Ercan YAZGAN:Ercan YAZGAN.qxd.qxd
advertisement
Ercan YAZGAN Us ta ti yat ro cu, yýllar ca ti yat ro sah ne le rin de boy göster me si ne rað men an cak tv ile tanýþmasýnýn ardýndan þöhre ti ya ka la yan sa nat çý la rý mýz dan. Ti yat ro cu ola bil mek için ai le si ne karþý büyük uð raþ ver miþ. Çok doð ru bir se çim yaptýðýný düþünüyor. Ona göre mes lek doð ru ama ülke si yanlýþ. Türki ye'de ti yat ro ya olan il gi siz lik ten þi ka yet çi us ta oyun cu ama yi ne de büyük bir aþk la baðlý mes le ði ne. 42 yýldýr ol du ðu gi bi bu de fa' Aþkýn Gözüne Gözlük' adlý oyun la yi ne ti yat ro iz le yi ci siy le bu luþ ma ya de vam edi yor. Bu ay 'Kah ve Mo lasý' köþe miz de ko nuk et ti ði miz Er can Yaz gan ile ke yif li bir soh bet ger çek leþ tir dik. Röportaj: Hülya KAPUCU AC ME: Ti yat ro nasýl gir di ha ya tý nýza an latýr mýsýnýz bi raz, ne yön len dir di si zi bu mes le ðe? Er can YAZ GAN: Tiyatroya Üsküdar Halk Tiyatrosu'nda amatör olarak baþladým. 1964 senesinde Ulvi Uraz Tiyatrosu'nda profesyonel olarak devam ettim. 42 senedir bu iþin içindeyim. Benim babam polisti, benim de polis olmamý istiyordu. Beni zorla polis koleji imtihanlarýna soktu. Bildiðim her þeye yanlýþ cevap verdim, sýfýr puan aldým. Yanlýþlýkla 20-30 puan alsam polis çocuðu olduðum için beni hemen alacaklar. Oradaki komiser, "bu, ya çok zeki ya da çok aptal bir çocuk, sýfýr puan olmaz ki" dedi. Sonra Deniz Harp Okulu sýnavlarýna soktular, oradan da MART 2006 sýfýr puanla çýktým. O zamanlar halk evleri vardý, þimdiki gibi siyasi deðildi. Orada baþladým tiyatroya. Annem çok destekledi ama babam hiç istemedi. 25 sene sonra "Perihan Abla" dizisi ile þöhreti yakaladým. Babam bana hala "tüh tüh sözümü dinleseydin þimdi valiydin" diyordu. AC ME: Özel lik le de de niz pek mem nun ol mamýþ sanýrým si zin bu mes le ði seç me niz den. Er can YAZ GAN: Dedem Sinop'luydu. O zaman biz 'Hababam Sýnýfý'ný oynuyorduk. Ses mecmuasýnda boy boy resimlerimiz çýkýyordu. Dedeme “senin torun artist oldu” demiþler. Dayýmý çaðýrmýþ, "adamlarý topla gidin Er- ACTUAL MEDICINE can homoseksüel olduysa vurun" demiþ. Ben tek erkek torunuydum. Çok kýymetliydim onun için ama artist olmamý yediremedi kendine. O zaman þartlar daha farklýydý tabii. Þimdiki gibi deðildi ki. O zamanlar böyle iþlerle uðraþanlara kötü gözle bakýyorlardý. AC ME: 40 yýlý aþkýn bir za man dýr ti yat ro sah ne le rin de si niz. Ti yat roy la do lu do lu ge çen bun ca yýl ya þamýnýza ne ler kattý ya da ne ler götürdü siz den? Er can YAZ GAN: Benden hiçbir þey götürmedi. Ben mesleðime aþýðým. Þimdi doðsam yine tiyatrocu olmak isterim. Mesleðimiz doðru da ülkesi yanlýþ. 42 sene boyunca bu ülkede yap- 83 yazdýðýný oradaki Þoför Ýsmet'i benim oynamamý istediðini söyledi. Ben pek sýcak bakmadým. Çünkü 4 tane çocuk tiyatrosunda oynuyordum, bir de Bakýrköy'de kendi tiyatromuzda oynuyordum. Zamaným yoktu. Kandemir Konduk, "O zaman diziyi geri çekiyorum" dedi. "Kaç bölüm sürecek" dedim, "dört bölüm" dedi, 67 bölüm sürdü. týðým iþleri baþka herhangi bir yerde yapsaydým þimdi Büyük Ada benimdi. Bu ülkede ancak bu kadar oluyor iþte. ACME: Peki yaþadýðýnýz bu zorluklardan dolayý zaman zaman keþke ba ba mýn sözünü dinleseydim de bu iþe hiç girmeseydim dediðiniz oldu mu? Er can YAZ GAN: Hiçbir zaman demedim. Ben 6 defa tiyatro kurup batýrmýþ adamým. Ben inatla hep Türk yazarlarýn oyunlarýný oynadým. Benim hocam Ulvi Uraz'da öyleydi. "Benim milletimin söyleyeceði bir takým sözler var onu da ancak Türk yazarlar yazabilir" derdi. Ben de ayný fikirdeyim. Bir Fransýz komedisi benim halkýmý ne kadar ilgilendirir ki, sadece güler geçer. Halkýn sorunlarýný anlatmak için Türk yazarlar þart dedim o yüzden sürekli tiyatro kurup batýrdým. AC ME: Sa de ce Türk ya zar larýn oyun larýný oy na ma ko nu sun da di ret ti ði niz için mi ka pandý ti yat ro larýnýz. Yok sa iþ let me ci li ðin oyun cu luk tan farklý ol masý ya da Türki ye'de ti yat ro ya karþý olan il gi siz li ðin et ki si de var mýydý? Er can YAZ GAN: Tabii ki iþletmecilik farklý bir olay. 1964 yýlýnda Küçük Sahne'de her gün matine-suare oynanýp kýyamet kopan bir dönemde 38 tane özel tiyatro salonu vardý. Bunlarýn hepsi iþ yapýyordu. Ama zaman içinde insanlarý tiyatroya küstürdüler. Kendi dalýmýzý kendimiz kestik. Sinemada da ayný þey söz konusu oldu. Seks filmi furyasý baþladý bir dönem. Çok para kazanmak için herkes yaptý. Þimdi daha yeni yeni sinema seyircisi oluþuyor Türkiye'de. AC ME: Ne ol du da küstü ti yat ro iz le yi ci si? 84 Er can YAZ GAN: Tiyatroya çok zengin insan gelmez. Orta tabaka gelir. Türkiye'de yalnýz zengin ve fakir kaldý. Orta tabakayý bitirdiler. Þu an bizim biletlerimiz 20 YTL. En düþük seviyede tutuyoruz. 5 kiþilik bir aile gelmek istese 100 YTL eder, o parayla bir aile bir haftalýk geçimini saðlýyor. Bu devlet yardýmý ile olacak iþ deðil. Ancak devlet, "sen benim adýma oyna, ben senin kestiðin bilet karþýlýðý paraný vereyim" derse o zaman olur. AC ME: Ne den sa de ce or ta ta ba ka il gi le ni yor ti yat roy la siz ce, zen gin le rin kültürü ye ter li de ðil mi ti yat ro için? Er can YAZ GAN: Zenginler, etrafa kendini göstermeye çalýþan artist takýmý Laila, Reina her gece dolaþýyor. Niye tiyatroya gelsinler? Orada kendilerini gösteremezler ki. Orada resimleri çekilmez, orada kolyesi, takýlarý, elbiseleri görünmez… AC ME: Yýllar ca ti yat ro yap ma ný za rað men an cak 'Pe ri han Ab la' di zi siy le þöhre ti ya ka ladýnýz, son ra 'Bi zim ki ler' ile bu þöhret iyi ce pe kiþ ti ve artýk her kes ta ra fýn dan tanýnýr ha le gel di niz. Te le viz yon la tanýþmanýz ilk nasýl ol du? Er can YAZ GAN: Kandemir Konduk ile biz çok eski dostuz. Bir gün beni aradý 'Perihan Abla' diye bir dizi ACTUAL MEDICINE AC ME: Ne ler de ðiþ ti ha ya tý nýz da bu þöhret le bir lik te? Þöhre tin et ki si ti yat ro ya yansýdý mý? Ma lum, in san lar tv den tanýyýp sev dik le ri ki þi le ri ti yat roda da ha ya kýndan görmek için oyun la rý na da gi di yor lar, iz le yi ci kit le niz arttý mý ti yat ro da? Er can YAZ GAN: Bülent Kayabaþ ile birlikte Bakýrköy'de bir tiyatro kurmuþtuk. Yürürken kimseye çarpmadan gitmene imkan yok. O kadar kalabalýk bir yerdi Bakýrköy. Bir hesap yaptýk, bunun binde biri gelse kapý pencere kýrýlýr dedik. 5 sene boðuþtuk. Bu beþ sene boyunca 30-40 kiþi gelince birbirimizi tebrik ediyorduk. Ben Çevre Tiyatrosu'nda oynarken 450 kiþilik salonun izleyicilerinin 200'ü Bakýrköy'den, 100'ü Fatih'ten, 100-150'si Aksaray' dan gelirdi. Salon dolardý. Biz Bakýrköy'de 200 kiþilik salonu dolduramadýk, sonunda battýk. Aradan 2 sene geçtikten sonra bu defa Cihat Tamer'le bir tiyatro kurduk. Ayný zamanda da Kenter' lerde oynuyordum o zaman. Kenterlerin hiç görmediði seyirci geliyordu, kýyamet kopuyordu adeta. Ayný oyundu üstelik. Bir gün müdürümüz, "bizi Bakýrköy'den istiyorlar" dedi. "Bakýrköy' ün seyircisi yok, ben gitmem" dedim. "Parayý peþin verecekler" dedi. O zamanýn parasýyla 5 lira veriyorlarsa ben "10 lira versinler gidelim" dedim. MART 2006 zi yakalar mýyým diye düþünüyorlar. Tiyatrodan para kazanýlmayacaðýný öðrendiler artýk. Kabul ettiler. Ben tiyatroya hep oyundan 2 saat önce gelirim. O gün de erken gittim, bir baktým yerimiz kalmamýþtýr yazýyor. Ýnanamadým. AC ME: Bu di zi den son ra olu yor de ðil mi? Er can YAZ GAN: Evet diziden sonra. Kapýlarda bilet için insanlar birbirlerini yemeye baþladýlar. Ayakta duracak yer kalmadý salonda. Yine ayný oyunu oynuyorduk oysaki. AC ME: Türk top lu mu nun ti yat ro ya bakýþ açýsý nasýl? Aslýnda sa de ce ti yat ro ile de sýnýrla ma ya lým. Top lu mu mu zun sa na ta ve sa natçýya bakýþ açýsý nasýl siz ce? Er can YAZ GAN: Bizim milletimizin sanata bir bakýþ açýlarý yok. Televizyondaki herkes sanatçý bu ülkede. Ben artýk sanatçýyým demiyorum, tiyatro oyuncusuyum diyorum o yüzden. Bir manken ile bir tiyatro oyuncusunu ayný kefeye koymak zor ama maalesef bizim ülkemizde konuyor. AC ME: Oyun cu luk ye te ne ði ol ma sa da med ya tik ol ma larýný kul la na rak oyun cu luk ya pan bir çok isim var. Nasýl de ðer len di ri yor su nuz bu du ru mu? Er can YAZ GAN: Cahil cesareti olarak nitelendiriyorum. Ben 42 senedir bu iþin içindeyim okumadýðým, ezberlemediðim bir oyun için sahneye çýksam tutulur kalýrým. Öyle bir cesaretim yok. Karþýmda yüzlerce insan görünce ne söyleyeceðimi þaþýrýrým. AC ME: Bir kaç si ne ma fil min de de oy nadýnýz, oyun cu luk ye te ne ði ni zi ora da da ko nuþ tur du nuz ve An tal ya Film Fes ti va li'nde 'Du ruþ ma' ile “En Ýyi Yardýmcý Er kek Oyun cu Ödülü”nü al dý nýz. Si ne ma ya bakýþ açýnýz nasýl? MART 2006 Si ne ma, di zi ve ti yat ro oyun cu lu ðu arasýnda fark var mý siz ce? Er can YAZ GAN: Hiçbir fark yok. Hepsinde oyunculuk yapýyorsun. Ama sinema bambaþka bir þey. Sinema aslýnda senin oyunculuðun deðil. Sinema, yönetmenin oyunculuðu. O kareyi yönetmen kuruyor. Siz sadece laflarý söylüyorsunuz. Beðenmezse bir daha söylüyorsunuz. 'Duruþma' için kimler ne yapacak tartýþmasý yapýlýrken Umur Bugay, "mahallenin berberini Ercan oynasýn" dedi. "Ben hafif homoseksüel oynayacaðým" dedim. "Olmaz, saçmalama" dedi. "Sen sadece yazarsýn oyuncu deðilsin, o tarafýna karýþma" dedim. Film bitti, Antalya'ya gidildi, ben hiç ümitli olmadýðým için Antalya'ya bile gitmedim. Televizyondan izledim þaþýrdým, beklemiyordum. Daha sonra Jüri' deki bir arkadaþla karþýlaþtým. "Herkes 8'e 5 oyla falan aldý ödülü, ama sen öyle iyi oynamýþsýn ki 11'de 11 oyla aldýn" dedi. Çok gurur verici bir þey bu tabii. 40 sene erkek olarak oynadýk bir þey olmadý, homoseksüel oynadýk ödül verdiler (Gülüyoruz). AC ME: Si ne ma da artýk star ye tiþ mi yor tartýþma larý var, ti yat ro da du rum nasýl, iyi oyun cu lar ye ti þi yor mu? Er can YAZ GAN: Maalesef. Gençler þimdi tiyatro ile ilgilenmiyor. Bir di- ACTUAL MEDICINE AC ME: Si zin döne mi niz de mi kaldý ya ni idea list oyun cu lar? Er can YAZ GAN: Ben Üsküdar'dan Çiçekçi'ye yürüdüðüm zamanlarý bilirim parasýzlýktan. Oyun gece biterdi tramvay da en son 12'deydi, taksiye verecek param da olmadýðý için yayan giderdim. Ama hala bu iþi yapýyorum. AC ME: Saðlýk du ru mu nuz nasýl, her han gi bir kro nik ra hat sýz lý ðý nýz var mý? Er can YAZ GAN: Geçen sene bir tansiyon sorunu yaþadým. Sahnede birden burnum kanadý, tansiyonum 27'lere çýkmýþ ama sonra bir þey kalmadý. AC ME: Saðlýðýnýza ge re ken öze ni göste rir mi si niz? Er can YAZ GAN: Zamanýnda çok spor yapardým, 62 yaþýma geldim artýk ne sporu yapayým. Oðluma devrettim, benim yerime o yapýyor. (Gülüyoruz) AC ME: Top lum ola rak saðlýk ko nu sun da siz ce ye te rin ce bi linç li mi yiz? Er can YAZ GAN: Hiçbirimiz deðiliz. En azýndan bir yürüyüþ yapmak lazým. Bizim yaþýmýzdaki insanlarýn artýk halter çalýþacak hali yok da en azýndan biraz yürüyüþ yapýlabilir. Ama hepimize zor geliyor böyle þeyler. AC ME: Son ola rak ti yat ro iz le yi ci si ne ilet mek is te di ði niz bir me sajýnýz var mý? Er can YAZ GAN: Tiyatroya gelsinler. Onlar gelmezse biz de ölüp gideceðiz. Arkadan da zaten gelen yok. Tiyatronun yaþamasý için onlara ihtiyacýmýz var. 85
