2017 2.DÖNEM YAZILI ÖDEVİ Ad/Soyad: Lal Ece
advertisement
ÖZEL EGE ORTAOKULU SOSYAL BİLGİLER DERSİ 2016 – 2017 2.DÖNEM YAZILI ÖDEVİ OSMANLI DEVLETİ’NDE COĞRAFİ KEŞİFLERİN OLUMSUZ ETKİLERİNİ AZALTMAK İÇİN NASIL PROJELER GELİŞTİRİRDİNİZ? AÇIKLAYINIZ. Ad/Soyad: Lal Ece Yükseltürk Sınıf: 7A COĞRAFİ KEŞİFLERİN OSMANLI DEVLETİ’NE OLUMSUZ ETKİLERİ Avrupalılar özellikle İpek ve Baharat Yollarının Osmanlı Devleti’nin eline geçmesiyle yeni yollar arayışına girdiler ve böylece coğrafi keşifler ortaya çıktı. Avrupalılar yeni ticaret yolları buldu ve zenginleştiler, büyük sömürge imparatorlukları kuruldu. Sömürgecilik kavramı ortaya çıktı. Avrupalıların bilim ve teknik alanda gelişmesi, pusulanın bulunması, gemicilikte ilerlemeleri, coğrafi bilgilerinin gelişmesi bu coğrafi keşiflere neden oldu. Avrupalılar bu keşiflerle birlikte hızlıca bir yükselişe geçtiler. Avrupalılar Hindistan’a ulaşmak için yeni yollar arayışına girdiler, çünkü İpek Yolu ve Baharat Yolu Osmanlı’nın elindeydi. Öncelikle Ümit Burnu bulundu, ardından da Amerika kıtası. Portekizli Vasko Do Gama, Ümit Burnu’nu dolaşarak Hindistan’a vardı ve bundan sonra Portekizliler Hint Okyanusu’nu kontrolü altına aldı. Ardından İspanyollar Peru ve Meksika’nın altın ve gümüş madenlerine hakim oldular ve bu zenginlikleri Avrupa’ya taşıdılar. Osmanlı Devleti bu coğrafi keşifler ve gelişmelerden özellikle ekonomik alanda olmak üzere her anlamda olumsuz etkilenmiştir Osmanlı Devleti’nin jeopolitik önemi azaldı. Artık bu coğrafi keşiflerden sonra, tek ticaret yolları Baharat ve İpek Yolu değildi. Buna bağlı olarak; Osmanlı’da ekonomik olarak ciddi bir düşüş olmuştur, Osmanlı’nın ticari geliri ve Akdeniz Limanları’nın önemi azalmıştır, Atlas Okyanusu’ndaki limanların değeri artmıştır. Avrupalı Devletlerin Osmanlı’ya olan ticari bağlılığı azalmıştır. Ayrıca Osmanlı topraklarında kervan yollarında çalışan halk ve zanaatkarlar işsiz kalmış, halk olumsuz etkilenmiş ve bu da Celali İsyanları’na neden olmuştur. Osmanlı Devleti bu olumsuz etkileri engelleme amacıyla hareketlerde bulunmuştur. Akdeniz ticaretinin durma aşamasına gelme sebebiyle Avrupa ülkelerine kapitülasyonlarda bulundu. Don-Volga Kanalı projesini gerçekleştirerek İpek Yolu’nun ticaretini canlandırılmak istendi fakat başarıya ulaşılmadı. Osmanlı Devleti bu projede Karadeniz ve Hazar Denizi’ni Don ve Volga nehirleri arasına açacağı bir kanalla birleştirmek istemiştir. Bu proje sayesinde İpek Yolu’nu canlandırmayı, ticari geliri ve o bölgedeki hakimiyetini arttırmayı amaçlamıştır. Fakat erzak sıkıntısı yüzünden bu proje gerçekleştirilememiştir. Hint Okyanusu’nun hakimiyetini tekrardan sağlamak için Portekizlilerle deniz savaşına girildi fakat savaş kazanılamadı ve üstünlük sağlanamadı. Ardından bir proje fikri daha sunuldu. Süveyş Kanalı fikri ilk kez Yavuz Sultan Selim zamanında ortaya atıldı, bu projenin amacı da Baharat Yolu’nu tekrardan canlandırmaktı. Osmanlı Devleti’nin yapabileceği olası bu olumsuz etkileri azaltacak çözümler de vardı. Ben olsam Süveyş Kanalı fikrini gerçekleştirirdim ve denetimi elimde tutarak bu kanaldan alınacak vergilerle hazineye büyük katkı sağlardım. Ekonomi politikamızı değiştirirdim. Dışarıdan gelen ithal ürünlerin ekonomiyi olumsuz yönde etkileyenlerini yani pahalı ve gereksiz olanlarına sınır koyardım. Mümkün olsaydı kapitülasyonları kaldırmaya çalışırdım, çünkü bu kapitülasyonlar yerli halka zarar veriyordu. İthal mallara vergiler koyar yerli esnafı korurdum. Avrupalılar gibi sanayi yatırımlar yapardım böylece hem Avrupalılara verilen kapitülasyonların sağladığı kolaylıkları geçersiz kılardım hem de kendi mallarımızı ürettiğimiz için ithal ürün alımını azaltırdım.
