Yaşlılarda Psikiyatrik Bozuklu Sıklığı ve Tedavi Prensipl da

Yaşlılarda Psikiyatrik Bozuklukların
Sıklığı ve Tedavi Prensipleri
Prof.Dr. K.Nahit Özmenler
Gülhane Askerî Tıp Fakültesi
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
Geriyatrik Psikiyatri Birimi
Birimi 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Açıklama
2004‐2010
2010 yılları arasında
araştırmacı, danışman veya konuşmacı
olarak ilaç endüstrisinden herhangi bir
ücret almadım.
almadım. 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Yaşlılık
n
Yaşlılık: 65 yaş üstü
n
Yaşlı nüfusta artış eğilimi
n
n
Genel nüfusa göre değişen oran
85 yaş üzeri nüfusta artış
n
Nüfusun en hızlı büyüyen kısmı
kısmı 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Yaşlılık ve Psikiyatri
n
Yaşlılık
n
n
Akut ve kronik hastalıklar
Yeti yitimi
n
n
n
n
Organ ve sistem fonksiyonlarında zayıflamalar
Daralan hareket kaabiliyeti
Bilişsel süreçlerde yavaşlamalar
Artmış ilaç kullanımı kullanımı
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Yaşlılık ve Psikiyatri
n
Epidemiyoloji
n
n
n
n
ABD (1970‐
(1970‐1980)
1980) (Epidemiyolojik Saha
Çalışması)
Tanısal Görüşme Programı
65 yaş üstü herhangi bir tanı almış olmanın
bir aylık yaygınlığı %12,3
Ciddi bilişsel bozukluk harici diğer tanıların
yaygınlığı düşük düşük
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Yaşlılık ve Psikiyatri
n
En sık;
n
n
n
n
n
n
Anksiyete bozuklukları
Fobi
Duygudurum bozuklukları
Alkol kötüye kullanımı/bağımlılığı
Diğer çalışmalarda yaygınlık %10
Geropsikiyatristler : ciddi psikopatolojik
semptom %20’ye yakın
yakın 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir n
Epidemiyolojik çalışmalar
n
n
n
Tanı kriteri/aracı
Örneklem seçimi
Kohort etkisi etkisi
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Bilişsel Bozukluklar
n
Demanslar
n
n
n
n
n
n
n
Yaygınlık %1‐
%1‐20
20
Alzheimer tipi
Demans sıklığı yaşla artar
Hafif olgular daha sık
Hafif bilişsel bozukluk
Koruyucu faktörler
Risk faktörleri
n
Depresyon Depresyon
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Anksiyete Bozuklukları
n
Yaygınlık gençlere göre düşük
Yaş grubunda yüksek
Yaygınlık %0,7‐
%0,7‐18,6
18,6
Kurumlarda daha sık
n
Fobik bozukluklar
n
n
n
n
n
n
Yaygınlık %0‐
%0‐12
12
Basit fobi
Agorafobi Agorafobi
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Anksiyete Bozuklukları
n
En yaygın anksiyete bozukluğu
n
n
n
Fobi ?
Yaygın anksiyete bozukluğu ?
Riskler
n
n
n
Depresyonla eş tanı
Bilişsel sorunlar/bozukluklar
Bozulmuş sosyal ağ ağ
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Duygudurum Bozuklukları
n
n
n
n
n
n
Depresif semptomlar yaygın
DSM kriterlerine göre major depresyon
genç nüfusa göre daha düşük
Yaygınlık %1‐
%1‐5
5
Distimi
Minör depresyon %9,8
Depresif semptomlar %13,5
%13,5 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Duygudurum Bozuklukları
n
n
n
Klninik örneklemlerde depresyon daha
yaygın
Yaşlı kadınlarda daha yaygın
Riskler
n
n
n
n
Bilişsel sorunlar
Yeti yitimleri
Hastalıklar
Sosyal değişimler/kayıplar
değişimler/kayıplar 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Psikotik Semptomlar/Psikoz
n
n
n
Şüphecilik ve paranoid düşüncelerin
yaygınlığı %4‐
%4‐6
6
Geç başlangıçlı Sch. insidansı yüz binde
12,6
Demansta psikotik semptomlar
n
n
Sanrılar
Varsanılar Varsanılar
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Alkol Kötüye Kullanımı ve Bağımlılığı
n
Yaygınlık
n
n
n
n
Kadınlarda %0,3
Erkeklerde %1,8
İleri yaşta tedavisi güç
İleri yaşta başlama sıklıkla sekonder
nitelik taşıyor taşıyor
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Psikiyatrik Bozuklukların Tedavisi
n
Belirtilerin düzeltilmesi
n
n
n
n
Sorun yaratan/yaratmayan semptomlar
Optimal hedefler
Optimal işlevselliğin kazandırılması
Yaşam kalitesinin artırılması
artırılması 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Psikiyatrik Bozuklukların Tedavisi
n
Psikofarmakoterapi
n
n
n
n
En sık
İlaç seçimi
Optimum doz
Uzun süreli kullanım !! 46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir Psikiyatrik Bozuklukların Tedavisi
n
Diğer biyolojik tedaviler
n
n
EKT
Psikosoyal tedaviler
n
n
Psikoterapiler
Sosyal tedaviler tedaviler
46’ncı Ulusal Psikiyatri Kongresi İzmir