• İşletmecilik ve Ekonomi • İşletmecilik ve Hukuk • İşletmecilik ve

İşletmeciliğin Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi
•
•
•
•
İşletmecilik ve Ekonomi
İşletmecilik ve Hukuk
İşletmecilik ve Matematik / İstatistik
İşletmecilik ve Davranış Bilimleri
İşletme Çevresi
• Çevre; genel anlamıyla kişi ya da toplulukları
çeşitli düzeylerde etkileyen fiziksel ve
toplumsal koşulların tümüdür.
– İç Çevre
• Müşteriler, tedarikçiler, çalışanlar, hissedarlar, sendikalar,
rakipler
– Dış Çevre
•
•
•
•
•
•
Ekonomik çevre
Yasal – Siyasal çevre
Sosyo-Kültürel çevre
Teknolojik çevre
Doğal (fiziksel) çevre
Uluslararası çevre
İşletme İç Çevresi
• İşletmenin denetimini daha kolay yapabildiği işletme içi
oluşumlar ve koşullardır. Mikro veya yakın çevre olarak da
adlandırılır.
•
•
•
•
•
•
Müşteriler ve Pazar Koşulları
Tedarikçiler
Çalışanlar
Hissedarlar
Sendikalar
Rakipler
İşletme Dış Çevresi
1– Ekonomik Çevre
• Üretim araçlarının sahipliği yönünden ekonomik sistemler
– Kapitalist sistem: mülkiyet özel kişilerin
– Sosyalist sistem: mülkiyet toplumun ve devlet tarafından
işletilir
– Karma sistem: mülkiyet hem özel hem kamusal
• Ne / Ne kadar / Kaça / Nasıl üretilecek ?
• GSMH, kişi başına gelir, harcamalar, istihdam, faiz ve kur
politikaları, rekabet koşulları, dış ticaret uygulamaları
İşletme Dış Çevresi
2- Yasal/Siyasal Çevre
• Yasama organının yaptığı yasalar
• Yürütme organının uygulamaları ve düzenlemeler
• Siyasi çevreler yasalara ve uygulamalara yön verir
– Örn: çevreye duyarlı toplumda siyasetçiler çevre
korumasına yönelik yasa ve uygulamaları öne çıkarırlar
– Sigara kullanımının sınırlandırılması, reklamının
yasaklanması, Efes Pilsen
• Borç-alacak ilişkileri, uluslararası ilişkiler, işletme-çalışan
ilişkileri,işletme yönetiminde yetki ve sorumluluk ilişkileri
İşletme Dış Çevresi
3- Sosyo-Kültürel Çevre
• İletişim ve dil, inançlar ve tutumlar, değerler ve normlar,
eğitim, estetik anlayışı, giyim ve görünüm, yeme içme
alışkanlıkları gibi kültürel faktörler
• Demografik özellikler
– Nüfus miktarı, dağılımı, eğitim durumu, gelir, cinsiyet gibi
• İletişim araç ve tekniğindeki değişimler
• Fransız otomotiv sanayinin ünlü Renault firması, Renault 5
model otomobillerinin Fransa’daki tanıtımında sevimli
otomobil imajını kullanırken, Almanya’da daha ciddi bir
yaklaşımla emniyetliliği öncelikle vurgulamış, İtalya’da ise
üstün yol tutuşu ve kısa sürede ivme kazanması üzerinde
durmuştur
İşletme Dış Çevresi
4- Teknolojik Çevre
• Yeni ürünler yaratma, yeni pazarlar oluşturma ve
yeni pazarlama fırsatları yakalama etkenleri
Teknoloji nedir?
 Teknolojik gelişmeler, toplum için daha kaliteli ve
uygun maliyette ürünler yaratmak, verimliliği
arttırmak, toplumun refahını yükseltmek amacını
taşır.
Teknoloji gelişmelerin yarattığı sorunlar nelerdir?
İşletme Dış Çevresi
5- Doğal (Fiziksel) Çevre
• Doğal kaynaklar, yerleşim yerlerinin
dağılımı, toprak büyüklüğü, coğrafik
yerleşim, iklim, akarsular, göller, denizler,
ormanları içerir.
• Doğal kaynakların bilinçli / bilinçsiz
kullanımı
• Sanayileşmenin olumsuz etkileri
• Örn: Enerji kaynaklarının azalması
(petrol, doğalgaz) sonucunda oluşan
kıtlık nedeniyle artan fiyatlar, suyun
azalmasının pek çok endüstride üretimi
etkilemesi gibi.
İşletme Dış Çevresi
6- Uluslararası Çevre
Chevrolet Nova
İşletmelerin Sınıflandırılması
İşletmelerin Sınıflandırılması
• Üretilen mal ve hizmet çeşidi
yönünden
• Sermaye mülkiyeti yönünden
• Hukuki biçimleri yönünden
• İşletmeler arası anlaşmalar yönünden
• Diğer yönlerden
A. Üretilen Mal ve Hizmet Çeşidi Yönünden İşletmeler
• Mal Üreten İşletmeler
Endüstriyel mal üreten işletmeler
Analitik endüstriler
Sentetik endüstriler
Bir ana maddeyi işleyen endüstriler
Montaj endüstrileri
Bütünleştirilmiş endüstriler
Maden işletmeleri
Yapım (İnşaat) işletmeleri
Tarım, orman, avcılık, balıkçılık işletmeleri
• Hizmet Üreten İşletmeler
B. Sermayenin Mülkiyeti Yönünden İşletmeler
• Özel Kesim İşletmeleri
Mahallenizde bulunan bakkal, Tansaş
• Kamu Kesimi İşletmeleri
Ziraat Bankası, Eshot
• Karma İşletmeler
• Yabancı Sermayeli İşletmeler
Petrol istasyonları, Ikea, P&G