ÿþM icrosoft W ord - T er ö rist _ Y osun

Aktif-Simya (Online) 2 (2007)
AKTİF-SİMYA
(ONLINE)
7-8
TERÖRİST YOSUN (CAULERPA RACEMOSA VAR.CYLINDRACEA):
DERDİMİZ Mİ? DERMANIMIZ MI?
Levent ÇAVAŞ
Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü
Akdeniz’de ilk olarak 1926 yılında Tunus’ta gözlenen terörist yosun olarak bildiğimiz
Caulerpa racemosa 1990’lı yıllara kadar sessiz sedasız Akdeniz’de varlığını sürdürdü.
Ancak henüz tam olarak bilinmeyen bir nedenle Akdeniz dışındaki başka bir Caulerpa
türü ile genetik hibridleşme sonucu kendisine terörist unvanını kazandıran
faaliyetlerine başladı: “Biyolojik İşgal”. Genetik araştırmalar sonucu Caulerpa
racemosa var. cylindracea olarak isimlendirilen terorist yosun ülkemiz kıyılarının
büyük bir kısmında da gözlenmektedir. En büyük etkinliğini salgıladığı caulerpenyne
isimli zehirli maddeye borçlu olan terörist yosun, bu zehirli madde sayesinde
denizkestaneleri gibi birçok canlı üzerinde olumsuz yönde etkiler bırakmaktadır.
Salgıladıkları bu zehir salgısıyla ayrıca diğer deniz bitkilerinin de fotosentez
yeteneklerini sınırlamaktadır. Caulerpenyne olarak isimlendirilen ve seskiterpenoid
yapısında olan bu bileşik üzerine birçok araştırma yapılmış olup bu çalışmalardan bir
tanesinde terörist yosunun ekstraktlarının kanser hücreleri üzerinde büyümeyi
durdurucu etki gösterdiği Dokuz Eylül Üniversitesinden Levent Çavaş, Yasemin
Baskın, Nur Olgun ve Kadir Yurdakoç tarafından gösterilmiştir. Journal of
Experimental Marine Biology and Ecology isimli dergide basılan çalışma da
caulerpenyne’nin kanser hücreleri üzerinde apoptotik etkisi de ilk defa ortaya
atılmıştır. Yine terorist yosunun ekstraktları üzerine yapılan bir diğer çalışma ise
Botanica Marina isimli derginin 50 (2007) sayısında çıkmıştır. Çin'in Jinan
Üniversitesinden Wang ve arkadaşlarının yaptıkları çalışmayla terörist yosun olarak
bildiğimiz Caulerpa racemosa'nin sıcak su ekstraktları ve n-butanol ekstraktlarının
HSV-1 ve HSV-2 virüslerine karsı ANTIVIRAL etki gösterdikleri ortaya konmuştur.
Herpes simplex virusu (HSV-1 ve-2) halk arasında oldukça yaygın olarak karşılaşılan
uçukların nedenidir. Uçuklar bilindiği üzere genelde dudakta cıksa da ağız içi ve
genital bölgelerde de etkili olan virüslerdir. Uçuk virüslerine karşı Caulerpa
racemosa'daki etkin madde kimyasal yapısının "sulfokinondiacilgliserol" olduğu ortaya
konulmuştur. Yapılan çalışmalar sadece terörist yosun olarak bildiğimiz Caulerpa
racemosa değil diğer biyolojik zenginliklerimiz üzerine yeni araştırmaların yapılması
gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Resimler
http://people.deu.edu.tr/lcavas/cpix.html
http://www.deu.edu.tr/userweb/lcavas/resimler/DSCN1385.JPG