Divan-ı Lügat`it Türk

www.edebiyatbilgihanesi.com
Divan-ı Lügat'it Türk - Kaşgarlı Mahmut:
Anlamı
: Türk Dillerinin Divanı
Yazarı
: Kaşgarlı Mahmut
Yazıldığı Yer
: Bağdat (?)
Yazıldığı Tarih
: 1068-1072
Kime Sunuldu
: Ebûl Kasım Abdullah (?) El-Muktedî Bi-Emrillah (?)
Yazıldığı Dil
de alınmıştır.
: Kaşgar-Hakaniye Türkçe’sidir.Türkçe Konuşan tüm boyların dillerinden kelime
İçeriği
: Bütün Türk dünyasında konuşulan kelimeler ve bunların Arapça’daki karşılıkları
ile bu kelimelerin içinde geçtiği örneklere yer verir.
Eserin Özellikleri:
 Araplara Türkçe öğretmek ve Türkçe’nin, Arapçadan zengin bir dil olduğu göstermek amacı ile
yazılmıştır.
 Türkçe’nin ilk sözlüğüdür. Türkçe dilbilgisi özellikleri de eserde görülmektedir.
 Eserde 7500 Türkçe kelimeye Arapça karşılıklar verilmiştir.
 Sözlü gelenek yolu ile yayılan ve artık unutulmak üzere olan bir çok eserin korunmasını sağlamıştır.
 Türklerin yerleşim yeri ve biçimi, tarihi, âdetleri, folkloru ve edebiyatları hakkında bilgi verir.
 Eserde atasözü, şiir ve deyimlere de yer verildiği için ansiklopedi niteliği taşır.
 Atasözlerine, deyimlere, destanlara ve Türk şiiri örneklerine de rastlamaktayız.
 Eserde o döneme ait Türklerin yaşadığı yeri gösteren bir Türk haritası da bulunmaktadır.
 Eserde Türkçe sözcüklerin ve deyimlerin anlamları yanında, bu sözcük ve deyimlerin içinde geçtiği
destan, koşuk, sagu ve savlara; ayrıca Türk boylarını gösteren bir haritaya da yer verilmiştir.
 Dilbilgisi, tarih, coğrafya, edebiyat alanlarında da zengin bilgiler içeren bir kaynaktır.
 Eserin yazarı Kaşgarlı Mahmut, XI. yy’da yaşamıştır. Arapça ve Farsça’yı çok iyi bildiği ve
kendisini çok iyi yetiştirdiği anlaşılmaktadır. Eserini 20 yıl gibi bir süre Türk illerini şehir şehir, oba
oba dolaşarak bilgi toplayarak yazmıştır.
 Kaşgarlı Mahmut bu eseri yazmakla Türklerin Arapça ’ya olan yönelişlerini durdurmayı
amaçlamıştır. Türk Dilini yabancı dillere karşı korumuştur. Yok olmak üzere olan bazı sözlü ürünleri
yazıya geçirerek yok olmalarını önlemiştir.
 Kutatgu Bilig - Yusuf Has Hacip
 Atabetü'l Hakayık - Edip Ahmet Yükneki
 Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi
 Dede Korkut Hikâyeleri