politik konjonktür dalgalanmaları çerçevesinde seçimlerin ekonomik

i
ÖZET
POLİTİK KONJONKTÜR DALGALANMALARI
ÇERÇEVESİNDE SEÇİMLERİN EKONOMİK GÖSTERGELER
ÜZERİNDEKİ ETKİSİ VE TÜRKİYE UYGULAMASI (1980-2006)
BAHÇE, ABDULLAH BURHAN
Yüksek Lisans- 2006
İktisat Bilim Dalı
Danışman: Yrd. Doç. Dr. İnci PARLAKTUNA
Günümüzde, pek çok ülke ekonomisinde, seçim kaynaklı dalgalanmalar
yaşanmaktadır. Literatürde bu dalgalanmalara politik konjonktür dalgalanmaları adı
verilmektedir. Politik konjonktür dalgalanmaları, iktidardaki politikacıların oylarını
maksimize etmek ve yeniden seçilebilmek amacıyla, seçim öncesinde seçmenler
üzerindeki refah hissini arttırmak yoluyla ekonomiyi kendi çıkarları doğrultusunda
yönlendirmeleri; yani maniple etmeleri demektir.
Yapılan bu çalışmada, politik aktörlerin ekonomiyi maniple etmek için
kullandıkları yöntemler, araçlar ve bu amaçla oluşturulan teoriler ve yapılan
araştırma ve incelemeler kronolojik bir literatür taraması şeklinde ele alınarak
açıklanmış ve Türkiye açısından durum; ekonometrik bir model kullanılarak, veriler
ve sonuçlar test edilerek değerlendirilmiştir.
Oluşturulan ekonometrik modelde; Türkiye’de 1980–2006 arası dönemde
seçimlerin ekonomik göstergeler üzerinde politik konjonktür dalgalanmaları yaratıp
yaratmadığı; gayri safi yurt içi hasıla, kamu kesimi nihai tüketim harcamaları,
bankalararası faiz oranı, M1 ve enflasyon oranı gibi makroekonomik göstergelere ait
veriler test edilerek; seçimlerin bu dönemde ekonomik göstergeler üzerinde yarattığı
politik konjonktür dalgalanmalarının etkisinin sadece bankalararası faiz oranı ve
enflasyon oranı gibi parasal sektör göstergeleri üzerinde olduğu; reel sektör
göstergelerini ise doğrudan etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır.