HİSSE SENEDİ YATIRIMI Giriş Hisse senedi kısa vadedeki

HİSSE SENEDİ YATIRIMI
Giriş
Hisse senedi kısa vadedeki oynaklığına rağmen uzun vadede sabit getirili
kıymetlerden önemli ölçüde daha yüksek getiri getirme potansiyeline sahip özel bir
yatırım aracıdır.Bir fikir vermek açısından bilinen büyük şirketlerin bugünki ve 10
sene öncesinin piyasa değerleriyle karşılaştırma yapabilirsiniz.Bir gerçek var ki kısa
vadeli gürültüye rağmen Türkiye ekonomisi bir şekilde büyüyor ve gelişiyor. Tassarruf
sahiplerine bu gelişime doğrudan ortaklık sağlayacak yegane yatırım aracı hisse
senedidir.Özellikle reel ve nominal faizlerin düştüğü günümüzde tasarrufların reel
alım gücünü korumak için hisse senedi yatırımı daha da ön plana çıkmaktadır.
1. Hisse Senedi Nedir?
Borsada alınıp satılan kağıt parçası olduğu genel algısının aksine hisse senedi
reel bir yatırımdır.Hisse senedi alarak yatırımcılar, yatırım yaptığı şirketlerde;

Rüçhan hakkı (Bedelli Sermaye arttırımına katılım hakkı)

Kârdan pay alma hakkı

Oy kullanım hakkı

Yönetime katılma hakkı

Tasviyeden hissesi oranında pay alma hakkı

Bilgi edinme hakkı
Elde ederler.
2. Hisse Senedinde Kazanç Nasıl Oluşur?
Hisse senedi yatırımlarında "alım-satım farkı" ve "temettü" olmak üzere iki temel
getiri söz konusudur. "Alım-Satım Farkı", yatırım yapılan pay senedinin fiyatındaki
artış sonucunda oluşurken, "temettü" şirketlerin elde ettikleri kâr üzerinden hisse
sahiplerine dağıttıkları kâr paylarıdır. Bazı yatırımcılar yüksek temettü ödeyen
şirketlere odaklanırken bazı yatırımcılar ise daha uzun vadeli sermaye kazancının
1
peşinde koşarak büyüme şirketlerini tercih ederler.Her iki türlü getiri için önceden bir
taahhüt verilemez. Diğer bir deyişle hisse senedi yatırımlarında bir getiri garantisi söz
konusu olmadığı gibi, yatırılan anaparada herhangi bir koruma da bulunmaz. Hisse
fiyatlarındaki değişime bağlı olarak ilk başta konulan anaparadan kayıplar söz
konusu bile olabilir.
3. Hisse Senedi Nasıl Alınır Satılır?
Hisse senetleri aracı kurumlar vasıtasıyla Borsa İstanbul üzerinden alınır ve
işlemlerin
takası Türkiye'de tek yetkili takas ve saklama kuruluşu olan Takas ve
Saklama Bankası A.Ş (Takasbank) tarafından gerçekleştirilir. Hisse Piyasası'nda
alış-satış işlemlerinin takası, işlem gününün ikinci iş günü gerçekleşmektedir. Bu
nedenle alınan hisseler, işlem gününü takip eden ikinci iş günü aracı kurumların
hesaplarına aktarılır, aracı kuruluşların da aynı gün müşteri hesaplarına aktarması
gerekir. Satışı yapılan paylara karşılık gelen nakit alacakları yine işlem gününü takip
eden ikinci iş günü aracı kurum hesaplarına aktarılır, aracı kuruluşların da aynı gün
müşteri hesaplarına aktarması gerekir.
Hisseler Merkezi Kayıt Kuruluşunda yatırımcı adına güvenli bir şekilde saklanır.
4. Hisse Senedi Alım Satım Kararları Nasıl Verilir?
Alınan her bir hisse bir şirkete ortaklık anlamına gelir.Bu yüzden alım kararı
verirken bilinmesi gereken çok şey var:şirketin iş modeli,maliyet unsurları
,borçluluğu,yönetim
etkinliği,faliyet
karlılığı,büyümesi,sektördeki
rekabet
durumu,sektörün genel ekonomi içindeki durumu, yönetimin vizyonu,yönetimin
güvenilirliği,sektöre ilişkin yasal altyapı, riskler, tehditler,fırsatlar vs. Bu temel analiz
yöntemiyle hisse senedi seçmektir.Her ne kadar şirket faaliyet ve finansallarına ilişkin
detaylı bilgiler şirketlerin web sitelerinde ve Kamuyu Aydınlatma Platformunda
bulunsa da bu analizleri yapabilmek zaman ve uzmanlık gerektirebilir. Bu noktada
hisse senedi yatırımını hisse yatırım fonları vasıtasıyla yapmak daha uygun da
olabilir.
Diğer bir yöntem ise tekniz analiz yöntemiyle hisse yatırım kararlarını almaktır.
2
Teknik analiz;
Geçmişte oluşmuş fiyat hareketlerinin gelecekte de oluşabileceği varsayımı üzerine
çalışan bir analiz yöntemidir.Finansal piyasalarda fiyatlarda ya da işlem miktarında
meydana gelen değişmelerin grafiklerin oluşturduğu şekillerle (formasyonlar)
açıklanması ve trendlerin son durumu ile geleceğe fiyat hareketi tahmin etme
aracıdır.Kısaca teknik analiz, yalnızca fiyat hareketlerinin dikkate alındığı bir analiz
yöntemidir.Teknik Analiz şirket bilançolarının,karlılığının,iş modelinin vs neler olduğu
veya nasıl değiştiğini dikkate almaz.Amaç tamamen piyasa fiyatlamalarından ve
dalgalanmalardan faydalanmak ve kazanç sağlamaktır.
5. Hisse Senedi Kazançları Nasıl Vergilendirilir?
Alım-Satım Kazancı:
BİST’te işlem gören, menkul kıymet yatırım ortaklığı dışındaki hisse senetlerinin
satışından elde edilen kazançlar % 0 oranında stopaja tabidir. Stopaj nihai vergidir ve
beyan edilmez. Yani fiilen yatırım ortaklığı dışındaki hisse senetleri alım-satım
kazançları vergiden muaftır.
1 yıldan fazla elde tutulan menkul kıymet yatırım ortaklığı hisselerinde de yine stopaj
ödemesi yapılmaz.
Kar paylarının Vergilendirilmesi:
Halka açık şirketlerden elde edilen kâr paylarının yarısı gelir vergisinden istisna olup,
kalan tutar vergiye tabi gelir olarak
dikkate alınır. Beyana tabi başka gelirlerin
bulunmaması halinde, gelir 25.000 TL’yi aşıyor ise beyan edilir.Beyan edilen tutar
üzerinden
hesaplanan
gelir
vergisinden,
kurum
bünyesinde
karın
dağıtımı
aşamasında yapılan % 15 oranındaki vergi kesintisinin tamamı (istisnaya isabet eden
kısım dahil) mahsup edilir.
Yani temettü kazançlarında vergiye tabi olmak için temettü kazanç matrahının
oldukça yüksek olması gerekir.
3