قُلْ هَلْ يَسْتَوِى الَّذينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذينَ َلَ يَعْلَمُونَ

َّ
َّ
.‫ذين ََليَ ْعلَ ُمو َن‬
َ ‫ذين يَ ْعلَ ُمو َن َوال‬
َ ‫قُ ْل َه ْل يَ ْستَ ِوى ال‬
َّ ‫ َو‬:‫ال النّبِي ﷺ‬
‫إن ال ُْعلَ َماءَ َوَرثَةُ ْاَلَنْبِيَاء‬
َ َ‫ق‬
İlmin Önemi Ve Alime Saygı
(20 Kasım 2015)
Muhterem Müslümanlar!
Toplumun refah düzeyinin artmasında, maddi
ve manevi alanda yükselmesinde en önemli
faktörlerden biri ilimdir. Bu nedenle yüce
dinimiz İslam, ilme ve ilim adamlarına büyük
önem vermiştir.
Vahyin ilk hitabı “Oku” emriyle başlamış1 ve
inananları, kendileri,2 yerin ve göğün yaratılışı,
tabiat olayları3 hakkında, kısacası varlığın her
boyutu üzerinde düşünmeye davet etmiştir.
Öğretisinin temelinde bilgi olan ve kendisinin
bir öğretmen olarak gönderildiğini ifade eden,
Allah Resulü (sas.); cehalet bataklığı içerisinde
yolunu kaybetmiş bir toplumu, 23 sene gibi
kısa bir sürede, ilim ve irfan ile ihya ederek,
insanlık tarihinin en hayırlı nesli hâline
getirmiştir. Hz. Peygamber bu süreçte ilim ve
okul geleneği başlatmış ve İslam’ın ilk
günlerinde Erkam b. Erkam’ın evini okula
dönüştürmüştür. Medine’ye hicretin ardından
mescidin bir bölümü ilmî faaliyetler için
ayrılmış, “Suffa” adını alan bu okul geleneği,
ilmin öğretilmesi ve öğrenilmesinde önemli ve
tarihi bir misyon üstlenmiştir.
Kıymetli Kardeşlerim!
Rasülullah (sas.) bir duasında “Allah’ım,
faydasız ilimden sana sığınırım.”4 buyurarak
bilginin amacına dikkat çekmiştir. Buna göre
Allah ve Resulünün övdüğü ve teşvik ettiği
ilim faydalı olandır. Faydalı ilim ise ahlakı
güzelleştiren,
davranışlara
olgunluk
kazandıran, kişinin Allah’a saygılı olmasını,
hakka ve hukuka riayet etmesini temin eden
bilgidir. Yunus’un diliyle:
Değerli Müminler!
İlim adamları toplumların en değerli
şahsiyetleridir. Yüce Rabbimiz “De ki hiç
bilenlerle bilmeyenler bir olur mu”5,
“Allah’tan layıkıyla korkanlar ancak
âlimlerdir.”6 buyurmak suretiyle, ilim
sahiplerinin üstünlüğünü hatırlatmıştır.
Resul-i Ekrem Efendimiz de “Âlimler,
Peygamberlerin varisleridir.”7
buyurarak
âlimin toplumdaki yerini tayin etmiştir. Hz. Ali
(ra.)’ın “Bana bir harf öğretenin kölesi
olurum” ifadesi de İslam’ın âlime bakışını
özetleyen nadide sözlerden biridir. İlmin
değerini bilen kimseler, ilim adamlarına saygı
göstermeyi medenî bir insan olmanın gereği
kabul ederler. Zira bu sevgi ve hürmet
görünüşte âlime ise de, hakikatte ona bu bilgiyi
ihsan eden Cenab-ı Hakk’adır. Bu saygı, ilim
adamlarının insanlara hayrı öğretmeleri ve
faydalı yolları göstermeleri sebebiyledir.
Değerli Kardeşlerim!
İçinde bulunduğumuz bilim ve teknoloji
çağında ahlâkî ve manevî değerlerin ihmal
edildiği, her geçen gün daha da hissedilir hâle
gelmiştir. Kitle iletişim araçları başta olmak
üzere bilgi kaynakları kirlenmiş; toplumlar,
dünya ve ahiretini hüsrana uğratacak yanlış
bilgi ve yönlendirmelerin mağduru hâline
getirilmiştir. İslam coğrafyasında meydana
gelen olaylara baktığımızda yanlış fikir ve
akımların hem İslam’a hem de Müslümanlara
zarar verdiğini görüyoruz. Bu yanlış gidişatın
önüne ancak, İslâm’ın “Yaratan Rabbinin
adıyla oku!” fermanına yeniden kulak
verilerek, faydalı ilim ve güzel ahlâk ile
geçilebilir.
Bu vesile ile bizlere ilim ve irfanı ile yol
gösteren, bilmediklerimizi bize öğreten
âlimlerimiz, hocalarımız ve öğretmenlerimizi
şükranla yâd ediyorum. Ahirete irtihal edenlere
Rabbimizden rahmet niyaz ederken, hayatta
olanlara da ilim yolunda daha nice yıllar,
hayırlı hizmetler diliyorum.
“İlim ilim bilmektir / İlim kendin bilmektir /
Sen kendini bilmezsen / Ya nice okumaktır”.
Battal ÖNDEŞ
DİTİB Berlin Yunus Emre Camii Din Gör.
1
Alak 1
Zariyat, 51/21
3
Bakara,2/164
4
Tirmizî, Daavat, 38.
2
5
Zümer, 39/9.
Fatır, 35/28.
7
Ebu Davud, İlim, 1.
6