paranın insan hayatına etkisi - Bilkent University
advertisement
PARANIN İNSAN HAYATINA ETKİSİ İnsanlık tarihinin en önemli buluşu sizce nedir? Eminim herkesin bu soruya farklı bir cevabı vardır. Kimi yazının en önemli buluş olduğunu düşünür kimisi ise elektrik diye yanıt verir. Benim için ise bu sorunun yanıtı paradır. Bana göre para insanlık tarihinin en önemli ve en etkili buluşudur. Neden diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Çünkü para bulunuşundan itibaren işlevinin çok daha ötesine geçmiş, kültürel değer yargılarını değiştirmeyi başarmış, toplumu sınıflara ayırabilmiştir. Paranın hayatınızdaki yerini bir düşünün lütfen. Eminim ki hayatınızda paradan çok daha değerli ve çok daha önemli şeyler vardır, ancak bunların hiçbirisi toplumu ve insan hayatını bu denli etkileyip değiştirmeyi başaramamıştır. Lidyalılar parayı ilk buldukları zaman aslında ne kadar büyük bir buluş yaptıklarını farketmemişlerdir bence. İlkel toplumlar için para sadece ticareti kolaylaştırmak adına bir buluştu, fakat günümüzde para, güç sembolü hâline gelip toplumsal hayatı yönetmeye başladı. Bu ne demek mi oluyor? Dikkatinizi çekmek istediğim konu paranın modern dünyada ne kadar önemli olduğudur. Günümüzde para demek güç demektir. Para sahibi olan insan, yani zengin insan güçlü insan demektir. Toplumun sosyal statüsünü belirleyen şey paradır. Eğer zengin ve varlıklıysanız güçlüsünüz demektir. İnsanların sadece paranız olduğu için size saygı duyacağı ve sadece zenginsiniz diye onlardan üstün olacağınız bir gerçektir. Tabii ki böyle düşünmeyen kişiler de vardır, ancak toplumun genelinin, parası olanı üstün göreceği yadsınamaz bir gerçektir. Aslına bakarsak bu durum oldukça üzücü. Zengin olmayıp birçok güzel değeri sahip olan insanları umursamıyor toplum. Ne yazık ki her şeyin paradan ibaret olmadığını anlamayacak kadar tabulaştırmışlar bu kavramı zihinlerinde. Paranın bir zenginlik ölçütü olmadığını, önemli olanın insanın gönlünün zengin olması gerektiğini anlayamıyor çoğu insan. Bu sözlerim size klişe gelebilir, fakat haksız mıyım yahu? Önemli olan insanın kendisinde yokken de paylaşması değil midir? Gerçek zenginlik annesinin çöpten çıkardığı yemeği sokak köpeğiyle paylaşan kızın kalbinde değil midir? Kapitalist sistemin kölesi olup saatlerce çalışan hayatı eviyle işi arasında geçen tek endişesi daha fazla para kazanmak olan ve hayatta hiçbir şeyden zevk almayan bir adam, ne kadar parası olursa olsun benim gözümde yine de zengin değildir. Bana göre zengin kişi hayatın tadını çıkarabilen gülüp eğlenmek için paraya ihtiyaç duymayan arkadaşlarıyla sohbet edip gezebilen ve tüm bunlarla mutlu olabilen kişidir. Yanlış anlaşılmak istemem. Tabii ki hepimizin çalışıp para kazanmaya ihtiyacı var. Kimimiz aile kurabilmek için, kimimiz kurmuş olduğu ailesini geçindirebilmek için çalışıp para kazanmak zorunda. Benim sitemim buna değil. Benim sitemim parayı hayattaki tek önemli şey olarak gören arkadaş ortamını ve sevgilisini buna belirleyen parası olduğu zaman mutlu olmadığı zaman ise üzgün olan kısacası tüm hayatını paraya adayan kişilere. Para bu insanların gözünü öylesine boyamış ki onlar ne kadar “zengin” olurlarsa olsunlar gerçek mutluluğu asla tadamayacaklar. İşte bu yüzden onlara çok acıyor ve onlar için gerçekten çok üzülüyorum. Paranın hiçbir zaman bulunmadığı bir dünyayı çok merak ediyorum doğrusu. Toplumsal sınıfların olmadığı savaşların hiç yapılmadığı insanı insan yapan değerlerin kültürel yargıları oluşturduğu bir dünya. Benimki tabii ki fazla ütopik bir düşünce, ancak yine de böyle bir dünyanın, şuanki hâlinden çok daha iyi olacağına eminim. Günümüzün yozlaşmış değerlerini, kapitalist sistemin beyinlerini yıkamış olduğu insanları, para uğruna her şeylerini feda edebilecek bireyleri göz önünde bulundurunca paranın yönetmediği ve hiç var olmadığı bir dünya fikri daha samimi geliyor.
