Tıbbi onkoloji gözüyle tedavi planlamaları

Tıbbi Onkoloji Gözüyle
Tedavi Planlamaları
UKK-23 Nisan 2013
Dr. Pınar Saip
Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı
İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü Tıbbi Onkoloji BD
Kanser Hastası Tanı ve Tedavisi

Multidisipliner bir ekip tarafından tedavi
edilmeli ve yönlendirilmelidir.
tıbbi onkolog
radyasyon onkoloğu
ilgili cerrahi onkolog
psikososyal onkolog
ilgili diğer dahili branşlar
radyolog
patolog
nükleer tıp
plastik cerrah
Kanserin Sistemik Onkolojik Tedavisi
küratif
olmayan
küratif
adjuvan
neoadjuvan
primer
ömrü
uzatma
semptom
giderme
Sistemik onkolojik tedavi
yapılmayan hastalar
Palyatif
destek
Semptomatik
Psiko-sosyal
Terminal
bakım
Hospisde
bakım
Evde bakım
Kanser hastasının ve yakınlarının
ihtiyacı
Doğru Tedavi
1 hastaya en az 20 dakika
 Psikolojik destek
Günde en fazla 20-30 hasta
 Güven
 İlgi-zaman ayırma
 Eğitim (Beslenme- Yanetki- Semptom yönetimi)
 Süreklilik
 Kolay ulaşım

Doğru tedavi
yaklaşımı
Hasta beklentisi
Politik Beklenti
Tıbbi Onkoloji Tedavi Planlaması
I-TEDAVİ ÖNCESİ

Küratif- Palyatif Kararı
(cerrahi- patoloji- radyoloji değerlendirmeleri)
 Tedavinin multidisipliner yapılıp yapılmayacağı kararı
 Performans, komorbidite değerlendirmeleri
 Tedavi planlama- Hasta eğitimi
II-TEDAVİ SIRASI
Yan etki değerlendirme ve yanetkilerin tedavisi, doz ayarlama
 Tedavi alan hastaların destek tedavisi (beslenme, semptom
kontrolü, psiko-sosyal)
 Cevap değerlendirme-Tedavi değişim kararı
 Tedaviyi kesme kararı

III- TEDAVİ SONRASI
İyileşen hastaların takibi (geç yan etkiler, yinelemeler, korunma)
 Onkolojik tedavisi kesilen hastaların palyatif tedavisi-bakımı
 Terminal bakım
 Evde bakım

Tıbbi Onkolog’la birlikte çalışması gereken ekip






Eğitim hemşiresi (Tıbbi Onkolog olan merkezlerde)
Kemoterapi hemşiresi (6 ay içinde kemoterapi konusunda
serfikasyon eğitimine tabi tutulur, ya da bu eğitimi alabileceği
bir merkeze uygulamalı eğitim için en az 1 ay gönderilir)
Psikiyatrist-psikolog
Sosyal hizmet uzmanı
Tıbbi sekreter
Klinik eczacı
Tıbbi onkolog ile koordineli çalışması gereken ekip
 İç Hastalıkları Uzmanları
 Aile Hekimleri
Türkiye Onkoloji Hizmetleri Yeniden
Yapılanma Programı 2010-2023
Onkoloji hizmeti veren Kanser Tedavi
Merkezlerinin gruplandırılması:
1-Kapsamlı Onkoloji merkezleri (KOM) –en az 3
tıbbi onkolog, yandal eğitimi bu merkezlerde verilmeli
eğitim verecekse en az 3 eğitimci kadrosu
2-Onkoloji Tanı Ve Tedavi Merkezleri (OTTM)-en
az 2 tıbbi onkolog
3-Onkoloji Hizmet Birimleri (OHB): 1-2 ile
entegre şekilde çalışan iç hastalıkları uzmanları
aracılığı ile küratif olmayan ve planlaması yapılan
hastaların kısa süreli tedavileri (1-2 kür)
4-Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim
Merkezleri (KETEM)
Devlet ve özel
TEDAVİ ÖNCESİ
Tedavi kararları; Multi disipliner çalışan
kapsamlı onkoloji merkezlerinde
verilmeli veya mutlaka konsülte edilmeli,
Küratif ve küratif olmayan tedavilerin ayırımı
Tedavi planlaması
TEDAVİ SIRASI

Multi disipliner tedavi gerektiren hastalar, ve küratif amaçlı yapılan
tedaviler kapsamlı onkoloji merkezlerinde yapılmalıdır. Bu
merkezlerde en az üç tıbbi onkolog bulunmalıdır. Tıbbi onkoloji
eğitimi bu merkezlerde verilmelidir. Yeterli sayıda eğitimci olmayan
merkezler bu sayıya ulaşıncaya kadar, yan dal asistanları sürelerini
kapsamlı onkoloji merkezi bünyesindeki tıbbi onkoloji eğitim
kliniğinde tamamlamalı.

Küratif veya küratif amaçlı olmayan tedaviler onkoloji tanı ve tedavi
merkezlerinde yapılabilir.

Küratif amaçlı olmayan tedaviler ve tedavilere bağlı sorunlarla ilgili
destek tedaviler ulaşım sorunu varlığında onkoloji tedavi
merkezlerinde 1-2 kür olarak kapsamlı onkoloji merkezleri veya
onkoloji tanı ve tedavi merkezlerinin denetiminde iç hastalıkları
uzmanları tarafından yapılabilir, bu merkezlerde eğitimli
kemoterapi hemşireleri bulunmalıdır.
TEDAVİ SIRASI
Tedavi alan hastaların destek tedavisi ve
semptom kontrolü- kapsamlı veya onkoloji
tanı ve tedavi merkezlerindeki tıbbi
onkologların denetiminde Onkoloji Hizmet
Birimlerinde onkoloji konusunda eğitimli iç
hastalıkları uzmanları aracılığı ile yapılabilir.
 Cevap değerlendirme- tedavi değişim- tedavi
kesme kararları kapsamlı veya onkoloji tanı
ve tedavi merkezlerinde alınmalı, tedavileri
kısa süreli olarak bu merkezlerin
kontrolünde onkoloji hizmet birimlerinde iç
hastalıkları uzmanlarınca yapılabilir.

TEDAVİ SONRASI

İyileşen fakat ulaşım güçlüğü olan hastaları onkoloji
hizmet birimleri hastaların bağlı oldukları kapsamlı
onkoloji merkezleri veya onkoloji tanı ve tedavi
merkezlerinin denetiminde takip edebilir.

Onkolojik tedavisinin kesilmesine karar verilen
metastatik hastalar palyatif tedavi konusunda eğitimli
iç hastalıkları ve aile hekimlerince onkoloji hizmet
birimlerinde takip edilebilir.

Terminal ve evde bakım tıbbi onkolog
koordinatörlüğünde iç hastalıkları ve aile hekimlerince
yapılmalıdır.
Kanser tedavisi ile uğraşan
ekibin örgütlenmesi ve
entegrasyonu nasıl olacak?
Hepsi kapsamlı onkoloji
merkezlerine entegre edilmeli
Entegre Kanser Merkezleri
Merkezi Kapsamlı Kanser Merkezleri
Onkoloji tanı ve tedavi
Merkezleri
Onkoloji hizmet birimleri
Destek
Palyatif
Destek
Palyatif
Hospis -Terminal
Onkoloji tanı ve tedavi
Merkezleri
Onkoloji hizmet birimleri
Destek
Palyatif
Destek
Palyatif
Hospis -Terminal
Onkoloji tanı ve tedavi
Merkezleri
Onkoloji hizmet birimleri
Destek
Palyatif
Destek
Palyatif
Hospis -Terminal
3
6
2
Tıbbi Onkolog Dağılımı
Sarı: 1 TO (15 il)
Turuncu: 2 TOss
Yeşil :<10 TO
Pembe :> 10TO
Tek Tıbbi Onkolog -Sorunlar
Kanser hastasının tüm yükünün tek bir
kişi tarafından yüklenilmesi-takım
çalışması-akademik destek yoksunluğu
 İzinde veya görevi tamamlandığında
hastaların tedavi ve bakımlarının aksaması
 Yoğunluk nedeniyle tedavi kesme
kararının kolay verilememesi- akılcı ilaç
kullanımını zorlaştırma
 Kanser hastaların tek hekime
güvenmemeleri

YILLARA GÖRE TIBBİ ONKOLOG SAYISI
YIL
sayı
1996
1998
35
40
2000 2002 2004 2006
61
72
130
173
2008 2010 2012
215
330
393
2013
408
Tıbbi Onkolog Dağılımı (TOPLAM 408)
ÜNİVERSİTE
VAKIF
DEVLET ÖZEL
TOPLAM
PROF
78
10
2
19
109
28
9
17
18
72
UZMAN
18
0
99
16
133
YANDAL
45
5
38
0
93
DOÇ
Uzman (mecburi hizmet :87)
BÖLGELERE GÖRE TIBBİ ONKOLOG DAĞILIMI
BÖLGE
Prof
Doç
Yrd.Doç. Uzma Yan
n
Dal
TOPLAM Toplam
Nüfus
Marmara
36
23
1
43
20
123
100 bin kişi
başına düşen
Tıbbi Onkolog
22 743 453 0,54
Ege
12
12
1
11
15
51
9 779 512
0,52
Akdeniz
10
7
2
13
13
45
9 611 007
0,46
Doğu
Anadolu
1
6
-
8
3
18
6 37 3662
0,28
Karadeniz
4
2
1
9
5
21
7 547 841
0,28
İç Anadolu
32
19
2
22
45
120
12 080 428 0,99
Güneydoğu
Anadolu
3
1
-
7
6
17
7 491 491
Türkiye
Geneli
98
70
7
113
107
393
75 627 384 0,52
0,22
MARMARA BÖLGESİ
ŞEHİR
Prof Doç
Yrd.Do
ç.
Uzman Yan
dal
TOPLAM
Toplam
Nüfus
İstanbul
29
21
-
24
17
91
100 bin kişi
başına düşen
TO
13 854 740 0,66
Bursa
4
1
-
4
-
9
2 688 171
0,33
Kocaeli
3
-
-
6
1
10
1 634 691
0,61
Sakarya
-
-
-
3
-
3
902 267
0,33
Edirne
-
1
1
-
2
4
399 708
1
Tekirdağ
-
-
3
-
3
852 321
0,35
Balıkesir
-
-
-
2
-
2
1 160 731
0,17
Çanakkale -
-
-
1
-
1
493 691
0,20
Kırklareli
-
-
-
-
-
0
341 218
0
Yalova
-
-
-
-
-
0
211 799
0
Bilecik
-
-
-
-
-
0
204 116
0
TOPLAM
36
23
1
43
20
123
22 743 453 0,54
Ege Bölgesi
ŞEHİR
Prof
Doç
Yrd.Doç
Uzman Yan
Dal
TOPLAM
Toplam
Nüfus
İzmir
10
10
-
5
8
33
4 005 459
100 bin
kişi başına
düşen TO
0,82
Manisa
-
1
-
1
1
3
1 346 162
0,22
Aydın
2
-
-
-
4
6
1 006 541
0,59
Denizli
-
1
1
-
2
4
950 557
0,42
Kütahya
-
-
-
1
-
1
573 421
0,17
Afyon
-
-
-
1
-
1
703 948
0,14
Muğla
-
-
-
3
-
3
851 145
0,35
Uşak
-
-
-
-
-
0
342 269
0
12
1
11
15
51
9 779 512
0,52
TOPLAM 12
AKDENİZ BÖLGESİ
ŞEHİR
Prof
Doç
YrdDoç Uzman yandal TOPLAM Toplam
Nüfus
Adana
6
5
-
4
5
20
2 125 635
100 bin
kişi başına
düşen TO
0,94
Antalya
3
1
-
1
6
11
2 092 537
0,52
Hatay
-
-
1
4
-
5
1 483 674
0,33
Isparta
-
-
1
-
-
1
416 663
0,24
Mersin
1
1
-
2
2
6
1 682 848
0,36
Maraş
-
-
-
2
-
2
1 063 174
0,19
Burdur
-
-
-
-
-
0
254 341
0
Osmaniye -
-
-
-
-
0
492 135
0
TOPLAM
7
2
13
13
45
9 611 007
0,46
10
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
ŞEHİR
Prof Doç Yrd.Doç
Uzman yandal TOPLAM Toplam
Nüfus
Adıyaman
-
-
-
1
-
1
595 261
100 bin kişi
başına
düşen TO
0,17
Batman
-
-
-
1
-
1
534 205
0,19
Gaziantep
2
1
-
1
2
6
1 799 558
0,33
Şanlıurfa
-
-
-
2
-
2
1 762 075
0,11
Diyarbakır
1
-
-
1
4
6
1 592 167
0,37
Mardin
-
-
-
1
-
1
773 026
0,13
Kilis
-
-
-
-
-
0
124 320
0
Siirt
-
-
-
-
-
0
310 879
0
TOPLAM
3
1
-
7
6
17
7 491 491
0,22
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
ŞEHİR
Prof
Doç
Uzman yandal TOPLAM
Ağrı
Elazığ
Erzurum
Malatya
Muş
Van
Şırnak
Bingöl
Bitlis
Erzincan
Hakkari
Tunceli
Kars
Iğdır
Ardahan
TOPLAM
1
1
2
2
2
6
1
1
2
1
1
2
8
2
1
3
1
3
7
4
1
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
18
Toplam Nüfus 100 bin kişi
başına düşen
TO
552 404
0,18
562 703
0,53
778 195
0,89
762 366
0,52
413 260
0,24
1 051 975
0,19
466 982
0
262 507
0
337 253
0
217 886
0
279 982
0
86 276
0
304 821
0
190 409
0
106 643
0
6 37 3662
0,28
KARADENİZ BÖLGESİ
ŞEHİR
Prof. Doç. Yrd.Doç
Uzman
yandal TOPLAM Toplam
Nüfus
Trabzon
Samsun
Ordu
Zonguldak
Bolu
Rize
Çorum
Gümüşhane
Giresun
Bayburt
Kastamonu
Bartın
Karabük
Düzce
Amasya
Artvin
Sinop
Tokat
TOPLAM
3
1
4
2
4
1
1
1
1
9
1
2
2
5
1
1
2
1
1
6
9
1
3
1
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
21
757 898
1 251 722
741 371
606 527
281 080
324 152
529 975
135 216
419 555
75 797
359 808
188 436
225 145
346 493
322 283
167 082
201 311
613 990
7 547 841
100 bin kişi
başına düşen
TO
0,79
0,71
0,13
0,49
0,35
0,30
0,18
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0,28
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
ŞEHİR
Prof
Doç Yrd.Doç Uzman Yan
Dal
TOPLAM Toplam Nüfus
Ankara
31
11
-
12
36
90
4 965 542
100 bin kişi
başına
düşen
TO
1,81
Eskişehir
-
3
1
-
-
4
789 750
0,50
Kırıkkale
-
-
-
1
-
1
274 727
0,36
Konya
-
3
1
3
4
11
2 052 281
0,53
Sivas
-
1
-
2
1
4
623 535
0,64
Kayseri
1
1
-
2
4
8
1 274 968
0,62
Yozgat
-
-
-
1
-
1
453 211
0,22
Aksaray
-
-
-
-
-
0
379 915
0
Niğde
-
-
-
-
-
0
340 270
0
Nevşehir
-
-
-
-
-
0
285 190
0
Kırşehir
-
-
-
-
-
0
221 209
0
Karaman
-
-
-
-
-
0
235 424
0
Çankırı
-
-
-
-
-
0
184 406
0
TOPLAM
32
19
2
22
45
120
12 080 428
0,99
YANDAL ASİSTANLARININ DAĞILIMI
Yandal asistanı/eğitimci dengesizliği
2007 den beri açılan yandal kadroları ve 2013 yandal sayıları
son
2007 2008 2009 2010 2011 2012 durum
1.AKDENİZ ÜNİV
0
5
2
1
0
2
2
2.ANTALYA EAH
0
2
2
2
0
1
2
3.ADNAN MENDERES ÜNİV.
2
1
2
2
2
0
4
4.ULUDAĞ ÜNİV.
3
2
1
0
0
1
0
5.PAMUKKALE ÜNİV.
0
0
1
1
1
0
2
6.DİCLE ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ
0
0
3
2
0
1
1
7.TRAKYA ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ 0
1
1
0
2
0
2
8.FIRAT ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ
1
3
2
0
0
0
0
9.ATATÜRK ÜNİV.
0
2
0
2
1
1
1
10. OSMANGAZİ ÜNİV.
0
0
0
1
0
1
1
eğitimci
2
1
2
4
2
2
1
0
3
1
2007 den beri açılan yan dal kadroları ve 2013 yan dal sayıları
KURUM ADI
2007
11.ÇUKUROVA ÜNİV.
1
12.BAŞKENT ÜNİV.TIP
FAKÜLTESİ/ANKARA-ADANA
2
13.ADIYAMAN ÜNİV.
0
14.ANKARA ÜNİV. TIP FAKÜLTESİ
2
15.HACETTEPE ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ
2
16.GAZİ ÜNİV. TIP FAKÜLTESİ
2
17.GATA/ANKARA-İSTANBUL
0
18.UFUK ÜNİV. FAKÜLTESİ
0
19.ABDURRAHMAN YURTARSLAN
EAH
7
20.DIŞKAPI EAH
4
21.ANKARA NUMUNE EAH
4
22.ANKARA ATATÜRK EAH
4
23.YILDIRIM BEYAZIT ÜNİV.EAH
0
2008
1
2009
4
2010
1
2011
0
2012
0
Son
durum
1
1
0
1
0
3
2
1
2
0
1
4
4
0
0
0
0
0
0
2
2
0
1
0
1
4
1
1
0
1
0
1
1
0
1
1
2
0
2
5
5
4
0
2/2
0
6
11
6
3/2
1
6
2
4
2
0
0
1
1
0
0
6
0
3
0
0
2
1
1
0
0
3
3
2
0
1
8
4
4
0
1
2
1
3
0
1
eğitimci
4
2007 den beri açılan yan dal kadroları ve 2013 yan dal sayıları
24.EGE ÜNİV.
25.ATATÜRK EAH(KATİP
ÇELEBİ ÜNİV. TIP FAK.)
26.DOKUZEYLÜL
ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ
27.İ.Ü.İSTANBUL
28.İ.Ü.CERRAHPAŞA
29.MARMARA ÜNİV.
30.YEDİTEPE ÜNİV.
31.BİLİM ÜNİV.
32.DR.LÜTFİ KIRDAR
EAH
Son
2007 2008 2009 2010 2010 2011 2012 durum eğitimci
2
3
2
0
0
2
2
2
6
0
0
3
1
1
1
1
1
4
3
0
1
1
2
0
1
1
0
1
0
3
3
4
2
1
0
1
1
2
0
1
0
0
0
1
0
1
0
1
2
1
1
1
0
1
1
0
1
1
0
1
2
3
2
3
0
1
5
10
6
3
1
2
3
2
0
2
2
3
1
5
3
2007 den beri açılan yan dal kadroları ve 2013 yan dal sayıları
33.ERCİYES ÜNİV.
34.KOCAELİ ÜNİV
35.NECMETTİN ERBAKAN
ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ
36.SELÇUKLU ÜNİV.
37.GAZİANTEP ÜNİV.
38.İNÖNÜ ÜNİV.
39.CELAL BAYAR ÜNİV.
40.MERSİN ÜNİV.
41.ONDOKUZMAYIS ÜNİV
42.CUMHURİYET ÜNİV
43.KARADENİZ TEKNİK
ÜNİV.TIP FAKÜLTESİ
44.BÜLENT ECEVİT ÜNİV
son
2007 2008 2009 2010 2011 2012 durum eğitimci
1
2
1
1
1
1
6
1
0
3
1
0
1
1
1
1
0
0
1
0
0
1
2
0
2
1
2
0
0
2
1
0
2
1
2
3
0
0
1
0
1
1
1
0
1
0
1
0
1
1
1
0
0
2
0
1
1
0
1
1
0
0
1
1
2
2
3
1
1
2
2
1
2
1
3
2
1
1
2
0
1
1
1
2
0
3
1
2
0
1
0
1
1
2
3
1
Türkiye Onkoloji Hizmetleri Yeniden
Yapılanma Programı 2010-2023
Birçok olumlu yanları olan bir çalışmarevize ediliyor
 Tıbbi onkolojiye ayrılan bölüm yetersiz.
Derneğimizle işbirliği içinde revize
ediliyor.
 Kapsamlı onkoloji merkezlerinde daha
fazla tıbbi onkolog olmalı
 Programın öngörmediği şehirlere tıbbi
onkolog ataması yapılıyor- tıbbi onkologlar
alanları dışında çalıştırılıyor






2023 ‘te yüz binde 450-530.000 kanser
vakası yeni kanser vakası öngörülüyor
Önerilen tıbbi onklolog sayısı: 1225
67.000 nüfusa 1 Tıbbi onkolog-Almanya ve
Çek Cumhuriyeti’ne eşit
TTOD Öneri: 100.000 nüfusa 1 Tıbbi
Onkolog (nüfus değil insidans bazlı olarak
hazırlayacağız)
Yılda 60 asistan ile 2023’e kadar 400 Tıbbi
Onkolog daha yetiştirilmesini öneriyoruz.
43 eğitim veren merkez var
Kemoterapi Hemşireleri 2010
Türk Onkoloji hemşireleri derneği: 600
 Bakanlık tarafından sertifikalı hemşire
sayısı: 530

1 hemşire hastaya 45 dakika = 8-10
hasta/gün
 Eğitim hemşiresi olursa bu sayı azalabilir.

Klinik Araştırmalar-planlamaya dahil
edilmeli

Yeni ilaçlara bedelsiz ulaşma yolu.

Kapsamlı onkoloji merkezlerinde yapılmalı

Bürokratik yük ve araştırmacının önündeki engeller
azaltılmalı.

Türkiye’nin ilaç tüketimi dünyanın >%1,
ilaç araştırmaları <%0.5

50 milyar dolaryılda ilaç çalışmaları için harcanıyor.
Biz bu bütçenin %1’inden azını kullanıyoruz.
öneriler







Kapsamlı ve Onkoloji Tanı Tedavi Merkezlerinde 1 gün
vaka sunumları-eğitim- akademik faaliyetlere ayrılmalı
Entegrasyonun nasıl olacağı daha açık belirtilmeli
Hasta verileri 1.ve 2. merkezlerde toplanmalı
Küratif tedaviler mutlaka kapsamlı merkezlerde
verilmeli
Kanser hastaları için danışma merkezleri kurulmalı:
eğitimli iç hastalıkları uzmanları, aile hekimleri ,eğitim
hemşireleri görev alabilir.
Eğitim ve kemoterapi hemşirelerinin de planlaması
yapılmalı
Tıbbi onkoloji işlemleri: yanetki, tedavi planlama, cevap
değerlendirme, tedavi değiştirme ücretlendirilmeli
23 Nisan Ulusal Egemenlik
Bayramımız
Hepimize Kutlu Olsun