gnt_t03_rv00_tıbbı_genetık_numune_kabul_red_tal..

TIBBİ GENETİK LABORATUVARLARI NUMUNE KABUL VE RED TALİMATI
Doküman No:
İlk Yayın Tarihi:
Revizyon Tarihi:
Revizyon No:
Toplam Sayfa Sayısı:
GNT_T03
03.12.2012
---
0
5
REVİZYON DURUMU
“Revizyon Tarihi”
Hazırlayan:
“Açıklama”
Onaylayan:
“Revizyon No”
Onaylayan:
Prof. Dr. Nedime Serakıncı,
Adem Aköl
Sinan Özyavaş
Yrd. Doç. Dr. Umut Fahrioğlu
Kalite Konseyi Başkanı
Kalite Koordinatörü
1/5
TIBBİ GENETİK LABORATUVARLARI NUMUNE KABUL VE RED TALİMATI
Doküman No:
İlk Yayın Tarihi:
Revizyon Tarihi:
Revizyon No:
Toplam Sayfa Sayısı:
GNT_T03
03.12.2012
---
0
5
1. AMAÇ
Bu talimatın amacı numunelerin kabul ve reddedilmesinde standart bir yöntem belirlemektir.
2. KAPSAM
Bu talimat numune kabul ve reddedilmesi faaliyetlerini kapsar.
3. SORUMLULAR
Bu talimatın uygulanmasında tıbbi genetik laboratuvarı personeli, hekimler ve hemşireler
sorumludur.
4. TANIMLAR
5. UYGULAMA
5.1.
Aşağıda belirtilen şekilde olmayan numuneler kabul edilmez ve enfekte atık olarak
değerlendirilir.
5.1.1. Üzerinde etiket bulunmayan numuneler,
5.1.2. Uygun olmayan şekilde etiketlenmiş, hasta adı-soyadının, hasta ID numarasının ve hasta
doğum tarihinin tam olarak yazılmamış veya okunamayan, örneğin alındığı tarih, özel durumlarda
saat belirtilmemiş olan numuneler,
5.1.3. Numunenin alındığı ve taşındığı ortam uygun olmayan numuneler,
5.1.4. Numune kabı belirgin şekilde kontamine olmuş, numune kabından belirgin sızıntısı olan
numuneler.
5.2.
Numune Red Kriterleri
Gönderilen numunenin yanında “Tıbbi Genetik Laboratuvarları Tetkik İstek Formu”nun
bulunmaması ya da eksik bilgiler ile doldurulmuş olması durumunda örneği gönderen hekim ile
irtibat kurularak eksiklikler düzeltilmeye çalışılmalıdır.
Aksi hallerde numune işleme alınmaz. “Tıbbi Genetik Laboratuvarları Tetkik İstek Formu”nda
temel olarak doldurulması gereken bilgiler aşağıda listelenmiştir.
•
Hastanın adı-soyadı
•
Hasta ID numarası
2/5
TIBBİ GENETİK LABORATUVARLARI NUMUNE KABUL VE RED TALİMATI
Doküman No:
İlk Yayın Tarihi:
Revizyon Tarihi:
Revizyon No:
Toplam Sayfa Sayısı:
GNT_T03
03.12.2012
---
0
5
•
Hastanın doğum tarihi
•
Hastanın muayene olduğu ya da yattığı bölüm
•
Örneğin adı-türü-alındığı bölge
•
Örneği gönderen doktorun adı-soyadı- çalıştığı birim
•
Hasta hakkında genel bilgiler.
5.2.1. “Tıbbi Genetik Laboratuvarları Tetkik İstek Formu”nda (“Kan ve Kemik İliği
Sitogenetik / Moleküler Sitogenetik / Moleküler Genetik İstek Formu”, “HPV, PCR ve Genotip
Tayini İstek Formu”, “STD Tarama Paneli İstek Formu”) bildirilen bilgiler ile gönderilen numune
üzerindeki etikette bulunan bilgiler arasında uygunsuzluk olması durumunda ilgili bölüm ile temas
kurulur sorun düzeltilmeye çalışılır, düzeltilmez ise numune işleme alınmaz.
5.2.2. “Tıbbi Genetik Laboratuvarları Tetkik İstek Formu”nda hasta örneğine ait bulaşlar var
ise örneği gönderen bölümden doktor veya sorumlu hemşire tarafından not düşülmüş olan yeni bir
“Tıbbi Genetik Laboratuvarları Tetkik İstek Formu” istenir.
5.2.3. Tetkik için yetersiz numune gönderilmesi halinde laboratuvar tarafından ilgili bölüm uyarılır
ve örneğin miktarının arttırılması mümkün değil ise klinisyen laboratuvar ile görüşerek test sayısını
azaltır veya testler iptal edilir.
5.3.
“Tıbbi Genetik Laboratuvarları Numune Alma Talimatı”na Uygun Olarak Alınmayan
Numuneler
5.3.1. Steril olmayan kaplarda gelen, aşırı kanlı ve laboratuvara maksimum transport ve saklama
zamanlarına uyulmadan gönderilen Beyin omurilik sıvısı (BOS),
5.3.2. Kuru tüp içerisine alınan vajinal / üretral sürüntüler ve nazofarengeal sürüntüler,
5.3.3. Vajinal / üretral sürüntülerde ve nazofarengeal sürüntülerde yeterli miktarda epitel hücresi
toplanmaması durumunda,
5.3.4. Bir saatten fazla oda sıcaklığında bekletilen sürüntü örnekleri,
5.3.5. QF- PCR çalışılması amacıyla alınan amniyotik sıvı örneğinin aşırı derecede kanlı olması
durumunda,
5.3.6. Amniyotik sıvıdan hızlı prenatal tanı (Rapid FISH) yapılması amacıyla alınan amniyon
sıvısının aşırı derecede kanlı olması durumunda,
3/5
TIBBİ GENETİK LABORATUVARLARI NUMUNE KABUL VE RED TALİMATI
Doküman No:
İlk Yayın Tarihi:
Revizyon Tarihi:
Revizyon No:
Toplam Sayfa Sayısı:
GNT_T03
03.12.2012
---
0
5
5.3.7. Kandan karyotipleme amacı ile alınan kan örneğinin uygun tüp dışında (Heparinli tüp) bir
tüpe alınması durumunda,
5.3.8. Kemik iliğinden karyotipleme, Philadelphia kromozom FISH t(9;22) ve Philadelphia
Kromozom PCR için alınan kemik iliğinin heparinle yıkanmış enjektör içerisinde gelmediği
durumlarda,
5.3.9. Moleküler genetik çalışmalar ve DNA izolasyonu için alınan kan örneğinin uygun tüp
dışında (EDTA’ LI tüp) bir tüpe alınması durumunda,
5.3.10. Uygun transport besiyeri içerisinde laboratuvara gönderilmeyen abortus materyali ve CVS
(koriyonik villus örneklemesi) materyali “Tıbbi Genetik Laboratuvarları Numune Kabul ve Red
Talimatı”na uygun olmaması durumunda kabul edilemez.
5.3.11. Amniyotik sıvıdan karyotipleme amacıyla alınan amniyon sıvısının aşırı dercede kanlı
olması durumunda anne kanının getireceği kontaminasyon olasılığı nedeniyle bu numune ekstra
test yapılması şartıyla kabul edilir.
5.4.
Numunenin Uygun Olmaması Halinde Yapılacaklar
5.4.1. Numunelerin uygun olmaması durumunda, mevcut uygunsuzluk ilgili bölüm / sorumlu
doktoruna bildirildikten sonra, uygun örnek gelene kadar Tıbbi Genetik Laboratuvarı bünyesinde
+4ºC de bekletilir.
5.4.2. İlgili bölüm / sorumlu doktor mevcut uygunsuzluğa rağmen örneğin çalışılmasını talep
ediyorsa, çalışma esnasında ortaya çıkabilecek sorun veya hatalı sonuçlardan tamamen ilgili
bölüm / doktor sorumludur.
5.4.3. Numune uygun değilse ve çalışma yapılmayacaksa “Atık Yönetimi Prosedürü”ne uygun
olarak imha edilir.
6. İLGİLİ DOKÜMANLAR
6.1.
Atık Yönetimi Prosedürü
6.2. Kan ve Kemik İliği Sitogenetik / Moleküler Sitogenetik / Moleküler Genetik İstek Formu
6.3. HPV, PCR ve Genotip Tayini İstek Formu
6.4. STD Tarama Paneli İstek Formu
6.5. Tıbbi Genetik Laboratuvarları Tetkik İstek Formu
6.6. Tıbbi Genetik Laboratuvarları Numune Kabul ve Red Talimatı
4/5