iş dünyası kayıtsız kalmıyor projesi

KAYITLI İSTİHDAMIN TEŞVİKİ-II HİBE PROGRAMI
“İş dünyası kayıtsız kalmıyor”
TRH1.3.PREII/P-03/238
İHRACATTAGÜMRÜKUYGULAMALARI
İŞDÜNYASIKAYITSIZKALMIYORPROJESİ
ÖMERKAPLAN
1-TEMSİL
İhracatçı*irma,gümrükbeyanınıkendisiyapabileceğigibi,4458sayılıGümrük
Kanunu’ndadüzenlenentemsilmüessesesindenfaydalanarakbirGümrükMüşaviri
aracılığıyladagümrükbeyanındabulunabilir.
Dışticaretişlemlerininyürütülmesindeihracatçıveithalatçılarımızamüşavirlik
hizmetiverengümrükmüşavirliği,ülkemizdekanunlaçerçevesiçizilmişbir
meslektir.1909yılındanberiTürkTicarethayatındabulunanvemüşterilerine
gümrüklemevelojistikhizmetleriyanında,danışmanlıkhizmetiveren,dışticaretin
heraşamasındagörevalanvedışticaretsektörüneyönverengümrükmüşavirleri,
Türkiyegenelindegümrükidarelerindeişlemgörenbeyannamelerin%85'initakip
etmektedirler.
2-BEYAN
İhracat, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 150. maddesinde şöyle tanımlanır:
“İhracatrejimi,serbestdolaşımdabulunaneşyanınihraçamacıylaTürkiyeGümrük
Bölgesidışınaçıkışınailişkinhükümlerinuygulandığırejimdir.”Bunagöre;Gümrük
Mevzuatıgereğince,ihraçeşyasınıngümrükidaresinebeyanedilmesizorunludur.
Gümrükbeyanı,gümrükbeyannamesiileyapılır.
İhraçeşyasına,ihracatınşeklineveihracatyapılanülkeyegöregerekliolanbelgeler
deeklenerekhazırlanangümrükbeyannamesi,ihracatçıbirliklerineonaylatıldıktan
sonragümrükidaresinebaşvurulur.
Gümrükidarelerindeyürütülenotomasyonprojesi2001yılındatamamlanmışve
ihracatçıyagümrükbeyanınıelektronikolarakyapmaimkanısağlanmıştır.
İhracatçılarımızhemkendio*islerindenheminternetüzerindenhemdegümrük
idarelerindebulunanverigirişsalonlarındangümrükbeyanıyapabilmektedirler.
İhracatgümrükbeyannamesinin1ve2no’lunüshalarıihracatişlemlerinin
tamamlandığıgümrükidaresindesaklanmakta,3no’lunüshasıiseihracatçıya
verilmektedir.
3-ONAY
Gümrükbeyannamesiningümrükidaresitarafındanonaylanmasıiçin,ihraçeşyasınıngümrük
muayenesinehazırhalegetirilmişolmasıgereklidir.
Gümrükidaresininonayınasunulangümrükbeyannamesi,eklibelgeleriilebirliktegümrükonay
memurunaverilir.
Onaymemurubeyannameyeeklibelgelerilebeyannameüzerindekibilgilerikarşılaştırarak
kontrolünüyapar.
Bukontrolünsonucundabiruyumsuzluktespitedilmezise,beyannameonaymemurutarafından
bilgisayarsistemiüzerindeonaylanır.
Onaymemuru,beyannameninkağıtnüshasınıdamühürleyipimzalayarakonayişleminitamamlar.
4-MUAYENE
Bilgisayarsistemibeyannamekonusuihraçeşyasının
hangimuayenememurutarafındanveneşekilde
muayeneedileceğinibelirler.
Muayenenintürükırmızı,sarı,maviveyeşilhatlara
görebelirlenir.
Kırmızıhat;eşyanınfizikimuayenesiilebirliktebelgekontrolünündeyapıldığı
haDr.
Kırmızıha@aeşyamuayenesiaşağıdakişekillerdeyapılır;
Tammuayene:Eşyanınbütünkaplarınınaçılarakmuayeneedilmesidir.
(Eşyanınkimyevitahliligerekiyorsayapılmalıdır.)
Kısmimuayene:Eşyayıtemsiletmeyeyeteceksayıdakabınaçılarakmuayene
edilmesidir.
Haricenmuayene:Kaplarınaçılmayaraksadecedıştanmuayeneedilmesidir.
SARIHAT
Fizikimuayeneyegerekgörülmeksizineşyayaait
beyannameveeklerinindoğruluğununvebirbiriyle
uygunluğununkontroledildiğihattır.
Yani beyannamedeki bilgiler, ekler, tarife, kıymet, miktar, yasaklayıcı ve
kısıtlayıcı önlemler incelendikten sonra uygunsa beyanname ile ilgili
işlemler sonlandırılır. Muayene ile görevli memur, beyannameye ekli
olan evraklar arasında uygunsuzluk tespit ederse, eşyanın muayene
edilmesi konusundaki talebini idare amirine yazılı olarak bildirir. İdare
amiri uygun görürse eşya muayene edilerek işlemler, kırmızı hattaki
muayene ile görevli memur tarafından yürütülür. İdare amiri muayene ile
görevli memurun bu talebini uygun görmez ise işlemler sarı hattan
yürütülmeye devam edilecektir.
MAVİHAT
Eşyanınveyabunailişkinyazılıbeyanveilgilibelgelerin
veyaticaribelgeveverilerinsonradankontroledildiği
hattır
Onaylanmış Kişi Statü belgesi sahibi firmalara ait beyannameler bu
hatta işlem görmektedir. Mavi hattı olan firmaların ihracat veya ithalat
işlemlerinde beyannameye eklenmesi gereken bazı evraklar
eklenmeden işlemler tamamlanabilir. Yine mavi hattan faydalanma
hakkı olan firmaların eşyası gümrükte genellikle muayene edilmez.
Vergileri yatırıldıktan sonra firma malını teslim alır.
Daha sonra bu eşyaların muayenesi, gümrük denetim elemanlarınca
risk analizi yöntemi ile firma deposunda veya eşya kullanıldıysa
muhasebe kayıtları üzerinden sonradan kontrol usulüyle yapılır.
YEŞİLHAT
Eşyanınbelgekontrolüneveya*izikimuayeneye
tabitutulmadığıhattır.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi firmaların bahsedilen kolaylıklardan
yararlandığı hat yeşil hattır.
Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü, uluslar arası bir uygulama olup bu statü için
aranan koşullar global nitelikte olup, onaylanmış kişi statüsü daha yerel bir
uygulamadır.
Onaylanmış kişiler sahip oldukları kolaylıkları yalnızca ülkemizde
kullanabilmelerine karşılık yetkilendirilmiş yükümlüler sahip oldukları kolaylıkları
imzalanacak karşılıklı tanıma anlaşmaları çerçevesinde ticaret yaptıkları diğer
ülkelerde de kullanabilirler.
Onaylanmış kişi statü belgesi ve Yetkilendirilmiş
Yükümlü Sertifikası sahibi olmak isteyen firmalarda,
güvenilirlik, ticari kayıtların güvenilir ve izlenebilir olması,
mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik yönünden
denetlenebilir olmak gibi bazı özelliklerin bulunması
gerekmektedir.
Yolcu işlemleri, Cumhurbaşkanının zat ve
ikametgahı için gelen eşya, Milli Savunma
Bakanlığınca ithal edilen eşya, diplomatik
eşyalar vb. yeşil hatta işlem görmektedir
Yolcuların,yolcusalonlarındayeşilha@angeçmeleri
“Gümrüğetabieşyamyoktur”hükmündedir
5-FİİLİİHRACAT
Muayene sonucunda ihraç eşyasının gümrük beyanına uygun olduğunun
anlaşılması halinde bu durum beyanname üzerinde gösterilir ve eşyanın
çıkışınaizinverilir.Fiiliihracatıngerçekleşmesiilebirlikteihracatgümrük
işlemitamamlanmışolur.
Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkış tarihi, karadan çıkışlarda
gümrüktarafındançıkışişlemleritamamlanıpkarasınırından*iilençıktığı,
sahil gümrüğünde denizden çıkışta ise, eşyanın taşınacağı deniz taşıtına
*iilenyüklendiğitarihtir.
6-ÖZETBEYAN
Ö z e t b e y a n ı n , b e y a n n a m e v e t a ş ı m a s e n e t l e r i
karşılaştırılarak uygun bulunması halinde özet beyan ve
beyannamekapatılır.
Özetbeyanınvebeyannameninkapatmatarihiözetbeyan
servisindekigörevlilertarafındanözetbeyanvebeyanname
üzerinekaydedilir.
7-İHRACATGÜMRÜKİŞLEMLERİNİNTAMAMLANMASI
Gümrükbeyannamesininkağıtüzerindevebilgisayarsisteminde
kapatılmasıilebirlikteihraçeşyasınıngümrükişlemleritamamlanmış
olur.
KapatılanihracatbeyannamesiüzerindekibilgilerGümrükMüsteşarlığı
tarafındanelektronikolarakMaliyeBakanlığı’naaktarılır.Böylece,
ihracatçı,ihracattandoğanKDViadesinialabilmekiçinvergidairesine
başvurduğunda,gümrükbeyannamesielektronikolarak
görüntülenebilmektedir.