Tütün veya Sağlık

Tütün veya Sağlık
Dr. Remzi Bağ
Anadolu Sağlık Merkezi
[email protected]
Tütün Öldürür!
Tütün Öldürür!
Siz bir hayat kurtarabilirsiniz…
Sigara, tiryakilerinin
yarısını öldürmektedir
• Dünyada, her yıl 5,000,000 insan
tütünden ölmektedir.
• 2020’de her üç erişkinden birinin
ölümü sigaradan olacaktır.
Tütün dumanındaki binlerce
kimyasal maddelerin bazıları
Ne Demek?
Nikotin
Karbonmonoksit
Arsenik
Metil Alkol
DDT
Kadmiyum
Hidrojen siyanür
Bütan
Aseton
Naftalin
Amonyak
Toluen
Bağımlılık yapıcı
Egzos gazı
Zehir
Roket yakıtı, kaçak
içkilerdeki öldürücü alkol
Böcek zehiri
Araba aküsü
Gaz odası zehiri
Ocak gazı
Tırnak cilası çıkarıcı
Güve öldürücü
Temizlik Malzemesi
Tiner
Sigara içen kişi:
Beynini nikotinle uyuşturuyor.
Beynine - vücuduna oksijen
yerine ekzos gazı gönderiyor
Alkol çekiyor (hem de metil
alkol!)
Tiner çekiyor
Amonyak çekiyor
Tüpgaz çekiyor
ZEHİR, ZEHİR, ZEHİR…
Tütün Şirketlerinin Amacı Nedir?
Kimse doğuştan sigara içmez
Sigara sonradan kazanılan
bir alışkanlık,
Sigara bağımlılıktır…
İçenlerin çoğu ileride sigaraya başladıklarına
pişman olurlar
Gelişmiş ülkelerde sigara
salgını azalıyor.
Sigara şirketleri iyi çalışıyor !...
Gelişmekte olan
ülkelerde salgın
hızla artıyor
Son 20 yılda sigara tüketimi;
Türkiye’de % 80 artmış,
Amerika’da % 30 azalmıştır
Sigara firmaları motor yarışlarının sponsoru olarak
reklamlarını yaparlar
Pakistan:
“maço
reklamlar”
Malezya,
1985
“Modern,
eğlenceli,
ABD
çağrışımlı
reklamlar”
Japonya,
1994
Sigara almak
ne kolay!
Hong Kong
1996
Salem, Sporcu
dostu ve
Tenis
Turnuvası
Sponsoru
Zerafet !
Sigara modeli
zayıf tutuyor
mesajı
Tütün diğer
ürünlerin
reklamında
da yer
alıyor...
Promosyonlarda alımlı kızlar!...
Örnek:
• 1992 Filipinler
• 1996 Viyetnam
• 2001 Hong Kong
• 2001 Kamboçya
Yeni taktikler
Tütün şirketleri, 20.yy’ da sigaranın zararlarına
yönelik bilinçlenme ve mücadele kampanyalarına
karşılık ürünlerini satmak için;
Daha az zararlı görüntüsü (light, düşük katran, hafif,
yumuşak vb.)
Daha çekici, albenisi yüksek ürünler geliştirmeye
yönelmişlerdir
Yeni taktikler
ƒ Ürünlerine sanki “daha sağlıklıymış”
görüntüsü yaratan isimler bularak
ƒ Meyve aromalı ürünler ile
ƒ Daha çekici ambalajlar ile (özellikle
Kadınlara ve çocuklara yönelik)
SİGARA
PURO
PİPO
NARGİLE
ÇİĞNEME
ENFİYE
HASANKEYİF
MARAŞ OTU
DUMANSIZ SİGARA
VB….
HEPSİ ÖLDÜRÜCÜDÜR!...
Sigara tiryakiliği en öldürücü
toplumsal zehirlenme olayıdır
Ülkemizde her yıl yaklaşık
100,000 kişi
(her 5 ölümden birisi)
tütüne bağlı hastalıklardan
ölmektedir.
Coğunluk sigaraya
20 yaşından önce
başlar
Deneyen gençlerin yarısı
sigara bağımlısı olmaktadır
Hedef bu yaşlardaki gençleri bağımlı hale getirmektir
Bugünün sağlıklı gençleri yarının bağımlı devamlı
müşterisi
Sigara içenlerin % 70’i sigarayı bırakmak ister
Sigaraya bağlanmak kolay, bırakmak zordur
Önlem alınmazsa, ülkemizde, 2025 yılında
250.000 insan tütüne bağlı hastalıklardan
erken yaşta ölecektir.
Tütünün İnsan Sağlığına Etkileri
• Hedef organlarda süregen
hastalıklar
• Kanserler
• Kalp-Damar sistemi
• Solunum sistemi…
• Nikotin bağımlılığı
Tütün ile
• Yaşam süresi;
• sigarayla ilişkili hastalık yoksa 5-8yıl,
• sigarayla ilişkili hastalık varsa 8-22 yıl
KISALIR!..
SİGARA İÇENİN AKCİĞERİ
SAĞLAM AKCİĞER
Kanser Salgını
A.B.D., 1915-1996
ABD kanser
ölüm oranları
Yaşa göre
100,000’de
American Cancer Society, Surveillance
Research —
Sources: US Mortality Public Use Data
1960-1996; US Mortality Volumes 19301959, National Center for Health Statistics,
CDC, 1999
Males
Females
Dünyada en çok rastlanan ve en fazla ölüme yol
açan kanser, akciğer kanseridir
Sigara içenlerde akciğer kanseri riski, içmeyenlere
oranla 15-20 kat daha fazladır
Akciğer kanserlerinin % 95’i sigaraya bağlıdır
Sağlam akciğer
Kanserli akciğer
Sigaranızdan bir nefes çektiğinizde,
300 milyon ile 3 milyar partikül
(zehir parçası) akciğerlerinize girmektedir
Sigara
Öncesi
Sigara Sonrası
Sigara içenlerin % 50’sinde
kronik bronşit vardır
Bronşitli hastalarda önce
sabah öksürüğü ve balgam
başlar
Daha sonraki yıllarda nefes
darlığı, solunum yetmezliği ve
kalp yetmezliği gelişir
AMFİZEM, sigara dumanının
etkisi ile akciğer içindeki
hava keseciklerinin
parçalanmasıdır
Bu hastalık çok şiddetli
nefes darlığına neden olur
ASTIMA ZEMİN
HAZIRLAR
ASTIMIN TEDAVİSİNİ
ZORLAŞTIRIR
CİDDİ ASTIM
KRİZLERİNE YOL
AÇAR
GIRTLAK, YUTAK ve
DUDAK KANSERLERİ
Sigara
ağrılı,
tedavisi zor
kanserler
gelişmesini
kolaylaştırır
SES TELLERİNDE KANSER
İçtiğiniz sigaradan dolayı
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Akciğer kanseri olma riskiniz 13 - 22 kat
Ağız kanseri olma riskiniz 3 - 30 kat
Dişeti kanseri olma riskiniz 5 - 14 kat
Dil kanseri olma riskiniz 4 - 33 kat
Bademcik kanseri olma riskiniz 7 - 11 kat
Gırtlak kanseri olma riskiniz 16 kat
Yemek borusu kanseri olma riskiniz 8 - 10 kat
Mesane kanseri olma riskiniz 3 - 5 kat
Pankreas kanseri olma riskiniz 2 kat
Böbrek kanseri olma riskiniz 5 kat
Prostat kanseri olma riskiniz 2 kat
Rahim ağzı kanseri olma riskiniz 17 kat
Kan kanseri olma riskiniz 2 - 3 kat
Sigara = Kanser + Ölüm
Her 8 saniyede bir kişi
sigaradan ölüyor
Sigara önlenebilir ölüm
nedenidir
SİGARA VE KALP DAMAR
HASTALIKLARI
•
•
•
•
•
•
Hipertansiyon
Kolesterol yüksekliği
Felç
Damar tıkanıklıkları
Kalp krizi, kalp yetmezliği
Kalp ritim problemleri
Damar tıkanıklıklarına bağlı olarak
gelişen hastalıklar;
* Bacaklarda kangren ve
kangrenli bacağın kesilmesi
SİGARA VE BAĞIŞIKLIK
SİSTEMİ
Sigara vücudun bağışıklık sistemini
baskılar
SİNDİRİM SİSTEMİ
HASTALIKLARI VE SİGARA
• Mide ve on iki parmak barsağı
ülserleri
• Kronik gastrit, reflü, ülserler
• Karaciğer, yemek borusu kanseri
• Pankreas ve barsak hastalıkları
SİGARA VE ŞEKER
HASTALIĞI
Sigara diyabet hastalarında;
• Kan şeker düzeyinde bozukluklar
yapar
• Diyabete bağlı böbrek
yetmezliğine gidişi hızlandırır
• Kolesterol seviyesinde artış yapar
SİGARA VE CİLT
HASTALIKLARI
• Kalıcı çizgi veya kırışıklıklar
• Deride renk değişikliği
• Saçlı deride nikotine bağlı sarı renk
değişiklikleri
• Tırnakta renk değişikliği
• Ağız yaraları
• Yara iyileşmesinde gecikme
• Deri hastalıklarının tedavisinde
başarısızlıklara yol açar
• Sedef hastalığı sigara içenlerde iki kat
fazladır
SİGARA VE KADIN
•
•
•
•
•
Adet düzensizlikleri
Kısırlık
Erken menapoz
Kemik erimesi
Hamilelik sırasında
• Dış gebelik
• Erken doğum
• Erken membran rüptürü
• Düşük
riskini artırır
Gebelikte sigara içimi
• Anne karnında ölüm
• Düşük
• Düşük doğum ağırlığı
• Yenidoğan ölümü
• Bebek gelişme geriliği, zeka geriliği
Sigara İçen Annelerin
Çocuklarında
• Büyüme gelişme geriliği
• Ateşli havale
• Davranış bozukluğu
• Alerjik hastalıklar
• Akciğer gelişme bozukluğu
• Solunumsal infeksiyonlar
• Astım
• Kronik bronşit
• Akciğer kanseri
gelişme riski artmıştır
SİGARA VE ERKEK
• Sertleşme (erkesiyon)
problemi
• Mesane ve prostat
kanseri
• Cinsel isteksizlik
• Sperm kalitesini ve
hareketini bozar
PASİF İÇİCİLİK
Çevresel sigara dumanı
Sigara içenin çevredeki havaya kattığı duman:
• Toksik ve kanserojendir
• işyeri karsinojeni
• Çevresel sigara dumanı Çevre Koruma Kurumları
tarafından 1 numaralı kanser yapıcı olarak
tanımlanmaktadır.
İstemsiz sigara içimi
Ülkemizde yapılan araştırmalarda
ilkokul çağındaki çocukların % 75’ inin
pasif içici olduğu saptanmıştır.
Pasif sigara içiciler de sigara
bağımlıları kadar zarar
görürler
Sigara içmeyen bir kişi 2 saat
dumanaltı olursa 2-3 sigara
içmiş gibi zarar görür.
Ev içinde sigara
içiliyorsa
Çocuklar ortalama günde 5 sigara içmiş olmakta
• Bebekler hastaneye 3 kat daha fazla başvurmakta
• Ani bebek ölümü riski 2.5 kat artmakta
• Bebeklerde kolik tarzı karın ağrısı 2 kat artmakta
• Çocuklarda astım ve solunumsal enfeksiyon riski 2 kat
artmakta
• Çocuklarda akciğer kanseri, kronik bronşit sıklığı artmakta
• Çocuklarda davranış bozuklukları (Dikkat eksikliği,
hiperaktivite bozukluğu)
• Çocuklarda entellektüel gelişimde gecikme
Pasif İçicilik
• Sigaraya maruz kalan genç kadınlarda
meme kanseri riski %90 artar.
• Menapoz öncesi kadınlarda meme
kanseri riskini 2.6 kat arttırır
• Kocası sigara içen kadınlarda akciğer
kanserinden ölüm 2-3 kat artmaktadır
Kamusal alanlarda havalandırma,
masa, sigara içilen bölümleri ayırmak
işe yaramaz.
Sadece tam sigara yasağı etkilidir.
Dünya Sağlık Örgütü
Çocuklar ve sigara
• Sigara içenlerin % 75’inin
anne yada babası sigara
içiyor.
• Çocuklar anne ve babalarını
örnek alırlar.
• Çocuklarınıza kötü örnek
olmayın !!!
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre;
• Dünyada en büyük sağlık sorunu sigaradır
• Sigara bağımlılığı bulaşıcı ve öldürücü bir
hastalıktır
• Önlenebilir en önemli hastalık ve ölüm etkeni
sigaradır
Dişlerde ve ellerde sararma,
Ağız kokusu,
Deride kırışıklık,
Giysilerinizde, evinizde, arabanızda kötü koku
Hastalanmak, öksürmek, balgam tükürmek,
Erken yaşlanmak ve erken ölmek
İSTEMİYORSANIZ
* SİGARAYA BAŞLAMAYIN
* İÇİYORSANIZ, BAĞIMLILIĞINIZ ARTMADAN
BIRAKIN
Light, hafif, düşük katranlı, aromalı,
meyve aromalı, mentollü, çikolata
aromalı, doğal, zararı azaltılmış vb
• ALDANMAYIN HEPSİ ÖLDÜRÜCÜDÜR!
• HEPSİ SAĞLIĞA ZARARLIDIR!
• HEPSİ BAĞIMLILIK YAPAR!
Sigara,
içenlerin yarısını
Öldürmektedir
• 2020’ de her üç erişkinden birinin ölümü
sigaradan olacaktır
KENDİNİZE VE ÇEVRENİZE
BİR İYİLİK YAPIN VE
SİGARAYI HAYATINIZDAN
SONSUZA KADAR
ÇIKARIN
Sigarayı bırakma şekli Başarı oranı
Aniden bırakma
Azaltarak bırakma
% 80
%6
Sigarayı azaltarak değil, aniden bırakmalısınız
Sigarayı bıraktığınızda neler olur ?
20. dakika : Kan basıncı ve kalp hızı normale döner
8. saat
: Kanda oksijen düzeyi normale döner
24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır
Akciğerler temizlenmeye başlar
48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz
72. saat : Nefes almak kolaylaşır
2-12 hafta : Dolaşım düzelir
3-9 ay
: Nefes darlığı ve öksürük azalır
5. Yıl
: Kalp krizi riski yarıya iner
10. Yıl
: Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitleşir.
Akciğer kanseri riski yarıya iner
Hayatta ne yazık ki, hiçbir şey
mucizevi bir şekilde olmuyor
Mucizenizi kendiniz yaratın
KARAR VERİN
SEBAT EDİN
BAŞARIN
VÜCUDUNUZ KÜLLÜK
OLMASIN!!!!!
Sigarayı kendi başınıza bırakabileceğiniz
gibi,tıbbi yardım da alabilirsiniz
ASM Sigara Bıraktırma Kliniği
Randevu için:
Tel: 44 44 276
[email protected]
• Bu sunum Türk Toraks Derneği, American
College of Chest Physicians ve bilimsel
kaynaklara dayanarak hazırlanmıştır.
• Daha fazla bilgi için:
• www.toraks.org.tr
• www.chestnet.org
• www.sigarayibirak.com
• www.anadolusaglik.org
SİGARASIZ BİR
DÜNYA
DİLEĞİMİZLE,
Tel: 44 44 276
0262 678 5000
[email protected]
Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir.
Kemal Atatürk