PowerPoint Sunusu - E

Osteoporoz
Rehabilitasyonu
OSTEOPOROZ
Kemik kitlesinde azalma,
kemik mikroyapısında bozulma
sonucu
kemik kırılganlığının artması
olarak tanımlanır.
Kemik yaşayan, dengeli bir
şekilde oluşan yıkım ve yapım
olaylarıyla devamlı yenilenen bir
dokudur
Trabeküler kemiğin
% 25’i,
.
Kortikal kemiğin % 3’ü her yıl
resorbe olur ve yenilenir.
Kemik
(Makroskopik)
Kompakt(Kortikal)
UZUN KEMİK DİAFİZLERİNİN
ORTA KISMINDA ENKALIN
İSKELETİN %80
APENDİKÜLER İSKELET
YASSI KEMİKLERİN YÜZEYİ
MEKANİK VE KORUYUCU
İŞLEVMİĞE SERTLİK AZANDIRIR
Trabeküler(Spongioz)
YASSI KEMİKLER
VERTEBRA KORPUSU BÜYÜK
KISMI
UZUN KEMİKLERİN EPİFİZ VE
METAFİZLERİ
İSKELETİN %20 Sİ
ESNEKLİK VE GÜÇ SAĞLAR
METABOLİK İŞLEV
Kemik
Organik(%30)
Matriks (%98)
Yaşam boyu yenilenir
Hidroksiapatit ile
mineralize olur
TİP I KOLLAJEN
(%98)
KEMİĞİN
GERİLMEYE KARŞI
DAYANIKLILIĞINI
SAĞLAR
KOLLAJEN DIŞI
PROTEİNLER
Kemik hücreleri(%2)
OSTEOBLASTLAR
OSTEOKLASTLAR
OSTEOSİTLER
İnorganik(%70)
KALSİYUM HİDROKSİAPATİT
(Ca10(PO4) (OH)2)
KOLLAJEN LİFLERİ İÇİNDE VE
ARASINDA İĞNE ,PLAK, ÇUBUK
ŞEKLİNDE KRİSTALLER
20 - 25 yaşlarına kadar kemiği yapımı, kemiğin yıkım
hızından daha yüksektir.
30'lu yaşlarda en yüksek kemik kütlesine ulaşılır. Bu
dönem kemiğin en güçlü olduğu dönemdir.
Doruk kemik kitlesi
40 yaşları civarında kemik kütlesi yavaş yavaş azalmaya
başlar.
Bu kayıp menopozdan sonra kadınlarda östrojen
hormonunun seviyesinin düşmesine bağlı olarak
hızlanmaktadır.
Menopozdan sonraki ilk 5 yıl kemik kütlesinin en hızlı
kaybedildiği zaman dilimidir.
Hızlı kayıp döneminin sonlarında, 60 yaş civarında
Osteoporozun belirtileri ortaya çıkmaya başlar.
Kamburlaşma, boy kısalması, yaygın sırt ağrıları yada
ufak bir zorlama sonucu oluşan kırıklar şeklinde ortaya
çıkabilir.
Osteoporozda rehabilitasyon
programı 2 dönemde uygulanır.
• Birinci dönem : Önleme
– Çocukluk ve adölesan dönemde kalsiyumdan
zengin beslenme ve fiziksel aktivite;
– Erişkin dönemde ise yüksek risk gruplarının
saptanması ve korunma programları önemlidir..
• İkinci dönem: Hastalığın tedavisi ve
rehabilitasyonu
Osteoporoz rehabilitasyonunun
amaçları
• 1- Kemik kuvvetini arttırmak
• 2-Düzgün postür sağlamak
• 3- Kas kuvvetini, denge ve koordinasyonu
geliştirmek
• 4- Düşme ve kırıklardan korunmak
• 5-Akut ve kronik ağrının kontrolü
• 6-Hareket ve günlük yaşam aktivitelerinde
bağımsızlık kazanmak
• 7-Yaşam kalitesini arttırmak
Bu amaçlara ulaşmak için ilaç
dışı kullanılan yöntemler
• 1- Ağrı kontrolüne yönelik fizik tedavi
uygulamaları
• 2- Egzersiz
• 3- Korse ve cihazlar
• 4-Eğitim
• 5- Düşme ve kırıktan koruyucu önlemler
Osteoporozda ağrının azaltılması
Osteoporoz kırık ortaya çıkana kadar semptomsuz
seyreden bir hastalıktır.
• Akut ağrı
–
–
–
–
–
Yatak istirahati (2-7 gün)
TENS
Soğuk veya orta derecede ısı tedavisi
Masaj
İzometrik egzersizler
• Kronik ağrı
–
–
–
–
Postür eğitimi
Spinal korse kullanımı
Terapötik egzersizlerin öğretilmesi
TENS, sıcak uygulama gibi fizik ajanların kullanımı
Egzersiz
Osteoporozda egzersizin amaçları
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kemik kaybını azaltarak kemik kitlesini arttırmak
Kas gücü ve kitlesini arttırmak
Denge ve koordinasyonu arttırmak
Fleksibiliteyi sağlamak
Kardiyovasküler dayanıklılığı arttırmak
Eklem stabilitesini geliştirmek
Postürü düzeltmek ve deformiteleri önlemek,
Ağrıyı azaltmak
Kendine güveni arttırmak
Egzersiz
Postür egzersizleri
Sırt ekstansörlerine kuvvetlendirme
Pektoral kaslara germe
Kalça kaslarına kuvvetlendirme
Denge ve proprioseptif egzersizler
Kemiklere yük bindiren, vücut ağırlığımızı
kemiklere taşıtarak ayakta yaptığımız
egzersizler, kemiklerimizi uyararak
güçlenmesine yardımcı olur
Bu açıdan yürüme en iyi fiziksel aktivitelerden
biridir
Öne eğilerek
yapılan hareketler
omurga kırıklarına
neden olacağından
bu hareketlerden
kaçınılmalıdır
Korse ve cihazlama
Kullanım amaçları
• Kifozu azaltmak
• Vertebralarda kompresyon zorlanmalarını
azaltmak
• Erektör spinal kasların zayıflığını kompanse
etmek ve sırt ve bel ağrısını azaltmak.
Osteoporozlu hastalarda yürüme emniyetini sağlamak
amacıyla yürüteç ve bastonlar kullanılabilir.
Korse kullanımı
Düşme ve kırıkların engellenmesi
Düzenli görme ve işitme kontrolü
Yataktan ani kalkmama
Lastik tabanlı ve alçak topuklu
ayakkabılar
Egzersizlerin düzenli yapılması
Denge bozukluğu yapabilecek
ilaçların kontrollü kullanılması
Düşme ve kırıkların engellenmesi
Evin odalarının iyi aydınlatılması
Yerde kaygan halı,paspas
bulunmaması
Banyo ve tuvalette kaymayan lastik
paspaslar
Merdivenler, banyo küveti, tuvalette
destek alınabilecek trabzanlar