nedensellik kavramı

NEDENSELLİK KAVRAMI
Doç.Dr. Zeliha Öcek
Nedensellik
• Özelliklerin biri değiştiğinde diğerlerinde de
değişiklik olacak biçimdeki birliktelik
• Bir sonucun bir etkenin varlığında artış
göstermesi
Nedensellik?
•
•
•
•
Dondurma yeme ve suda boğulma
Cips yeme ve diş çürüğü
Yeşil gözlü olma ve diş çürüğü
Düşük sosyal sınıfta olma ve çocuğuna şiddet
uygulama
• Sigara içme ve kalp hastalığı
• Kürtaj yaptırma ve kanser
İlişki
•
•
•
•
Nedensel ilişki
Şans eseri ortaya çıkan ilişki
Karıştırıcı faktöre bağlı ilişki
Yan tutmaya bağlı ilişki
Çoğul Nedensellik
Hastalık etkeni
• Bir hastalığın oluşumunda olmazsa olmaz
etmen
Risk faktörü
• Hastalık riski ile nedensel olarak pozitif
yönde ilişkili olan faktör
Nedensellik Kriterleri
•
•
•
•
•
•
•
•
Zaman ilişkisi
Olasılık
Tutarlılık
Güç
Doz-yanıt ilişkisi
Geri dönüş
Araştırma tipi
Kanıtın yorumu