Veteriner Mikrobiyolojinin ABC `si

advertisement
Veteriner Mikrobiyolojinin ABC ‘si
01. Genel Bilgiler
02. Hastalığın Laboratuvar Tanısı
03. Hastalıklardan Korunma ve Kontrol
01. Genel Bilgiler
Veteriner Mikrobiyoloji hayvanlarda hastalıklara neden olan mikroorganizmalar ve bunların
neden oldukları hastalıkları incelemektedir. Bakteriler, viruslar, mantarlar, mayalar,
protozoonlar gibi mikroskobik canlılar kapsamı içerisinde yer almaktadır. Değişik şekil ve
boyutlardaki bu etkenler hayvanlarda birçok hastalığın nedenidir. Bu hastalıkların pek çoğu
insanlara da bulaşmaktadır.Yani zoonotik özelliktedirler.
Mikroorganizmalar değişik şekillerde hayvanlara bulaşırlar. Sindirim, solunum, dolaşım,
ürogenital sistem, deri başlıca bulaşma yollarıdır. Mikroplarla bulaşmış, her türlü gıda ve su
sindirim kanalı ile vücuda girer. Hasta hayvanların solunum kanalı ile dışarı çıkarılan
mikroplar diğer hayvanlar tarafından solunarak bulaşırlar.Dışarıdan deriyi delerek batan bir
cisim ya da sokucu sinekler gibi etkenlerle mikroplar dolaşım sistemine girebilirler.
Çiftleşme sonucu hasta hayvanlar sağlamları infekte edebilirler. Özellikle deriye afinite
gösteren mikroorganizmalar çoğu zaman temas sonucu deride infeksiyona neden olurlar.
Genel mikrobiyoloji, gıda mikrobiyolojisi ve klinik mikrobiyoloji ABC 'si için tıklayın.
02. Hastalığın Laboratuvar Tanısı
Mikroorganizmalardan
ileri
gelen
hastalıkların
kesin
tanısı
laboratuvarda
gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle laboratuvara getirilen numunelerden çok yönlü inceleme
yapılması gerekmektedir. Bunda ise klinik bulgular ve nekropsi sonuçları yönlendirici
olabilir. Bakteri, mantar ve protozoonlardan ileri gelen hastalıkların tanısında ışık mikroskobu
ile yapılan muayeneler oldukça önemli ve pratik olmasına rağmen virolojik tanıda ışık
mikroskobunun önemi yoktur. Ancak, elektron mikroskobu ile yapılan muayeneler virolojik
çalışmalarda kullanılmaktadır. Bakteri ve mantarlardan
ileri gelen hastalıklarda
laboratuvarlarda cansız üretme ortamları kullanılabilmesine karşın virolojik çalışmalarda
mutlaka hücre kültürü gibi canlı ortamlara gereksinim vardır. Birçok bakteri ve mantarın
üretilmesinde kullanılan besiyerleri ticari olarak satılmakta ve tüm dünyada yaygın olarak
kullanılmaktadır. Bakteri ve mantarlar bu besiyerlerinde oluşturdukları kolonilere göre
tanınabilmektedirler. Viral etkenler ise hücre kültürlerinde değişikliklere neden olurlar.
03. Hastalıklardan Korunma ve Kontrol
Hayvan hastalıkları ile mücadele günümüzde tüm dünyayı ilgilendiren bir konudur. Günümüz
ulaşım koşulları ile bir ülkede çıkan bir hastalık denizaşırı ülkelere bile
hızla
ulaşabilmektedir. Bu amaçla kurulmuş birçok uluslararası kuruluş (OIE, WHO, vs)
bulunmaktadır. Hayvan hastalıkları ile mücadele amacı ile aşılama, kesim, karantina, itlaf,
vektör mücadelesi, ilaçla tedavi gibi yöntemlerden yararlanılmaktadır.
Download