Hacı Günakın - video.eba.gov.tr

advertisement
Hacı Günakın
Kahta Ebu Sadık Anadolu İmam Hatip
İÇ KUVVETLER
ÇALIŞMA YAPRAĞI
A. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları
cevaplayınız.
1) Aşağıda orojenik faaliyetlerle ilgili bir
parça verilmiştir.
Okyanus
ve
deniz
diplerindeki
jeosenklinallerde oluşan tortul tabakalar,
yer kabuğunu oluşturan levhaların birbirine
yaklaşması sonucu yan basınçlara uğrar.
Tortul
tabakaların
sertlik
derecesi
birbirinden farklı olabilir. Esnek yapılı
tabakalar yan basınçlara uğradığında
kıvrılırken sert yapılı tabakalar kırılırlar.
Kıvrımlı yapıda tabakaların çanak şeklini
aldığı yere senklinal denir. Kubbemsi
şekilde kıvrıldığı bölüme ise antiklinal
denir. Antiklinal ve senklinal birer şekil
değil, yapı tipidir. Kırılan bloklardan
yüksekte kalana Horst, alçalan bloğa ise
Graben denir.
Yalnız bu parça dikkate alındığında
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A. Tortul tabakaların nerelerde biriktiğine
B. Tortul tabakaların sertlik derecesinin
dağ oluşum türünü belirlediğine
C. Levha Hareketlerine
D. Jeosenklinalin tanımına
E. Antiklinalin ve horstun oluşumuna
2) Sert kütleler kıvrılamadığı için
kırılmaya uğrar. Ayrılan parçalar yatay ve
düşey yönde birbirinden uzaklaşır. Bu
parçalar arasında oluşan kırığa …… denir.
Bu parçada boş bırakılan yere
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A. Horst
Jeosenklinal
B. Antiklinal
D. Fay E. Levha
C.
3) Dünya’mız oluşumundan beri üç büyük
dağ
oluşumuna
sahne
olmuştur.
Paleozoik’te Kaledoniyen dağ oluşumu
sırasında İskoçya ve Norveç'teki dağlar,
Paleozoik sonlarına doğru gerçekleşen dağ
oluşum sürecinde Appalaşlar, Urallar ve
Orta Ren Dağları, Tersiyer’deki son dağ
oluşumunda ise Alpler, Himalayalar,
Andlar ve Kayalık Dağları ortaya
çıkmıştır.
Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden
hangisi kesin olarak çıkarılabilir?
A.Jeolojik Devirlerin özelliklerine
B. Levha hareketlerinin özelliklerine
C. Tortul tabaların sıkışmasına
D. Orojenik kuşaklara
E. Epirojenez oluşumlarına
4) Yer kabuğunda meydana gelen geniş
alanlı alçalma ve yükselmeler epirojenez
olarak ifade edilir. Yer kabuğunu oluşturan
levhalar manto üzerinde dengeli bir
biçimde dururlar. Buna ………… denir.
Ancak bu denge, yer kabuğu üzerinde
meydana gelen çeşitli olaylar sonucunda
bozulabilir.
Bu parça dikkate alındığında boş
bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilebilir?
A. Levha
B. Kıta Oluşumu
C. İzostatik Denge
D. Mohorovicic
Süreksizliği E. Fay Hattı
5) Epirojenik hareketlere örnek olarak
İskandinav Yarımadası ve Kanada
verilebilir. Buzul Çağında buralarda 1 - 2
km kalınlığında bir buzul örtüsü vardı.
Sonradan buzullar eriyince karaların
üzerindeki yük azaldı ve tekrar yükselmeye
başladı. Yükselme, günümüzde de yavaş
yavaş devam etmektedir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi
kesin olarak çıkarılır?
Kahta Ebu Sadık Anadolu İmam Hatip
A. İklim değişikliğinin Epironejeze etkisi
B. Kanada ve İskandinavya’nın her zaman
yükseldiğine
C. Buzulların yer değiştirdiğine
D. Orojenik olaylara
E. Volkanizma olayına
6) Etna Yanardağı’nın ani püskürmesi
harika bir manzara olabilir, ancak çevreye
büyük zarar vermektedir. Bununla birlikte
insanlar, tarih boyu sadece İtalya'da değil,
Hawaii’de,
İzlanda’da,
ABD'de,
Meksika'da yani Dünya’nın birçok yerinde
volkanlarla iç içe yaşamışlardır.
Hacı Günakın
Bu
bölge
hakkında
Ali’nin
aşağıdakilerden sözlerinden hangisini
doğrudur?
A. Arazi sert bir kütleden oluşmuştur.
B. Dış kuvvetlerin etkisi çok yüksektir.
C. Bölgede volkanizma belirtileri vardır.
D. İklimi sıcaktır.
E. Peribacalarının oluşumunda dış
kuvvetler etkilidir.
9. Güney Doğu Anadolu’da Karacadağ
volkanından çıkan lavların çok akıcı
olmasından dolayı lavlar geniş alanları
yayılmıştır.
Volkanizma ile ilgili verilen bu parça ile
ilgili
aşağıdakilerden
hangisi
söylenemez?
Bu bilgiye dayanarak Karacadağ
hakkında aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
A. Volkanizma’nın çevreye büyük zararlar
verdiği
B. Volkanik patlamalar dünyanın bir çok
yerinde olmaktadır.
C. Volkanik dağların çevreye verdiği
zararlardan dolayı insanların bu dağların
çevresine yerleşmedikleri
D.Hawaii ve İzlanda’ da volkanik
faaliyetlerin gerçekleştiği
E. Volkanik patlamaların çok güzel
manzaraya sahip olduğu
A. Kalkan volkan türüne girer.
B.
Çok
uzun
süre
püskürmeler
gerçekleşmiştir.
C. Tabakalı volkanlara örnek gösterilebilir.
D. Yükseltisi çok fazladır.
E. Sönmüş bir volkandır.
7)Bir arazi parçasında yeryüzünde batollit,
lakolit ve dayk gibi tabakaların bulunması,
aşağıdakilerden hangisini kesin olarak
söylememize neden olur?
A. Volkanizmanın durduğunu
B. İklimsel değişikliğin yaşandığını
C. Aşındırma faaliyetlerinin aktif olduğunu
D. Volkanizmanın akıcı olduğunu
E. İç kuvvetlerin çok şiddetli olduğunu
8)Ürgüp, Göreme gezisine çıkan Ali
bölgede lapilli, tüf ve piroklastik
maddelere rastlamıştır.
10) İnsanlığın varoluşundan bu yana
depremler en önemli doğal olaylardan biri
olmuştur. İnsanlar ilk önceleri depremlerin
oluş nedenlerini
değişik şekillerde
açıklamaya çalışmışlardır. Örneğin, sık sık
deprem olan Japonya'da, Dünya kurulurken
toprağın içinde kalan bir balığın dışarı
çıkmak
için
yaptığı
çırpınmaların
depremleri oluşturduğuna inanılmıştır.
Yeni Zelanda'nın ilkel kavimlerinin
inançlarına göre deprem, deprem yaratan
bir tanrının arzusuna bağlı olarak
oluşmaktaydı.
Ancak
18.
yüzyılın
sonlarına doğru bu görüşler etkisini
yitirmiş ve depremlerin nedenleri bilimsel
yöntemlerle açıklanmaya başlanmıştır.
Yalnızca yukarıda parça dikkate
alındığında aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz?
A. Depremlerin insanların varoluşundan
beridir etkili bir doğal olay olduğuna
Hacı Günakın
Kahta Ebu Sadık Anadolu İmam Hatip
B. Kültürün bilimi etkilediğine
C. İlkel kavimler tarafından depremler
dogmatik olarak yorumlanmasına
D. Depremlerin her yerde görüldüğüne
E. Depremin Japonya ve Yeni Zelanda’yı
etkilediğine
B. Aşağıdaki cümleleri verilen kelimelerle
uygun bir şekilde tamamlayınız?
Antiklinal Çöküntü Boyuna
Richter
Depremi dalgalar
Troçelli
Fay
Regresyon Ağrı
dağı
Transgresyon Karacadağ
Tektonik
Depremler
6) Karalar üzerinde meydana gelen
buzullaşma sonucunda kara kütlesinin
ağırlığı artar ve kara kütlesi çöker. Deniz
suları karaya doğru ilerler. Buna
…………………denir.
7) Kıvrımlı yapıda tabakaların Kubbemsi
şekilde kıvrıldığı bölümüne ………….
denir.
8) Sert kütleler kıvrılamadığı için
kırılmaya uğrar. Ayrılan parçalar yatay ve
düşey yönde birbirinden uzaklaşır. Bu
parçalar
arasında
oluşan
kırığa…………………… denir.
Tsunami
1) Magmadan değişik dönemlerde
yükselen, fazla akıcı olmayan farklı
karakterdeki
malzemenin
birikmesi
ile
oluşan
volkanlara tabakalı volkan denir. Tabakalı
volkanlara Türkiye’den örnek olarak
……………. Verilebilir?
2) Yüzeye ilk ulaşan ve saniyede 8 km
yol alan,zemini sıkıştırma ve genişletme
özelliğine sahip olan deprem dalgalarına
……………………. Denir.
3) Depremin şiddetini tespit etmek için
bazı ölçekler geliştirilmiştir ve bunlardan
en
yaygın
olarak
kullanılanı…………………. Ölçeğidir.
4) Depremler yalnızca karalarda değil,
okyanus ve deniz tabanlarında da meydana
gelmekte, depremlerin deniz yüzeyinde
dev dalgalar oluşturmasına ……………….
Denir.
C. Aşağıdaki şekillerde gösterilen kısımları
isimlendiriniz?
1)
……………………………
,……………………………
2)
………………………………………..
………………………………………
5) Levhaların hareketine bağlı olarak yer
kabuğunun derinliklerinde meydana gelen
basınçlar,
gerilmeler
ve
kırılmalar
sonucunda
oluşan
depremlere
………………………. Denir.
…………………………………………..
3. Aşağıdaki fay türlerini adlandırınız?
Kahta Ebu Sadık Anadolu İmam Hatip
……………………………………
………………………………………
……………………………………….
BAŞARILAR DİLERİM.
Coğrafya öğretmeni:
Hacı GÜNAKIN
Hacı Günakın
Download