iç mekan hava kalitesi

İÇ MEKAN HAVA KALİTESİ
Özellikle binalarda yaşayan insanların sağlığı ve yaşam kalitesi açısından, binaların içindeki ve
civarındaki havanın kalitesini etkileyen kirleticilerin neler olduğunun anlaşılması ve
denetlenmesi, iç mekandan kaynaklanabilecek sağlık risklerinin azaltılması açısından yararlı
olacaktır.
Kirleticilerin yarattığı sağlık etkileri, maruziyetten hemen sonra görülebildiği gibi, yıllar sonra
da ortaya çıkabilir. Başlıca kirleticiler arasında sunta, mdf, hdf gibi ahşap kompozitleriyle
sentetik halı ve matlardan yayılan formaldehit; tekstil ürünlerinin aprelerinden yayılan
perkloretilen; tütün ürünlerinin yanmasıyla yayılan poliaromatikler, benzen, dumanı görünür
kılan ve havada asılı kalan mikronize parçacıklar; boya filmlerinde hapis kalmış olan ve
zamanla havaya yayılan çözgenler sayılabilir. Bunların içinde boyadaki kalıntı çözgenlerin
payının, diğerlerine göre, düşük olduğu değerlendirilmektedir.
Türkiye’de, suni parke ve mobilya yapımında masif ağaç kullanımı, yerini, neredeyse
tümüyle, sunta, mdf gibi kompozitlere bırakmış durumdadır. Ayrıca, bu ürünlerden
formaldehit salımıyla ilgili standartlar (E1 seviyesini tanımlayan TS EN 717-1 ve 717-2
standartları) mevcut olmasına karşın, mecburi değildir ve pazardaki ahşap kompozitleri E1
seviyesinin çok üzerinde formaldehit salmaktadır. Bu nyüzden, Avrupa Kimya Ajansı’nca
“Category 1B sınıfı kanser yapıcı” olarak sınıflandırılan (yani, hayvan deneylerine dayanılarak
“insanlar için kanser yapıcı özellikler taşıdığı bilinen ya da tahmin edilen”) formaldehitin,
27 Mayıs 2017, İzmir
Türkiye’deki iç mekan hava kirliliğinde en büyük etkiye sahip olduğu düşünülmelidir. Bu etki,
E1 Kalitesini zorunlu tutan AB bölgesinin çok üzerindeki bir boyuttadır.
Boyanın iç mekan hava kalitesindeki payı, sulu ürünlerin giderek gelişen baskın pozisyonunun
da etkisiyle, göreceli olarak, daha düşüktür.
İç mekan hava kalitesinin ölçümüne yönelik ölçüm yöntemleri henüz yaygın değildir ve
standartlaşmamıştır. Japonya, AB ve ABD bu alanda çalışmalar yapmaktadır.
27 Mayıs 2017, İzmir