Nütrisyon Destek Ünitesinde Klinik Eczac n n Rolü TÜKED

KE
D
Ü
Eczacının
Klinik Nütrisyon
Sonuçlarına Etkisi
Yrd.Doç.Dr. Aygin EKİNCİOĞLU
Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,Klinik Eczacılık Anabilim Dalı
24 Mart 2016, Dalaman
KE
D
Hastanede yatan hastalarda
malnütrisyon oranı %30-55.
Bunun sonucunda;
Ü
– hastanede yatış süresinde uzama
– komplikasyonlarda (ör;enf.) artış
– maliyet artışı
– hastaneye yeniden başvuruda artış
– morbidite ve mortalite’de artış
KE
D
Hastane başvurularının
%25-%34’ü
malnütrisyon riski
taşımaktadır.
Ü
Daha fazla vizit, ilaç
kullanımı ve hastane
yatışı
Hastaların %70’i taburcu
olana kadar kilo kaybı
yaşıyor
Uzun yatış ve
komplikasyonlarda artış
Taburculuk sonrası
daha fazla desteğe
ihtiyaç
Ü
KE
D
Klinik Nütrisyon
KE
D
Nütrisyon Destek Ekibi
ile bakım hizmetleri
?
Ü
(Klinik) Eczacılık
Hizmetleri
Güvenli, Etkin ve Kaliteli
Nütrisyonel Bakım
Ü
KE
D
Nütrisyon Destek Ekibi (NDE)
KE
D
Ü
A.S.P.E.N.(2008)’e göre; daha önce Nütrisyon Destek Ekibi olmasına
rağmen artık olmamasına sebep;
• ND hizmetlerinin görevlerinin dağılımı(%37),
• ekonomik olarak yapılabilir değil (%33),
• doktor desteği eksik (%23),
• zaman yok (%7).
Daha önce NDE olan katılımcıların;
•16’sı artık olmadığını,
•%40’ı hasta bakımının olumsuz etkilendiğini,
•%30’u bazı klinisyenlerin yeterli derecede devam ettirdiğini,
•%30’u hasta bakımının olumsuz etkilenmediğini dile getirmiştir.
KE
D
NDE ekonomik değerlendirmeler
Ü
• PN hastalarının %10’u EN için uygun adaydır. Bu geçiş
yapılırsa;
– ADR azalmasına bağlı; ∼35 milyon dolar / yıl tasarruf
– Hastanede kalış süresinin azalmasına bağlı; 57 milyon dolar/ yıl
tasarruf
• PN’a kıyasla, EN kullanımı,
– Majör, hayatı tehdit eden enfeksiyon riskini azaltır (RR: 0.58)
– Majör, hayatı tehdit eden enfeksiyöz olmayan olay riskini azaltır
(RR: 0.73)
– Mortaliteyi azaltır (RR: 0.70)
– Hastanede /YBU kalış ve nütrisyon tedavi süresini azaltır.
– Advers olayları azaltarak; 1500 dolar/hasta tasarruf
– Kalış süresini azaltarak; 2500 dolar/hasta tasarruf
KE
D
Ü
Nütrisyon Eczacılığı
KE
D
Nütrisyon Eczacılığı
 Klinik eczacılık hizmetlerinin nütrisyon alanında
uygulanmasını kapsayan bir uzmanlıktır.
 Nütrisyon destek ünitelerinde, hekimlere ve diğer
Ü
sağlık personeline ilaç danışmanlığı yapar.
 Nütrisyon değerlendirmesi, formülasyon önerilmesi
ve hastaların izlenmesi gibi uygulamaların yanı sıra,
eczane ile iletişimi sağlayarak da nütrisyon destek
ünitesine yardımcı olur.
KE
D
Nütrisyon Eczacılığı
 Hastanın kullanmakta olduğu ilaçları göz önünde
tutarak ilacın doz ve dozaj formu seçiminin
uygunluğunu, ilaç etkileşimlerini (diğer ilaçlarla,
hastalıklarla ve besinlerle) ve parenteral beslenme
Ü
ile geçimsizliğini değerlendirir.
 Nütrisyon tedavisine başlandıktan sonra, maliyetetkinlik açısından en uygun dozaj formunun
seçiminde yardımcı olur.
KE
D
Nütrisyon Eczacılığı
► Enteral tüp ile beslenen hastalara, beslenme
tüpünden ilaç uygulanmasında ve ilaçlara bağlı
gelişebilecek yan etkilerin önlenmesi veya en aza
indirilmesini sağlar.
► Evde nütrisyon desteği alacak hastalar için
Ü
reçeteleme açısından yardımcı olur.
► Total parenteral beslenme solüsyonlarının dolumu,
nütrisyon eczacısının denetimi altında yapılmalıdır.
KE
D
Ü
• Tarama
KE
D
RİSK ?
• Nutrisyonel değerlendirme
• Nutrisyonel tanı
• Tedavi izlemi
Ü
PLAN
• Tedaviye yönelik müdahale
• Sonuçların değerlendirilmesi &
düzenlenmesi
Endüstri
KE
D
Güvenli ve etkin
karışım
hazırlama ve
dağıtım
Sağlık
çalışanları
Konsültasyon
Ü
Hazırlama
Seçim
Modifikasyon
İzlem
Eğitim
Hasta Odaklı
KE
D
Ü
5.
6.
7.
8.
9.
KE
D
Nütrisyon Destek Eczacısı Kriterleri
Nütrisyon Değerlendirmesi
Nütrisyon Bakım Planı Geliştirilmesi ve Uygulanması
Order Gözden Geçirilmesi ve Verifikasyonu; beslenme formülasyonunun
hazırlanması ve sunulması
İzlem
Nütrisyon Destek Servislerinin Organizasyonu ve Yönetimi
Nütrisyon Destek Eczacı Uygulamalarında Gelişmeler
Araştırma
Etik
Ü
1.
2.
3.
4.
KE
D
Nütrisyon Destek Ekibi
Ü
 Doktor, hemşire, diyetisyen, eczacı
 PN komplikasyonları %28  %3
KE
D
Ü
• Eczacının hekim ile birlikte TPN izlemi ve gerekli istemleri
yapması ile TPN alan hasta sayısı artmış:
– 1976 – 6 hasta
– 1977 - 19 hasta
– 1978 – 54 hasta
Sadece 2 hastada komplikasyon
gelişmiş ve hemen çözülmüş
KE
D
Tek başına doktor ile nütrisyon ekibi (doktor, eczacı,
Ü
diyetisyen, hemşire) karşılaştırıldığında, PN desteği
alanlarda, kateter ve metabolik komplikasyonlarda
önemli azalma olduğu saptanmıştır.
KE
D
Eczacı kontrolü ile TPN alan YBÜ’ndeki yeni doğanlarda,
günlük maliyet daha fazla olmasına rağmen, etkinlik ile birlikte
değerlendirildiğinde maliyet / kilo alımı oranı, eczacı kontrolü
ile yapılan grupta daha az bulunmuştur.
Eczacı katılımı ile;
Ü
 günlük ortalama kilo alımı artmış,
 daha fazla miktarda nutrient alımı sağlanmış,
 ve maliyet-etkin bir hizmet sunulmuştur.
KE
D
Eczacının, ilaç kaynaklı metabolik bozuklukların farkına
Ü
varması, klinik eczacılığın nütrisyon destek hizmetlerinde yer
almasını sağlayacaktır.
KE
D
Reçeteleme sürecine eczacının katkısı ile;

daha uygun parenteral nütrisyon ve

parenteral’den enteral beslenmeye erken geçiş
Ü
sağlanmış;

eczacının hekimler tarafından bilgi kaynağı olarak
algılanması ve

eczacıların mesleki tatminlerinde de artış sağlanmıştır.
KE
D
Ü
Kateter ile beslenmede ilaçların kırılarak uygulanması
sebebiyle tüpün tıkanma oranı %15.6 olarak bulunmuş.
Bu oranı azaltan faktörlerden biri de, eczacının yardımı ile katı
dozaj şekli yerine sıvı formlarının önerilmesi olmuştur.
KE
D
Ü
EN komplikasyonlarının önlenmesinde, ilaç etkileşmelerinin
önlenmesinde ve beslenme tüpünden ilaç uygulanmasında
eczacıya önemli görevler düştüğü gösterilmiştir.
KE
D
Ü
PN desteği alan hastalarda komplikasyonların önlenmesine
ve ilaçlara bağlı sorunlara yönelik eczacı önerilerinin
%83.77’si kabul edilmiştir.
KE
D
Hemşirelerin >%50’sinin katı dozaj formlarının
özellikleri ve enteral tüp ile ilaç uygulanmasındaki
kurallar hakkında yetersiz bilgi sahibi oldukları
bulunmuştur.
Ü
Klinik eczacının eğitim vermesi ile, hemşirelerin
bilgisi özellikle ilaç hazırlanması, tüp yıkanması,
ilaç-ilaç/ ilaç-besin etkileşimleri ve dozaj formlarının
özellikleri hakkında farkındalıkları artmıştır.
KE
D
Ü
KE
D
PN düzenlenmesinin, beslenme destek ekibinde lider konumunda sorumluluk
alan klinik eczacıya verilmesi ile;
hekimlerin ilk reçetelemede konsültasyon istemesi zorunlu tutulmuş

ilk order elektronik ortamda verilmiş ve sistem eczacı ve diyetisyen erişimi
Ü

ile sınırlandırılmış
Bu düzenlemeler ile PN orderlarında ortalama 5 order / gün azalma
sağlanmış ve hastanın PN tedavisine erişimi arttırılmış.
KE
D
>15 yaş hastalarda;
Standart Formülasyon (n=57)
ile Kişiye Özel Formülasyon (n=49) PN
• kalori gereksinimlerinin sağlanması, YBÜ / hastanede kalış süresinde bir
değişiklik gözlenmemiş
Ü
• St.Form PN alan hastalarda protein hedefi daha az karşılanmış;
hiponatremi daha fazla gelişmiş
• Eczanede St.Form için harcanan zaman 20 dk iken; K.Öz için 80 dk
• Birim maliyet: St. Form için 61.06 Dolar iken; K.Öz için 57.84 Dolar
KE
D
Eczacının KİT hastalarında PN olan katkısı ile;
• hastanede kalış süresi belirgin olarak azalmış
Ü
• engraftment günlerinde bir fark saptanmamış
• hastanede iken antibiyotik kullanan hasta sayısı daha az
• febril süre ve antibiyotik tedavi süresi daha kısa
• serum elektrolit düzeylerindeki değişiklik daha az sıklıkta gözlenmiş
KE
D
Eczacıların önerilerinin değerlendirildiği bir derlemede;
132 hastada 383 müdahale / öneri (kabul oranı %84);
Ü
En sık kabul edilen öneriler;
• genel laboratuvar sonuçlarının izlemi (%96)
• sıvı & elektrolitler (%96)
• diğer (%100)
En sık reddedilen öneriler;
• doz ayarlaması (%60)
• tanı amaçlı (%50)
• ilaç eklenmesi (%22)
Ü
KE
D
Eczacıların Nütrisyon’daki Önerilerine Örnekler
KE
D
Eczacının katkısını gösteren (7124 çalışmadan,19’u değerlendirilmiş);
Ü
1.Daha uygun PN
2.PN’dan EN’a erken geçiş
3.Doktorlar tarafından eczacının bilgi kaynağı olarak kabul edilmesi
4.Eczacılarda mesleki tatmin artışı
5.TPN için eczane ve hasta maliyetlerinde azalma
6.TPN’e klinik cevapta artış
7.İletişim kaynaklı hatalarda azalma
8.Multidisipliner ekibe daha fazla entegrasyon
9.Daha az doğrulama gereksinimi
10.Daha az ilaç hatası
11.Neonatlarda günlük ortalama kilo alımında artış
12.Nutrient sağlanmasında artış
KE
D
Ü
KE
D
Ü
Ü
KE
D
Türkiye’den bazı örnekler
KE
D
Hastanede dolum maliyeti 26.15 Dolar / torba (yıllık 36.09 Dolar’a
Ü
çıkabiliyor)
Çoklu lumenli torba 37.79 Dolar
Eğer; günde >15 hasta dolum söz konusu ise; hastanede dolum yapılan
torba’lar ekonomik açıdan daha avantajlı
KE
D
• Vademecum 2010’da toplam 1407 tablet ve
Ü
draje formunda ilaç şekli yer almaktadır.
700
KE
D
Tablet ve Drajelerin Dağılımı
624
600
540
500
400
300
200
100
29
Ü
0
71
42
53
7
34
7
KE
D
Tablet ve Drajelerin Ezilebilirliği
787
800
620
700
600
500
400
300
Ü
200
100
0
ezilebilir
ezilmemeli
KE
D
Ü
Vademecum 2010:
• 373 kapsül bulunmaktadır.
• 23 tanesi piyasadan
çekilmiştir.
• 2 tanesi vajinal kapsül,
• 11 tanesi de inhaler kapsül
şeklindedir.
• Kalan: 337 kapsül
Türkiye’deki Kapsüllerin Farmasötik Özelliklerine Göre Dağılımı
Kapsül Şekli
n (%)
201 (%60)
Yumuşak jelatin kapsül
52 (%15)
Değiştirilmiş salımlı kapsül
- Kontrollü salımlı mikropellet kapsül
- Modifiye salımlı (MR) kapsül
- Modifiye salımlı mikropellet kapsül
- Retard kapsül
- SR kapsül
- SR mikropellet kapsül
- Uzatılmış salımlı kapsül
- XR kapsül
- XR mikropellet kapsül
- Yavaş salımlı kapsül
48 (%14)
2
6
1
1
3
18
3
6
6
2
Enterik kapsül
- Konvansiyonel enterik kapsül
- Enterik mikropellet kapsül
30 (%9)
6
24
Mikropellet kapsül (konvansiyonel)
6 (%2)
Ü
KE
D
Konvansiyonel kapsül
Toplam
337
KE
D
Ü
KE
D
Eczacı, Klinik Nutrisyon’u
‘DOĞRU’LAR…
• Hastanın doğru PN / EN karışımı almasını sağlar.
• Nütrisyon ve ilaç tedavisinin eş zamanlı doğru
şekilde sürdürülmesini sağlar.
• ADR önlenmesini sağlar, komplikasyonları ve
hastanede yatış süresini azaltır; tedavinin doğru
ve etkin şekilde sürdürülmesini sağlar.
Ü
• Nütrisyon tedavisinin doğru maliyet ile
sürdürülmesine yardımcı olur.
• İlaç ve ürünler konusunda doğru danışmanlık
sağlar
KE
D
Ü
Teşekkürler….
KE
D
Ü
Eczacının
Klinik Nütrisyon
Sonuçlarına Etkisi
Yrd.Doç.Dr. Aygin EKİNCİOĞLU
Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,Klinik Eczacılık Anabilim Dalı
24 Mart 2016, Dalaman