2. tip şeker hastalığını anlama - Multicultural Diabetes Portal
advertisement
TYPE 2 Turkish | Türkçe 2. tip şeker hastalığını anlama 2. tip şeker hastalığı, şeker hastalığının en yaygın şekilde görülen biçimidir. 2. tip şeker hastalığı, tüm şeker hastası olan kişilerin %85–90’ını etkilemektedir. Şeker hastalığı, kan dolaşımında aşırı miktarda glikoz (şeker) bulunmasıdır. Şeker bedeniniz için önemli bir enerji kaynağıdır. Şeker, ekmek, makarna, pirinç, hububat, meyveler, nişastalı sebzeler, süt ve yogurt gibi, yediğiniz karbonhidratlı gıda maddelerinde bulunur. Bedeniniz, karbonhidratları şekere dönüştürür ve bundan sonra şeker kan dolaşımınıza girer. Ensülin, bedeninizde pankreas tarafından üretilir. Şekerin kan dolaşımından beden hücrelerine girmesi ve enerji üretiminde kullanılması için ensülin gerekli bulunmaktadır. Pankreasın yeterli ensülin üretememesi durumunda, 2. tip şeker hastalığı oluşur ve beden hücreleri ensülinden düzgün biçimde etkilenemez. Bu durum, kan şeker düzeyinin yükselmesine yol açar. »» sağlıklı bir kilo sınırının üstünde olmak »» aktif olmayan bir yaşam tarzı sürdürmek »» yaşlanma »» Aborjin ya da Torres Strait Adalı geçmişinden gelme »» Melanezya’lı, Polinezya’lı, Asya’lı ya da Orta Doğu’lu geçmişinden gelme »» hamilelik döneminde gebelik şeker hastalığı geçirmiş bulunmak »» polikistik over (yumurtalık) sendromlu bir kadın olmak »» antipsikotik ya da steroid ilaçların bazı türlerini almakta bulunmak. 2. tip şeker hastalığı önlenebilir ya da tedavi edilebilir mi? 2. tip şeker hastalık riski içinde bulunan kişiler sağlıklı bir yaşam tarzı uygulayarak, şeker hastalığını erteleyebilir ve bazı durmlarda bunun oluşmasını dahi önleyebilirler. Sağlıklı yaşam tarzı, düzenli bedensel etkinliği, sağlıklı gıda seçeneklerini ve sağlıklı bir kiloda kalmayı içerir. 2. tip şeker hastalık riski içinde kimler bulunur? 2. tip şeker hastalığı genellikle yetişkinlerde oluşur ancak, daha gençlerde – ve çocuklarda dahi – bu tip şeker hastalığı oluşmaktadır. 2. tip şeker hastalığının risk etmenleri, aşağıda belirtilen hususları içerir: »» 2. tip şeker hastalığı ile ilgili aile tarihçesinin bulunması »» şeker hastalığı öncesi durumunun bulunması Bilgi hattı 1300 136 588 ndss.com.au National Diabetes Services Scheme (NDSS) (Ulusal Şeker Hastalığı Hizmetleri Programı), Avustralya Devleti’nin bir girişimi olup, Diabetes Australia’nın yardımıyla yönetilmektedir. 2. TİP ŞEKER HASTALIĞINI ANLAMA 2. tip şeker hastası olmanız durumunda, bunun tedavi edilebilmesi için hiçbir yöntem bulunmamaktadır ancak, iyi yönetilmesi durumunda, sağlıklı bir yaşam sürdürebilirsiniz. Kilo vermeniz ve kilonuzu bu düzeyde sürdürmeniz halinde, bazı 2. tip şeker hastalıklarının gelişmesini yavaşlatabileceğinizi, son araştırmalar ortaya koymaktadır. 2. tip şeker hastalığının tanılanması için, aşağıda belirtilen üç yol bulunmaktadır: 2. tip şeker hastalığının belirtileri nelerdir? »» Bir patoloji laboratuvarında analiz edilmesi 2. tip şeker hastalığı belirtileri, aşağıda açıklanan hususları içerebilir: »» sürekli susama hissi ve olağandan çok sıvı içmek »» yorgunluk hissi ve enerji azlığı »» daha sık tuvalete gitmek (idrar yapmak için) »» iyileşmeyen yara ya da kesikler »» bulanık görme »» kaşıntı ve cilt enfeksiyonları »» bacak ya da ayaklarda ağrı ya da karıncalanma. Genellikle kişiler bu belirtilerin farkına varmazlar ya da bunlar zamanla yavaşça ortaya çıkar. Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmez. Bazı durumlarda şeker hastalığının ilk işaretini, kalp krizi, ayak ülseri ya da görme sorunları gibi komplikasyonlar oluşturabilir. 2. tip şeker hastalığı nasıl tanılanır? gereken kan şeker testiyle (yalnızca parmağı hafifçe delmek değil). Bu test, aç karnına (sekiz saat süreyle hiçbir şey yemeden ya da içmeden sonra) ya da tok uygulanabilir. »» Bir patoloji laboratuvarında uygulanan ağız şeker tolerans testiyle (OGTT). Bu, önce aç karnına uygulanan kan şeker testinden sonra şekerli bir içecek aldıktan iki saat sonra kanınız test edilerek yapılır. »» Son 10 ile 12 hafta süresi içinde, ortalama kan şeker düzeyinizi yansıtan hemoglobin A1c (HbA1c) testiyle. Ayrıca, bu da bir patoloji testidir ancak, aç karnına yapılması gerekmez. 2. tip şeker hastalığı nasıl yönetilir? 2. tip şeker hastalığı, sağlıklı yemek ve düzenli bedensel etkinlikler ile yönetilir. Ayrıca zamanla, glikoz düzeyini düşürücü ilaçlar (tabletler ya da enjekte edilebilir ilaçlar) alma gereğiniz de olabilir. Şeker hastalığının ilerlemesi durumunda, kan şekeri düzeyinin hedeflenen derecede tutulmasına yardımcı olmak amacıyla bazı kişilere ensülin enjeksiyonlarının uygulanması gerekebilir. Sağlıklı olmak ve gözlerde, böbreklerde, sinirlerde ve kan damarlarında tahribat gibi, şeker hastalığının komplikasyonlarını önlemek için, şeker hastalığınızı yönetmeniz önemlidir. Şeker hastalığınıza kim yardımcı olabilir? Şeker hastalığının yönetimi, sizin, ailenizin, arkadaşlarınızın ve sağlık uzmanlarının katılmasıyla uygulanabilecek bir ekip çalışmasıdır. Aşağıda belirtilenler dahil, size yardımcı olabilecek birçok değişik sağlık uzmanları bulunmaktadır: »» pratisyen hekiminiz »» bir endokrinolog (şeker hastalık uzmanı) »» yeterlik belgesi olan şeker hastalık eğitmeni ya da şeker hastalığı pratisyen hemşiresi »» yeterlik belgesi olan bir pratisyen beslenme uzmanı »» yeterlik belgesi olan bir egzersiz fizyoloğu »» kayıtlı bir ayak hastalıkları uzmanı »» danışman, sosyal görevli ya da psikolog. NDSS ve siz NDSS şeker hastalığınızı yönetmenizde size yardımcı olur. Bu yardımlar arasında, şeker hastalığı yönetimi ile ilgili tavsiyelerde bulunan Bilgi hattı ve internet sitesi, NDSS ürünleri ve şeker hastalığınızın yönetimini daha iyi öğrenmeniz için bir dizi destek programları bulunmaktadır. Haziran 2016 tarihinde yayımlanmıştır Bu bilgi metni, yalnızca rehberlik amacıyla hazırlanmış bulunmaktadır. Bu metin bireysel tıbbi tavsiyelerin yerini almamalıdır ve sağlığınız ile ilgili herhangi bir kaygınızın ve daha başka sorularınızın bulunması durumunda, sağlık uzmanınız ile irtibat kurmanız gerekir. 2nin 2si
