhak_Hâmit_Tarhan.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f5/Abd%C3%BClhak_H%C3%
A2mit_Tarhan.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: =Album of the Grand National Assembly of Turkey, Vol. 1, p. 203. Özgün
yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https:
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, https://upload.
wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-file-width ='1050' data-fileheight ='590' /></a>
• Dosya:Ahamid.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Ahamid.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar:
• Embedding web page: http://www.lib.utexas.edu/exhibits/portraits/index.php?img=2
Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718'
src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20'
height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-filewidth ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Ahmed_III_by_John_Young.jpg
Kaynak:
Young.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b5/Ahmed_III_by_John_
• Embedding web page: https://www.allposters.com/-sp/Ahmed-III-Posters_i4045484_.htm Özgün yazarı: John Young (1755-1825)
• Dosya:Ahmed_I_by_John_Young.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Ahmed_I_by_John_Young.
jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar:
• Embedding web page: https://www.allposters.com/-sp/Ahmed-I-Sultan-1603-17-from-A-Series-of-Portraits-of-the-Emperors-of-Turkey-1808-Posters_
i1593219_.htm Özgün yazarı: John Young (1755-1825)
• Dosya:Athosbattle.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Athosbattle.jpg Lisans: Public domain Katkıda
bulunanlar: Originally from en.wikipedia; description page is/was here. 20 Nisan 2006 (original upload date). Original uploader was
Ghirlandajo at en.wikipedia Özgün yazarı: Alexey Bogolyubov
• Dosya:Barbarossa_Hayreddin_Pasha.jpg
Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Barbarossa_
Hayreddin_Pasha.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Transferred from en.wikipedia; transferred to Commons by User:Iustinus using CommonsHelper.. Original uploader was Shuppiluliuma. Özgün yazarı: Bilinmiyor<a
href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https://upload.
wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset
='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x,
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png
2x'
data-filewidth ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Bayezid_I_-_Manyal_Palace_Museum.JPG Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Bayezid_I_-_
Manyal_Palace_Museum.JPG Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar:
• Self-made analog photograph taken at the Manyal Palace Museum. Özgün yazarı:
• Photograph: BomBom
• Dosya:Beyazid_II.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Beyazid_II.jpg Lisans: Public domain Katkıda
bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Bosfor_B17-35.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/13/Bosfor_B17-35.jpg Lisans: CC BY-SA 2.5
Katkıda bulunanlar: Archiwum “Roweromaniaka wielkopolskiego” No_B17-35 Özgün yazarı: User:Roweromaniak
• Dosya:Crete_by_Piri_Reis.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/Crete_by_Piri_Reis.jpg Lisans: Public
domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Dolmabahce.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/95/Dolmabahce.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Originally from de.wikipedia; description page is (was) here Özgün yazarı: Users Robert.raderschatt on de.wikipedia
• Dosya:Gentile_Bellini_003.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c6/Gentile_Bellini_003.jpg Lisans: Public
domain Katkıda bulunanlar: The Yorck Project: 10.000 Meisterwerke der Malerei. DVD-ROM, 2002. ISBN 3936122202. Distributed by
DIRECTMEDIA Publishing GmbH. Özgün yazarı: Gentile Bellini
36
9 METİN VE GÖRÜNTÜ KAYNAKLARI, YAZARLAR VE LİSANS
• Dosya:I_Selim.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/I_Selim.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Badisches Landesmuseum Özgün yazarı: Ottoman miniature painter
• Dosya:Ibrahim-shinassi-effendi.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Ibrahim-shinassi-effendi.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: From: H.F. Helmolt (ed.): History of the World. New York, 1901. Copied from University of Texas
Portrait Gallery. Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:
Q4233718'
src
='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png'
width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.
svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x'
data-file-width ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:IbrahimBaja.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/IbrahimBaja.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: soliman-pacha.ifrance.com Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718'
title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/
thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x,
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-file-width ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Ionian_Islands.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/18/Ionian_Islands.svg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması, Original vector data taken from the 2006 CIA World Factbook map of Europe. All
modifications were made by me, and are free for anyone to use for any purpose. Özgün yazarı: Electionworld
• Dosya:Ismail_Pasha.gif Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/Ismail_Pasha.gif Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Jacques-Louis_David_-_The_Emperor_Napoleon_in_His_Study_at_the_Tuileries_-_Google_Art_Project.jpg Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/Jacques-Louis_David_-_The_Emperor_Napoleon_in_His_Study_at_the_
Tuileries_-_Google_Art_Project.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: zQEbF0AA9NhCXQ at Google Cultural Institute
maximum zoom level Özgün yazarı: Jacques-Louis David
• Dosya:Johann_Peter_Krafft_005.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/95/Johann_Peter_Krafft_005.jpg
Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Web Gallery of Art: <a href ='http://www.wga.hu/art/k/krafft/zrinyi.jpg' data-x-rel ='nofollow'><img alt ='Inkscape.svg' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Inkscape.svg/20px-Inkscape.svg.
png' width ='20' height ='20' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Inkscape.svg/30px-Inkscape.svg.png
1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Inkscape.svg/40px-Inkscape.svg.png 2x' data-file-width ='60' datafile-height ='60' /></a> Image <a href ='http://www.wga.hu/html/k/krafft/zrinyi.html' data-x-rel ='nofollow'><img alt ='Information icon.svg' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/20px-Information_icon.svg.png'
width ='20' height ='20' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_
icon.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/40px-Information_icon.svg.png
2x' data-file-width ='620' data-file-height ='620' /></a> Info about artwork Özgün yazarı: Johann Peter Krafft
• Dosya:Karesi_Beyliği_haritası.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/93/Karesi_Beyli%C4%9Fi_haritas%
C4%B1.svg Lisans: CC BY 2.5 Katkıda bulunanlar: Zerrin Günal Öden, Karasi Beyliği Özgün yazarı: Original uploader was Gökçe Yörük
at tr.wikipedia
• Dosya:Kemalbey.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/Kemalbey.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:L-Telegraph1.png Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fd/L-Telegraph1.png Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Location_Austria_Hungary_1914.png Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Location_Austria_
Hungary_1914.png Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Image:Austria Hungary ethnic.svg Özgün yazarı: originally created by
User:Cassini83 for en-wikipedia
• Dosya:Madrasah1.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Madrasah1.jpg Lisans: Public domain Katkıda
bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mahmud1.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Mahmud1.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:MahmutII.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/MahmutII.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Malakhov1.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/31/Malakhov1.jpg Lisans: Public domain Katkıda
bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:MehmedV.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cd/MehmedV.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: The New York Times Current History: The European War (April–June 1915). Volume 3. p. 364. Özgün yazarı: P. S. Rogers
• Dosya:Mehmed_I.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Mehmed_I.jpg Lisans: Public domain Katkıda
bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mehmed_III.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b0/Mehmed_III.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mehmed_IV.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1c/Mehmed_IV.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:MithatPaşa.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/MithatPa%C5%9Fa.jpg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Muhammad_Ali_Pascha.png Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Muhammad_Ali_Pascha.png
Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: originally uploaded to EN by User:ThaGrind as .gif Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https:
9.2
Resimler
37
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11'
srcset
='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x,
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png
2x'
data-filewidth ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Murad_IV.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Murad_IV.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Muradhudavendigar.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Muradhudavendigar.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Transferred from en.wikipedia to Commons. Özgün yazarı: The original uploader was Tessio at İngilizce
Wikipedia
• Dosya:Murat_II.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e9/Murat_II.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mustafa2.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0b/Mustafa2.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mustafa3.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Mustafa3.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mustafa_1.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/78/Mustafa_1.jpg Lisans: Public domain Katkıda
bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Mustafa_IV.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Mustafa_IV.jpg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: from en:Wikipedia 09:04, 4 Feb 2004 Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718'
title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/
thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x,
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-file-width ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Mustafa_bairakdar.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Mustafa_bairakdar.jpg Lisans: Public
domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Naval_Battle_of_Navarino_by_Garneray.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Naval_Battle_
of_Navarino_by_Garneray.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: en:Image:Naval_Battle_of_Navarino_by_Carneray.jpg Özgün
yazarı: Ambroise-Louis Garneray
• Dosya:Orhan_I.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Orhan_I.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Bilinmiyor Özgün yazarı: ?
• Dosya:Osman_2.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/97/Osman_2.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: http://www.aysetulun.com/cc/1001873/uploads/Image/16.jpg Özgün yazarı: ?
• Dosya:Osman_Gazi.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/Osman_Gazi.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: http://www.unitedamericanmuslim.org/padisahlar/01.jpg Özgün yazarı: Bilinmiyor
• Dosya:Osmanli-nisani.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2b/Osmanli-nisani.svg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün yazarı: Juris Tiltins
• Dosya:Paolo_Verona_c1840_-_scanned_Constantinopole_(1996)-Abdulmecid_I_going_to_mosque.png
Kaynak:
https:
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fd/Paolo_Verona_c1840_-_scanned_Constantinopole_%281996%29-Abdulmecid_
I_going_to_mosque.png Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Piri_reis_world_map_01.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Piri_reis_world_map_01.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Bilkent University Özgün yazarı: Piri Reis (<a class ='external text' href ='//commons.
wikimedia.org/w/index.php?title=Module:I18n/complex_date,<span>,&,</span>,action =edit'>circa 1467</a> - <a class ='external text'
href ='//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Module:I18n/complex_date,<span>,&,</span>,action =edit'>circa 1554</a>)
• Dosya:Question_book-4.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Question_book-4.svg Lisans: CC-BYSA-3.0 Katkıda bulunanlar: Created from scratch in Adobe Illustrator. Originally based on Image:Question book.png created by User:
Equazcion. Özgün yazarı: Tkgd2007
• Dosya:Selim3.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Selim3.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Copied from University of Texas Portrait Gallery, direct link. Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/
wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/
thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/
commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/
ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-file-width ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Selim_II.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/45/Selim_II.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Suleyman_I_of_the_Ottoman_Empire.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Suleyman_I_of_
the_Ottoman_Empire.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Sultan_Abdulaziz_I.JPG Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Sultan_Abdulaziz_I.JPG Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: History of the Çırağan Palace Özgün yazarı: anonymous court painter
• Dosya:Sultan_Abdülmecid_-_Google_Art_Project.jpg
Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/
Sultan_Abd%C3%BClmecid_-_Google_Art_Project.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: 9wF5fMS7YU4yow at
Google Cultural Institute maximum zoom level Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/
thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x,
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-file-width ='1050' data-file-height ='590' /></a>
38
9 METİN VE GÖRÜNTÜ KAYNAKLARI, YAZARLAR VE LİSANS
• Dosya:Sultan_Murad_III.jpeg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Sultan_Murad_III.jpeg Lisans: Public
domain Katkıda bulunanlar: Bilinmiyor Özgün yazarı: Spanish artist
• Dosya:Tercüman-ı_Ahval.JPG Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/d/db/Terc%C3%BCman-%C4%B1_Ahval.JPG Lisans: ? Katkıda bulunanlar: ? Özgün yazarı: ?
• Dosya:Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1481.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/
Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1481.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün
yazarı: Esemono
• Dosya:Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1566.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2a/
Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1566.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün
yazarı: Esemono
• Dosya:Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1718.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/
Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1718.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün
yazarı: Esemono
• Dosya:Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1801.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cd/
Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1801.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün
yazarı: Esemono
• Dosya:Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1830.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/
Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1830.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün
yazarı: Esemono
• Dosya:Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1862.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/78/
Territorial_changes_of_the_Ottoman_Empire_1862.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün
yazarı: Esemono
• Dosya:Timur_Anatolia_campaign.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Timur_Anatolia_campaign.
jpg Lisans: CC BY-SA 3.0 Katkıda bulunanlar: eigen werk (own work), based on Marozzi, Justin (2005) Tamerlane: Sword of Islam,
Conqueror of the World, Harper Perennial, pp. page IV - V ISBN: 0007116128. Özgün yazarı: Stuntelaar
• Dosya:Turgut_Reis_Admiral.JPG
Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/Turgut_Reis_Admiral.JPG
Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: [1] Özgün yazarı: Bilinmiyor<a href ='//www.wikidata.org/wiki/Q4233718' title ='wikidata:Q4233718'><img alt ='wikidata:Q4233718' src ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png' width ='20' height ='11' srcset ='https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/
thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png
1.5x,
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/
Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x' data-file-width ='1050' data-file-height ='590' /></a>
• Dosya:Vienna_Battle_1683.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/84/Vienna_Battle_1683.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Badisches Landesmuseum Özgün yazarı: Frans Geffels (fl. 1635–1671)
• Dosya:Zonaro_GatesofConst.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/Zonaro_GatesofConst.jpg Lisans:
Public domain Katkıda bulunanlar: http://www.worldvisitguide.com/oeuvre/O0025022.html Özgün yazarı: Fausto Zonaro
9.3
İçerik lisans
• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0