Slayt 1 - Ankara Üniversitesi

Özgün Problem Çözme Becerileri
Research Agenda for General Practice / Family Medicine and
Primary Health Care in Europe;
Specific Problem Solving Skills
ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
AİLE HEKİMLİĞİ ABD
Dr.Zeynep Bayraktutar
Çalışma Alanının Tanımı
• Özgün karar verme süreçlerini rahatsızlıkların toplum içindeki
prevalans ve insidansı ile ilişkilendirme
• Öykü, FM ve lab. Bulgularından bilgi elde etme ve yorumlamada
seçicilik
• Hasta ile işbirliği
• Zamanı araç olarak kullanma ve belirsizliğe izin verme
• Acil girişim
• Ayrımlaşmamış durumları yönetme
• Etkinlik ve verimlilik
Bu alandaki araştırmalar
• Klinik
• Hastalık ilişkili ve
• Tanısal
Spesifik hastalıklar üzerindeki araştırmalar birinci
basamak araştırmacılardan çok diğer tıbbi
disiplinler tarafından üstlenilmiştir.
Tanı
• Birinci basamakta şikayetlerden başlayarak tanısal
muhakeme üzerine çalışmalar
• Öykü almanın tanısal ve prediktif değerleri, basit klinik
muayene ve gelişmiş tanısal test
• Kırmızı bayraklı konuları içeren basamaklı tanısal yaklaşım
Tedavi
• Süreklilik
• Birinci basamak nüfusunda etkinlik ve verimliliği içeren RCT (
Randomize Kontrollü Çalışma) ler
• Güvenlik sorunları, risk-yarar değerlendirmeleri
• Non-farmakolojik tedaviler
(danışmanlık, fizik tedavi, tamamlayıcı tıp)
• Uyum / bağlılık sorunları, kabul edilebilirlik, hastanın
öncelikleri
(hasta-merkezcilik ile örtüşmesi,
kapsamlı bakım)
Özgün Problem Çözme Yaklaşımları
(birincil bakım yönetimi ile örtüşen yönler)
• GP nin kararı, ortak karar , önceliklendirme
• Kalite yönetimi, rehberler
• Kronik hastalık yönetimi, çoklu morbidite, uzun süreli
bakım
• Klinik beceriler (iletişim, inceleme, danışmanlık..)
• Ev ziyaretleri
• Karmaşıklık ve belirsizliklerin üstesinden gelmek, yakın
izlem ve ampirik tedavi
• Özel hasta grupları veya cinsiyet ilişkili problemler
• GP/PC nin özgün veya lokal ilgi alanları
• Genetik / genomik
Eğitsel Araştırmalar
• Öğrenci ve kursiyerlerin eğitimi
• Sürekli tıp eğitimi ve profesyonel gelişim
• Sürdürülebilir ve etkin problem çözme becerisi öğretme
yöntemlerinin geliştirilmesi
• Klinik ve problem çözme yeterliliklerini ölçmeye yönelik
çalışmalar
Bulguların Özeti
Literatüre Erişim
• Örneklem seçimi iyi tanımlanmamış; dış geçerliliği veya
uygunluk???
• RCT ‘nin kalitesini yorumlamak için fikir birliği yok
2003 – 2008 Araştırma Konuları
• Yaklaşık 500 klinik çalışma ve RCT mevcut.
• % 70 hasta ilişkili sonuçlar
• Kalan kısmı doktorlar veya sistem ile ilgili sonuçlar.
• % 23 sağlık sistemi ya da kamu sağlığı sorunlarını ele almakta.
Diğer sık ​görülen temalar;
• Akut ve Kronik hava yolu hastalıkları (% 9)
• Mental sağlık (% 8)
• Diyabet (% 6)
• Kalp yetmezliği (% 5)
• Hipertansiyon(% 3)
• Çocuk hastalıkları (% 3) veya
• Ürogenital bozuklukları (% 3)
Kesitsel yaklaşıma dayalı;
• Uygulama ya da toplum temelli epidemiyoloji,
• Morbidite kaydı,
• Prevalans çalışmaları yaygın temaları oluşturmakta.
• Longitudinal tasarımlar veya temsili çalışmalar çok sınırlıdır.
Tanısal Muhakeme ve Tanı Testleri ile İlgili
Araştırmalar
Semptomlarla ilgili az sayıda makale vardır;
• Çok spesifik temalar ya da belirsiz sendromlar hakkında
• Semptom bazlı tanısal yaklaşımlar literatürde çok yetersiz
Tanı ilişkili çalışmaların çoğu;
• spesifik,
• genellikle gelişmiş teknikler veya laboratuar testlerine
odaklıdır.
GP nin karar verme ve durum yönetimi ile ilgili, basamaklı tanı
testlerine yönelik çalışmalar yetersizdir.
Tedavi İle İlgili Araştırmalar
• Sağlık ocaklarında yapılmış çok az klinik RCT ; tanımlayıcı bir
çok araştırma
( taraflı? sınırlı dış geçerlilik?)
• Randomizasyon sorunları
• Tedavi etkinliğine yönelik geniş, ögretici araştırmalar kısıtlı.
• Alternatif tıp ile ilişkili çalışmalar da yetersiz ve çalışma kalitesi
düşüktür.
Hastalık Yönetimi ve Kronik hastalıklarla
İlgili Çalışmalar
• Artan kronik hastalık prevalansı
• GP ler zamanının %80 ini kronik hastalık bakımına ayırmakta
• Araştırmaların büyük kısmı tanısal ya da terapötik stratejiler
üzerine odaklı
( integre, tamamlayıcı ve yapılandırılmış modeller?)
• Çoğu çalışma uzmanlar tarafından yapılmakta
( marjinal sonuçlar ? takip süreleri ?)
• Kronik hastalıklarda birinci basamak bakımının değerini
kanıtlayan derlemeler
Ortak Karar Verme ile İlgili Araştırmalar
• Çoğu kesitsel araştırma.
• Sonuçları değişken.
• Ortak karar vermeyi tercih eden hastalar daha çok genç,
eğitim düzeyi daha yüksek ve kronik hastalığı olanlar
• Az sayıda çalışma, kendi tedavi kararına katılan hastaların,
kendilerini daha iyi hissettiğini göstermekte.
Kaliteli Bakımla İlgili Araştırmalar
• Kontrollü çalışmalar ya da sistematik derlemeler ve kavramsal
görüş raporları.
• Özgün problem çözme ile ilgili araştırmaların geniş bölümü,
guideline’ lara bağlılığı artırma, laboratuar sonuçlarını
kullanmayı geliştirme veya reçeteyi en uygun şekilde
kullanmayı kapsamaktadır.
• Çoğu hastalık ilişkili makale, diyabet, depresyon ve inme ‘ye
ağırlık vermekte.
• Birçok kaliteli bakım çalışması, genel bakımla kıyaslandığında,
kişiye özel bakımın üstünlüğünü göstermeye çalışmaktadır .
• Buna rağmen deneysel çalışmaların birçoğu yetersiz
Aile Hekimliğinde Genetik ve Genomlarla
İlgili Çalışmalar
• Genetik testler, danışmanlık servisleri veya bu uygulamaları
artırmak adına yapılan çalışmalar ile ilgili
• Farklı bakış açıları , endişeler?
Eğitsel Çalışmalar
• Çok sayıda meta analiz ve randomize kontrollü çalışma
• Çalışmaların çoğu birinci basamak veya aile hekimliğince
yapılmamış
• Çoğu klinik yeterliliği artırmaya yönelik eğitimsel uygulamaları
ve öğretim metotlarını içermekte.
• Birinci basamaktaki deneyimler, tıp öğrencilerinin profesyonel
yeterlilik edinmelerine yardımcı olmakta ve kariyer seçimlerini
etkilemektedir.
• Çoklu yöntemler kullanılarak ve tek daldan küçük hekim
gruplarına yönelik, interaktif uygulamalarla çok daha başarılı
sonuçlar elde edilmektedir .
•
Ayrıca hekiminin o anki performansı ve şartları gibi lokal
faktörlere uyarlanmış uygulamalara gereksinim vardır.
Gelecek araştırmalar???
• Günlük şikayetler ve hastalıklarla ilgili klinik çalışmalar
• Birinci basamak hasta populasyonunda, doz karşılaştırmalarını da
içeren ve tedaviyi sonlandırma zamanına ilişkin RCT ler
• Düşük prevalans hekimliğine yönelik gözlemsel ve girişimsel
çalışmalar
(semptomlar, semptomatik tedavi, yakın izlem, basamaklı
yöntemler)
• Eş zamanlı Akut ve Kronik hastalığı olan hasta gruplarında yapılacak
çalışmalar
• Takip sürelerine yönelik gözlemsel ve girişimsel çalışmalar
• Hastaların tutum ve tercihlerini ölçmeye yönelik metodolojik
çalışmalar
TEŞEKKÜRLER…